|
Qadimgi rim haykaltaroshlik namunasidan “Kapitoliy bo’risi” haqida nimalarni bilasiz.?
|
| bet | 34/49 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 288,5 Kb. | | #249220 |
Bog'liq 1. San’at tushunchasini izohlang48.Qadimgi rim haykaltaroshlik namunasidan “Kapitoliy bo’risi” haqida nimalarni bilasiz.?
Kapitoliy bo'ri - qadimgi Rim haykali bo'lib, u egizak chaqaloqlar Romulus va Remusni emizayotgan bo'ri tasvirlangan. Afsonaga ko'ra, egizaklar go'dakliklarida tashlab ketilgan va ular kashf etilishidan va oxir-oqibat Rim shahriga asos solinganidan oldin bo'ri tomonidan emizilgan va tarbiyalangan.
Haykal 13-asrda yaratilgan deb ishoniladi, ammo uning kelib chiqishi aniq emas. Bu qadimgi yunon va etrusk san'at asarlaridan ilhomlangan bo'lishi mumkin, ularda bo'ri emizikli chaqaloqlar ham tasvirlangan.
Kapitoliy bo'ri Rimning ramziy ramzi bo'lib, asrlar davomida shahar ramzi sifatida ishlatilgan. Shuningdek, u ko‘plab ilmiy munozaralar va munozaralarga sabab bo‘lgan, ba’zi olimlar bu aslida xudolarga nazr qilingan nazr bo‘lgan bo‘lishi mumkinligini taxmin qilishsa, boshqalari esa Rim Respublikasining siyosiy ramzi sifatida yaratilgan bo‘lishi mumkin, deb hisoblashadi.
Kelib chiqishidan qat'i nazar, Kapitoliy bo'ri butun dunyo bo'ylab odamlarni o'ziga jalb qilish va ilhomlantirishda davom etuvchi muhim va ta'sirli san'at asari bo'lib qolmoqda.
49.I asr o’rtalari va ikkinchi yarmida Rim imperiyasi san’ati haqida gapirib bering.
Milodiy 1-asrning oʻrtalari va ikkinchi yarmi Rim imperiyasida katta sanʼat yutuqlari davri boʻldi. Bu davrda imperiya kuch va ta'sir jihatidan eng yuqori cho'qqiga chiqdi va bu o'sha davrda yaratilgan san'atda o'z aksini topdi.
O'sha davrning eng ko'zga ko'ringan badiiy yutuqlaridan biri Rim portretining yaratilishi edi. Rimliklar portret ustalari edi va bu davrda ular san'at tarixidagi eng real va hayotiy portretlarni yaratdilar. Ushbu portretlar ko'pincha marmar yoki bronzadan yasalgan va juda batafsil bo'lib, mavzuning barcha xususiyatlarini qamrab olgan. Ular ko'pincha imperatorlar kabi muhim shaxslarni xotirlash uchun ishlatilgan va jamoat joylarida sub'ektning kuchi va ta'sirining belgisi sifatida namoyish etilgan.
Bu davrda Rim sanʼatining yana bir muhim rivojlanishi monumental haykaltaroshlikning yuksalishi boʻldi. Rimliklar ulug'vorlik va tomoshani yaxshi ko'rishlari bilan mashhur edilar va bu ular yaratgan katta hajmdagi haykallarda o'z aksini topdi. Ushbu haykallar ko'pincha marmar yoki bronzadan yasalgan va mifologik sahnalar yoki tarixiy voqealar tasvirlangan. Ular ko'pincha jamoat joylarida, masalan, forumlar yoki ibodatxonalarda joylashtirildi va tomoshabinni hayratda qoldirish va hayratda qoldirish uchun mo'ljallangan.
Rimliklar haykaltaroshlikdan tashqari rasm va mozaika ishlarida ham ustunlik qilgan. Rim rangtasviri yorqin ranglar va murakkab detallardan foydalanish bilan ajralib turardi va ko'pincha kundalik hayotdan yoki mifologik hikoyalardan sahnalar tasvirlangan. Mozaik ishi ham juda mashhur bo'lib, pollar, devorlar va shiftlarni bezash uchun ishlatilgan. Ushbu mozaikalar rangli tosh yoki shishaning kichik qismlaridan yasalgan va ajoyib vizual effektlarni yaratish uchun murakkab naqshlarda joylashtirilgan.
Umuman olganda, 1-asrning oʻrtalari va ikkinchi yarmidagi Rim imperiyasi sanʼati oʻzining ulugʻvorligi, realizmi, tafsilotlarga eʼtiborliligi bilan ajralib turardi. U Rim imperiyasining qudrati va ta'sirini o'zining yuksak cho'qqilarida aks ettirdi va bugungi kunda ham san'atshunoslar va ixlosmandlar tomonidan hayratda va o'rganilmoqda.
|
| |
