|
15 mavzu. Tonnellar arxitekturasi Reja: Tonnelarning konstruksiyasi va ularning zamonaviy turlari
|
| bet | 3/10 | | Sana | 22.12.2022 | | Hajmi | 9.35 Mb. | | #36593 |
Bog'liq 15 mavzu 1-laboratoriya ishi, Mazvu Uzluksiz signallarni raqamli uzatish. Reja, Kompyuter xotirasini tashkil yetish usullari MI, GANDBOL TARIXI VA O, IQTISODIYOT NAZARIYASI, 1 ma\'ruza ”Tarmoq texnologiyalari” fani haqida tushuncha , 1- mavzu, Хожаеова, 2-ma\'ruza 3-kurs Mo\'M, LBxVFbQW42aNGaM3j1o99zIxoBBuRvNF9XA6nON7, Mámleketlik sa-WPS Office, bunyodbek Rele himoyasi, 11-sinf-sinf-soat-yillik-ish-reja, [Theory of IC Engines] week 11 - Thermal balance (1)Tog‘ jinslarini qazish usullari
QMQ bo‘yicha toifasi
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
VI
|
VII
|
VIII
|
IX
|
X
|
XI
|
Qattiqlik koeffitsienti
|
0,3-0,6
|
0,6-1
|
1-1,5
|
1,5-2
|
2-3
|
4-5
|
5-6
|
7-9
|
10-14
|
15-18
|
19-20
|
Jinsning qazish vositalari
|
Qo‘lda yoki kovshli mexanizm, ekskvator va yukortgichlar yordamida
|
Otboyka bolg‘asi va pnevmolopatkalar bilan
|
|
|
Tonnel kovlovchi mashina va mexanizatsiyalashgan kovlovchi shchitlarning jins sindiruvchi ishchi organlari bilan
|
|
|
Burg‘ilab portlatuvchi usul bilan
|
Portlovchi modda va shchitlar. Transport harakatlanishi uchun birinchi katta tonnel 1670-yillarda Fransiyada Beze yonidagi qoyalarda portlovchi moddalar bilan 158m li o‘tish joyi teshib o‘tilganda qurilgan. Xozirda ham tonnellar qurishda qattiq tog‘ jinslarini yorib o‘tish uchun portlovchi moddalar qo‘llashadi. Yumshoqroq jinslar uchun kovlab boruvchi shchitlar talab qilinadi. 1825 yilda Buyuk Britaniyada kelib chiqishi fransiyalik muhandis Mark (1769–1849) tomonidan kashf qilingan shchit yer ostida ishlayotgan ishchilarni himoya qiladi. Shchit asta-sekin qismlari bilan oldinga siljib borishi tufayli, tonnel devorlari g‘isht terimi yoki beton bilan mustahkamlab boriladi. Bu usul Londondagi Temza daryosi ostida birinchi tonnelni qurishda qo‘llanilgan. Tonnellarni suv ostida yotqizishning arzonroq usulida transheya qazilib, metall yoki betondan tayyorlangan, odindan yig‘ilgan seksiyalar tushiriladi, keyin esa, g‘avvoslar ularni o‘zaro birlashtirgandan so‘ng, suv chiqarib tashlanadi va transheya yopiladi.
Suv ostida birinchi qurilgan 1843 yilning 25 martida London shahrida Temza daryosi ostida piyodalar tonneli ochildi. Bu katta daryo ostida magistral o‘tkazishning birinchi muvaffaqiyatli urinishi edi. Tonnel iqtidorli muhandislik meros bo‘lib qolgan Izambard Bryunel (Isambard Kingdom Brunel) tomonidan loyihalangan va qurilgan. Bryunel suv osti tonnelini qurish imkoniyatini namoyish qildi va zamonaviy tonnel qurilishining rivojlanishiga hissa qo‘shdi.
1825 va 1843 yillar orasida qurilgan Temza daryosi tubidagi tonnel yangilangan va kengaytirilgan East London Railway metrosi liniyasiga kiritiladi. Uning qisman rekonstruksiyasi va ham shimolga, ham janubga anchagina kengayishi 2012 yilda tugatildi. O‘z navbatida, bu liniya London Overground deb nomlanadigan yangi shahar ichki temir yo‘l tizimining bir qismiga aylandi. Eski-yangi liniya 406 metrli tonnel daryo tubidan o‘tadi.
Mazkur noyob inshoot genial (dohiyona) muhandis Mark Bryunel (Marc Brunel) tomonidan o‘g‘li Izambar (Isambard Brunel) ning yordamida loyihalangan va qurilgan. Xozirda bu (Thames Tunnel) muhandislik tafakkurining mo‘jizasi butun London “yerosti” tonnellari orasida eng qadimiysi hisoblanadi. U yana suv tubida yumshoq gruntda yotqizilgan, dunyodagi birinchi tonnel hisoblanadi. Mazkur tonnelda quruvchilar birinchi bo‘lib asta-sekin yer qatlamiga siljitib boriladigan ulkan kovlab boruvchi shchitni qo‘llashgan, uning orqasidan zudlik bilan g‘isht devori ko‘tarilgan.
Bryunel tonneli XIX asrning o‘rtasida. 1830 y.
Wapping bekatining janub tomondan ko‘rinishi (chapda) Rotherhithe bekatining shimol tomondan ko‘rinishi
|
| |
