3.2 Mikrokontrollerlar turlari bilan tanishish
Atmel, mikrokontrollerlar va diger elektronik komponentlar ishlab chiqaruvchi kompaniya bo'lib, texnik sanoat, kommunikatsiyalar, avtomobil elektronikasi va boshqa sohalarda qo'llaniladi. Atmel mikrokontrollerlarining bir necha turi mavjud, va ularning bir qancha asosiy xususiyatlari va modellari bor:
1. AVR: AVR mikrokontrollerlar Atmel tomonidan ishlab chiqilgan va juda mashhur bo'lgan. Ular samarador, moslashtirilgan va o'rnatishga oson, yaxshi dokumentatsiya va o'qish, yozish va ishlov berish kiritishlari (I/O Ports) va integratsiya qobiliyatlari bilan ajratiladi. Bu, dastlabki hajmi va quvvatli mikrokontrollerlarni o'z ichiga oladi.
2. ARM-Based Microcontrollers: Atmel, ARM mikrokontrollerlarini ham ishlab chiqadi. Bu mikrokontrollerlar ARM protsetssorlarini o'z ichiga oladi va keng qo'llaniladi. Ular yuqori samaradorlik, integratsiya imkoniyatlari va keng qo'llanish sohalariga moslashtirilgan.
3. ATmega Series: Atmel ATmega seriyasi juda mashhur bo'lgan AVR mikrokontrollerlarining bir qismidir. Ular ko'pgina sohada, masalan, IoT loyihalari, elektronika dasturlash va o'rganish uchun qo'llaniladi. ATmega328, Arduino UNO mikrokontrollerining qo'llanilgan atamalaridan biridir.
4. ATtiny Series: ATtiny seriyasi, Atmelning kichik hajmli va kam miqdordagi pinlarga ega mikrokontrollerlarini ijtimoiy qilib ishlab chiqadi. Ular oddiy va kam miqdordagi dasturlash va o'rnatishlarda qo'llaniladi.
Atmel mikrokontrollerlari, yuqori samaradorlik, integratsiya imkoniyatlari va to'liq dokumentatsiyasi bilan mashhurdir. Ularning o'zgarishim tartibi va xilma-xil dasturlash tilida ko'p ishlab chiqarilgan to'liq funksional dasturlar mavjud. Bu, ularga o'rganish, ta'lim va dasturlash uchun ko'plab imkoniyatlar beradi.
TQFP 32 mikrokantroller
TQFP 32 (Thin Quad Flat Package 32) mikrokantrollerlar ko’p tarmoqli integrallangan yadroli qurulmalardir. Ular ko’p miqdordagi pinlarni jamlash uchun yuqori sathli montajga ega bo’lgan qurulmalardir. TQFP 32 mikrokantrollerlarning bir nechta variantlari mavjud, lekin ularning asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat:
ATmega32A : Bu mikrokantroller AVR® kuchli RISC arxitekturasiga asoslangan CMOS 8-bit mikrokantrollerdir. Uning yadroli xotirasi 32 KB Flash, 2 KB SRAM va 1 KB EEPROM. Ushbu mikrokantrollerda 32 ta dasturlanadigan I/O liniyalar mavjud.
QFP: QFP (Quad Flat Package) - bu “gull wing” yoki “chaqaloq kanat” kontaktlari bor to’rt tomonlama yuqori sathli montajli integrallangan yadroli qurulma. Ular 32 dan 304 gacha bo’lgan pinlar bilan, 0.4 dan 1.0 mm gacha bo’lgan pitch bilan keng tarqaladilar.
TQFP: TQFP (Thin Quad Flat Package) - bu QFP ning ozgina varianti, u o’zidan tundroq bo’lib, shuning uchun u odatda yuqori sathli montaj uchun yanada qulay2.
Bu turlarining har biri o’ziga xos xususiyatlarga ega, lekin ularning barchasi yuqori sathli montaj uchun mo’ljallangan va ko’p miqdordagi pinlarni jamlashga imkon beradigan qurulmalardir. Bu mikrokantrollerlar elektronika sohasida keng qo’llaniladi, chunki ular yuqori ishlash tezligi va kichik o’lchamlari tufayli juda samarali. Bu mikrokantrollerlar turli xil elektronika qurulmalari, shu jumladan mobil telefonlar, kompyuterlar, avtomobil elektronikasi va boshqa ko’plab qurulmalarda ishlatiladi. Bu mikrokantrollerlar odatda C yoki C++ dasturlash tillarida dasturlanadi va ularning firmware’i flash xotiraga yoziladi
DIP 8 (Dual In-line Package 8) mikrokantrollerlar ko’p tarmoqli integrallangan yadroli qurulmalardir. Ular ko’p miqdordagi pinlarni jamlash uchun yuqori sathli montajga ega bo’lgan qurulmalardir. DIP 8 mikrokantrollerlarning bir nechta variantlari mavjud, lekin ularning asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat:
MicroSIZE, Single-Supply CMOS OPERATIONAL AMPLIFIERS MicroAmplifier: Bu mikrokantroller Texas Instruments tomonidan ishlab chiqarilgan. Uning xususiyatlari quyidagilardan iborat:
MicroSIZE: Bu mikrokantroller juda kichik o’lchamlarga ega, shuning uchun u odatda yuqori sathli montaj uchun yanada qulay
Single-Supply CMOS: Bu mikrokantroller faqat bitta ta’minot manbasiga ega, shuning uchun u odatda juda samarali
OPERATIONAL AMPLIFIERS MicroAmplifier: Bu mikrokantroller operatsion kuchaytirgichlarni ishlatadi, bu esa uning ishlash tezligini oshiradi
Bu turlarining har biri o’ziga xos xususiyatlarga ega, lekin ularning barchasi yuqori sathli montaj uchun mo’ljallangan va ko’p miqdordagi pinlarni jamlashga imkon beradigan qurulmalardir. Bu mikrokantrollerlar elektronika sohasida keng qo’llaniladi, chunki ular yuqori ishlash tezligi va kichik o’lchamlari tufayli juda samarali.
Aynan 1970 va 1971 yillarda Intel dunyodagi birinchi mikroprotsessorni ixtiro qilish ustida ishlayotgan paytda Texas Instruments kompaniyasidan Gari Bun xuddi shunday kontseptsiya ustida ishlagan va mikrokontrollerni ixtiro qilgan. Boone kalkulyatorni yaratish uchun deyarli barcha muhim sxemalarni ushlab turadigan yagona integral mikrosxemalar chipini ishlab chiqdi; faqat displey va klaviatura o'rnatilmagan. Ajablanarlisi shundaki, elektronika va aloqa sohasidagi bu ajoyib yutuq TMS1802NC deb nomlandi; ammo, qurilma oddiy emas edi. U 3000 bit dastur xotirasi va 128 bit kirish xotirasini ta'minlaydigan besh ming tranzistorga ega edi! Shunday qilib, uni bir qator funktsiyalarni bajarish uchun dasturlash mumkin edi.
|
