|
10 -ma’ruza Mavzu: Ishonchlilik haqidagi ma’lumotlarga statik ishlov berish. Reja
|
| bet | 1/2 | | Sana | 29.03.2024 | | Hajmi | 320.95 Kb. | | #181615 |
Bog'liq МАЪРУЗА 10 Turg\'unaliyeva D, A8, shokirov n (1), AMALIY MASHG‘ULOT ISHI, MeliboyevM algaritm mustaqil ish, Mustaqil talim mavzulari (3), EHTIMOLLIK VA STATISTIKA FANIDAN MUSTAQIL ISH MAVZULARI (4), 1-Ilova GF, ariza namuna, betlik, 02.20 карздорлик (1), DOC 10 09 2320 00 14, Jasur Oxunjonov, Dars jadvali 2023-2024, English
10 -Ma’ruza
Mavzu: Ishonchlilik haqidagi ma’lumotlarga statik ishlov berish.
Reja
1. Tajriba ma’lumotlariga ishlov berish tartibi.
2. Tadqiqot natijalarini tanlangan taqsimot qonuniga tegishliligi haqidagi gipotezani tekshirish.
1. Tajriba ma’lumotlariga ishlov berish tartibi.
Ishonchlilik sinovlari natijalari qayd etilgan birlamchi hujjatlarda har qanday tartib va qonuniyatlarni ko‘rish qiyin bo‘lgan ma’lumotlar mavjud. Ushbu ma’lumotlarni qayta ishlash, sinovlar davomida olingan qiymatlarni o‘suvchi tartibida joylashtirilgan jadvalni tuzishdan boshlanadi. Keyin ularning tarqalish chegaralari, ya’ni. eng katta tmax va eng kichik tmin qiymatlari aniqlanadi. Ularning orasidagi farq o‘zgaruvchanlik oralig‘idagi qadam bo‘lib xisoblanadi.
(10.1)
So‘ngra qadam R orasidagi intervallar k aniqlanadi. k qiymati quyidagidan kam bo‘lmasligi kerak.
(10.2)
bu yerda N-sinovlar xajmi. Variatsion qator intervallarining kengligi aniqlanadi.
(10.3)
Intervallarning chegaralari aniqlanadi, ular uchun birinchi navbatda intervalning nol (ekstremal) qiymati o‘rnatiladi.
(10.4)
Keyingi interval chegaralari oldingi qiymatga h interval kengligini ketma-ket qo‘shish orqali hisoblanadi, ya'ni. t1 = t0 + h; t2 = t1 + h; tk = tmax + h. Har bir intervalning o‘rtasi aniqlanadi.
(10.5)
i-chi intervalda t ish vaqtlarining i m (tajriba chastotasi) urunishlar soni o‘rnatiladi. Agar namunadagi individual natijalar o‘zlarining qiymati bo‘yicha qolganlaridan sezilarli darajada farq qilsa, bu ko‘pincha sinash xatolariga bog‘liq bo‘lsa, ularni biron bir mezon bo‘yicha anormallik (me’yoriy bo‘lmaganlik) uchun tekshirish tavsiya etiladi. Tekshirish usullari ichida eng ko‘p qo‘llaniladigani uch kvadratik chetlanish qoidasidir.
2. Tadqiqot natijalarini tanlangan taqsimot qonuniga tegishliligi haqidagi gipotezani tekshirish.
Eksperimental ma’lumotlarning tanlangan taqsimot qonuniga tegishli ekanligi haqidagi gipotezani tekshirish uchun tegishli muvofiqlik mezonlari mavjud (Pirsonning χ2 mezoni, Kolmogorov mezoni va boshqalar).
Pirsonning χ2 mezoni
Ushbu mezon har qanday taqsimotning mosligini tekshirish uchun foydalanish qulayligi tufayli keng qo‘llaniladi. Sinov natijalari tanlangan taqsimot qonuniga tegishli degan gipotezaning ishonchliligini tekshirish muqobil shart sifatida yoziladi.
(10.6)
bu yerda i m , m i - i -chi intervaldagi nosozliklarning eksperimental va nazariy soni; k - intervallar soni; α - ahamiyatlilik darajasi; S - erkinlik darajalari soni (S = k – r – 1); r - nazariy taqsimot qonunining parametrlari soni.
Agar χ2jad ≤ χ2jad bo‘lsa, tajriba ma’lumotlari ko‘rib chiqilgan ehtimollik qonuniga tegishli degan gipoteza rad etilmaydi, aks holda uni qabul qilib bo‘lmaydi.
Muhimlik darajasi α - eksperimental taqsimot chastotalarining nazariy taqsimotning mos keladigan chastotalaridan tasodifiy og‘ishi natijasida χ2 usul qiymati χ2 jadval qiymatidan kam bo‘lishi ehtimoli. Ahamiyatlilik darajasi α va erkinlik darajalari soni 10.1-jadvalda keltirilgan.
|
| |
