16-Mavzu: Atom orbitallarning gibridlanishi va molеkulyar orbitallar mеtodlari Reja

Bunda, C
1
va C
2 
– o`zgarmas koeffisiyentlar, ψ
1
va ψ
2
-ayni elektronning 1- va 
2- yadroga oid funksiyalari, ya’ni ψ
1
- simmetrik, ψ
2
-antisimmetrik funksiyalar. 
Molekulyar orbitallar metodida kimyoviy bog`lanishning hosil bo`lishi 
bog`lanish tartibi N bilan tavsiflanadi, uni topish uchun bog`lovchi orbitallardagi 
elektronlar sonidan bo`shashtiruvchi orbitallardagi elektronlar sonini ayirib, natijani 
ikkiga bo`linadi.
2
`
`
sh
bo
bog
n
n
N


 
Agar N ning qiymati noldan kata bo`lsa, u holda ikki atom ta’sirlashganda 
molekulalar hosil bo`ladi. Agar N ning qiymati nolga teng yoki noldan kichik bo`lsa 
molekula hosil bo`lmaydi
7
.
Masalan,
2
2
4
2
4
8
2




O
N

3
2
6

2
4
10
2




N
N

1
2
0

2
2



H
N
 
Kislorod molekulasining hosil bo`lishida atomlarning 2s
2
2p
4
elektronlari 
ishtirok etadi: 
Kislorod molekulasining 2π bo`sh orbitalida faqat 2 ta p-elektron bor, 
vaholanki bu orbitalda 4 ta elektron bo`lishi mumkin edi. Shu sababli Hund qoidasiga 
ko`ra 2 ta 2π bo`shashtiruvchi orbitalda 2p-elektron parallel spinlarga aga bo`lishi 
kerak. 2 ta toq elektroni borligi uchun kislorod paramagnit modda bo`lib, suyuq va 
kristall holda magnitga tortiladi
8
. 

Download 0.69 Mb.