15
ekanligini bilib turib, noto'g'ri tartib bo'yicha ish olib borish va ishchilarning o'zaro
kelishmasdan ish olib borishlari, texnologik jarayonlarning buzilishi, ishchilarning
mehnat qilish va dam olish rejalarining buzilishi, ishlarni
noqulay rejalashtirish,
sanoat korxonasi hududida yo'lka va o'tish joylarini noto'g'ri joylashtirish, ish
joylarini noto'g'ri tashkil qilish, nobob
ish qurollaridan foydalanish, shaxsiy
muhofaza aslahalarining ish sharoitiga to'g'ri kelmasligi, to'siqlarning yo'qligi, xavf
haqidagi ogohlantiruvchi plakatlarning bo'lmasligi.
Texnik sabablar. Stanoklar, ish qurollari, yordamchi vositalar harakatlanuvchi
va yuk ko'taruvchi qismlarning konstruktiv kam- chiliklari,
mashina va
mexanizmlarning ayrim qismlarining sinib yoki uzilib ketishi, texnologik
jarayonlarning
nomukammalligi, to'siq qurilmalari va saqlovchi vositalarining
puxta ishlamasligi.
Sanitar-gigienik sabablar. Ob-havo sharotining qoniqarsiz bo'lishi (havoning
harorati, nisbiy namligi, harakat tezligi va bosimi, issiqlik ajrapib chiqishi) sanoat
korxonalardagi havo muhitining changlanganligi,
ish joylari, maydonlar va o'tish
joylarning oqilona yoritilmaganligi, shovqin va titrashning mavjudligi,
ishlab
chiqarish xonalari va sanitar maishiy xonalarning yetarli emasligi hamda sanitar-
gigienik talablarga javob bermasligi, shaxsiy gigiena talablariga rioya qilmaslik.
Psixo-fiziologii sabablar. Ishchi psixologik rejimining
buzilishi natijasida
vujudga keladigan sabablar: oilaviy notinchlik, ish jamoalarida kelishmovchilik va
h. k.
Bu sabablar aniqdangandan keyin ish sharoitida ularning kelib chiqmasligini
ta'minlovchi chora-tadbirlar kompleksi ishlab chiqilishi kerak. Bu chora-tadbirlarni
amalga oshirish, ishlab chiqarish sharoitida baxtsiz
hodisalarning butunlay
yuqolishiga yoki asosan kamayishiga olib kelishi kerak.