Raqamli iqtisodiyotning asosiy xususiyatlari
Raqamli iqtisodiyot uch komponentni o‘z ichiga oladi:
infratuzilma
(qurilmalar, dasturiy ta’minot,
telekommunikatsiyalar va boshqalar),
elektron biznes
(raqamli jarayonlar va tashkilotlar) va
elektron tijorat
(onlayn tovar sotish).
O'z navbatida,
raqamli texnologiyalar
ma'lumotlarni
(axborotni) elektron shaklda qayta ishlashning zamonaviy
vositalari va usullari deb ataladi.
Raqamlashtirish
- bu odamlar va kompaniyalar tomonidan
ilgari ishlab chiqarilgan biznes jarayonlari va funktsiyalarini
raqamli muhitga o'tkazish jarayoni hisoblanadi.
Bu tushunchalar raqamli iqtisodiyot va real (an’anaviy)
iqtisodiyot o‘rtasidagi asosiy farqlarni ajratib ko‘rsatish imkonini
beradi (1-rasm):
Axborot
deb mahsulotlar va xizmatlar shaklini oladigan
iqtisodiy ko’rsatkichga (maxsus mahsulotga) aytiladi.
Raqamli iqtisodiyotda axborot eng
qimmatli resurs
bo‘lib,
axborot-kommunikatsiya texnologiyalari yordamida
yaratiladi, saqlanadi, uzatiladi va qayta ishlanadi.
Raqamli iqtisodiyot endi davlat yoki jahon iqtisodiyotining
alohida qismi hisoblanmaydi, chunki axborot texnologiyalari
miqdoriy o‘sishi tufayli raqamlashtirishning turli sohalariga
kirib boradi (2-rasm).
Shubhasiz, internet tufayli raqamlashtirish inson hayotining
barcha jabhalarini qamrab oldi. Raqamli iqtisodiyot alohida
sohaga o'ziga xos tarzda ta'sir qiladi. Raqamli
iqtisodiyotning turli sohalarga ta'sirining odatiy
yo'nalishlarini ajratib ko'rsatish mumkin (3-rasm).
| 