12-modul. Keramik materiallar.
Rеja:
Keramik materiallarni komponentlarini tanlash. Loylar. O‗zgacha xossali keramika.
Keramik materiallarning olinish texnologiyasi va ishlatilish soxalari.
Noorganik polimerlar asosidagi matritsalardan tuzilgan kompozitsion materiallar perspektiv material hisoblanadi.
Noorganik polimer bog‗lovchilarning tipik vakillari:
silikatlar, keramika, nitridlar, boridlar, karbidlar. Bularni olish oson. Maxsus xossasi: atom bog‗lanishining puxtaligi polimer zanjirini tashkil qiladi.
Eng ko‗p tarqalgani-keramik kompozitsion materiallar. Bular metallarning va kislorodsiz birikmalarning oksidlari (karbidlar, boridlar, nitridlar, silitsidlar) asosida yaratiladi.
KMM larning yaratilishi yangi texnikani yaratishga imkon beradi:
yuqori haroratda ishlaydigan, yeyilmaydigan, puxta va h.k.
Keramik kompozitsion materiallar asosiy turlari
Bularda matritsa keramikadan yasalgan: metall emas mineral xom-ashyoni (loylar) qizdirib bosim ostida presslab (―spekanie‖) olingan.
Xomashyo turiga bo‗linadi:
Oksidli (texnikaviy) keramika; metall oksidlari asosida: Al2O3; ZrO2; CaO; MgO; BeO; UO2 .
Oksidsiz, asosiy kislorodsiz birikmalar: karbid MeC; borid MeBn; nitrid MeN; silitsid MeSin .
Struktura belgilariga qarab KKM lar 5 gruxga bo‗linadi:
Dispersli;
Polikrsitallik yullanmagan (tartibsiz) tolalar ipsimon kristallar va simlar bilan sinchlangan;
v) Yo‗llangan (tartibli) tolalar bilan (shu bilan birga evtektika bilan) sinchlangan;
g)
Qavatma-qavat-qatlama;
d) Dona-qavatli.
Dispers KKM larda matritsa va to‗ldirgich hajm bo‗yicha bir tekisda tarqalgan. Sinchlanganlarda tola erkin ixtiyoriy yoki yo‗llangan joylashishi mumkin. Sinch sifatida metall va ular qotishmalarining simlari ishlatiladi. Sinch sim yoki har xil tuqilgan setka formasida bo‗lishi mumkin. Simlar uglerodli, zanglamaydigan va martensit po‗latlaridan yasaladi. Yuqori
puxtalikdagi KKM lar titan, berilliy, volьfram, molibden simlari bilan sinchlanadi. KKMlarni to‗ldirgich
sifatida bor, kremniy karbidi, borlik (B/Si), uglerod, shisha tolalari ishlatiladi.
Issiqqa bardosh va issiqdan saqlaydigan materiallarni k.m.ni ishlab chiqarish