14
Bu usulning mohiyati, baxtsiz hodisa yuz bergan ayrim sex uchastka yoki ishlab
chiqarish xonasini chuqur va har tomonlama o'rganish asosida olib boriladi. Asosiy
diqqat-e'tibor texnologik
jarayonlarning cheklanishi, ayrim ish usullari, ishlab
chiqarishning xavfli lahzalari va sanitar-gigienik mehnat sharoitiga qaratilishi
kerak. Ushbu korxonalarda ro'y
bergan baxtsiz hodisalar, avariyalar va kasb
kasalliklarining sabablari aniqlanadi va o'rganiladt.
Xuddi shunday tahlillar turdosh korxonalar bo'yicha ham o'tkaziladi.
Monografik usul ishlab chiqarish sharoitida kelib chiqishi mumkin bo'lgan
potensial baxtsiz hodisalarni aniqlash imkoniyatini beradi. Shuningdek,
qurilayotgan yoki loyihalanayotgan bunday korxonalarda aynan o'xshash baxtsiz
hodisalarning kelib chiqmasliklarini ta'minlashga harakat qilinadi.
Bu usul
xulosalari asosida loyhalanayotgan sarioat koixonalarida texnologik jarayonlarni
o'zgartirish va mukammallashtirish chora-tadbirlari ko'riladi.
2.6 Sanoat jarohatlanishi sabablarini tahlil qilish
Baxtsiz hodisalarni qayd qilish va hisobga olish baxtsiz hodisalarning
sabablarini aniqdash imkoniyatini bermaydi, faqat
baxtsiz hodisa sabablarini
aniqlash uchun material bo'la oladi.
Ishchining ish sharoitida ishlash faoliyatini o'rganish, uning ishlash qobiliyati
bilan ish vaqti o'rtasida bog'lanish borligini aniqlash imkoniyatini beradi.
28-rasm. Ishchi ishlash qobiliyati bilan ish vaqti o'rtasidagi bog’lanish.
Bu bog'lanish grafik shaklida 30-rasmda ko'rsatilgandek o'zgaradi. Ya'ni ishchi
ish boshlagandan keyin yarim soat davomida ish maromiga tushmagan va
sozlanmagan holatda bo'ladi. Yarim soatdan keyin ish maromi muvofiqlashadi va
bir me'yorda taxminin 3,5
soat davom etadi, so'ngra yana pasayish boshlanadi.
Baxtsiz hodisalarning yuz berishi ham xuddi shu grafik asosida borishi aniqlandi. 4
soat davomida ishchi charchashi hisobiga ish qobiliyati kamaysa, xuddi shu
charchash hisobiga baxtsiz hodisalar ham vujudga keladi.