|
O’rta asrlarda O’zbekiston hududi xalqlari san’atini yoritib bering
|
| bet | 37/49 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 288,5 Kb. | | #249220 |
Bog'liq 1. San’at tushunchasini izohlang53.O’rta asrlarda O’zbekiston hududi xalqlari san’atini yoritib bering.
Oʻrta asrlarda Oʻzbekiston hududi xalqlarining sanʼati maroqli mavzudir. O‘zbekiston hududi qadimiy Ipak yo‘li chorrahasida joylashgan bo‘lib, uning san’ati turli madaniyat va an’analar uyg‘unligini aks ettiradi.
Oʻrta asrlarda Oʻzbekistonda sanʼatning eng koʻzga koʻringan turlaridan biri meʼmorlik edi. Bu hududda masjid, maqbara va madrasa kabi ko‘plab ajoyib inshootlar joylashgan. Bu binolar ko'pincha murakkab koshinlar va xattotlik bilan bezatilgan bo'lib, ularning go'zalligi va ahamiyatini oshirgan.
Samarqanddagi Registon o‘rta asrlarda O‘zbekiston xalqining me’morchilik yutuqlarining yorqin namunasidir. Bu 15-17-asrlarda qurilgan uchta madrasa yoki islom maktablaridan iborat ajoyib majmuadir. Binolarning jabhalari murakkab kafel ishlari bilan qoplangan va interyerlari chiroyli freskalar va o'ymakorlik naqshlari bilan bezatilgan.
Oʻrta asrlarda Oʻzbekistonda keng tarqalgan sanʼatning yana bir turi miniatyura rasmlari edi. Ushbu san'at turi kichik formatlarda, masalan, qo'lyozmalarda yoki to'qimachilikda murakkab va batafsil rasmlarni yaratishni o'z ichiga olgan. Rasmlarda ko'pincha kundalik hayot sahnalari, shuningdek, diniy va mifologik hikoyalar tasvirlangan.
Oʻzbekistonda miniatyura sanʼatining eng mashhur namunalaridan biri bu Nizomiyning “Xamsa”si boʻlib, asrlar davomida koʻplab rassomlar tomonidan tasvirlangan forsiy sheʼrlardan iborat besh qismdan iborat turkumdir. Tasvirlar nihoyatda batafsil va jonli bo'lib, hikoyalardagi sahnalarni chiroyli va jozibali tarzda tasvirlaydi.
Oʻzbekiston xalqi oʻrta asrlarda meʼmorchilik va miniatyura rassomligidan tashqari, bezak sanʼatida ham mohir boʻlgan. Ular ko'pincha murakkab naqsh va naqshlar bilan bezatilgan chiroyli to'qimachilik, kulolchilik va metall buyumlar ishlab chiqardilar.
Umuman olganda, Oʻzbekiston hududi xalqlarining oʻrta asrlardagi sanʼati boy va serqirra mavzudir. Mintaqaning san'ati madaniyat va an'analarning uyg'unligini aks ettiradi va bugungi kunda ham nishonlanib, hayratda qolmoqda.
|
| |
