• Kriptografiya ximoyasida shifrlarga nisbatan kuyidagi talablar kuyiladi
  • Ushbu talablarga kuyidagi tizimlar javob beradi
  • Axborotni autentifikatsiyalashdan tashqari quyidagi masalalarni yechish mumkin




    Download 12,76 Kb.
    bet5/5
    Sana06.02.2024
    Hajmi12,76 Kb.
    #152076
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    2-Mavzu. Axborotlarni stenografik himoyalash-fayllar.org
    ПФ-5953 02.03.2020, английский, 944 23.11.2019, -Raqamli iqtisodiyot asoslari дарслик, Axborot xavfsizligini ta`minlash masalalari, O’quv ishlar bo’yicha direktor o’rinbosari Sh. Xaydarov “ ” 2022, Tashqi sarlavha, 613-Текст статьи-2549-1-10-20210429, Axborot, 15-amaliy, Ta\'lim metodlari, amaliy-dasturlar-paketi-kursini-o-qitishda-innovatsion-texnologiyalar, 1, 633ad666ada23, cybr

    Axborotni autentifikatsiyalashdan tashqari quyidagi masalalarni yechish mumkin:


    • Axborotni autentifikatsiyalashdan tashqari quyidagi masalalarni yechish mumkin:

    • foydalanuvchini autentifikatsiyalash, ya’ni kompьyuter tizimi zaxiralariga kirmoqchi bo’lgan foydalanuvchini aniklash:

    • tarmok abonentlari aloqasini urnatish jarayonida ularni o’zaro autentnfikatsiyalash.

    • Hozirgi kunda himoyalanishi zarur bo’lgan yo’nalishlardan biri bu elektron to’lov tizimlari va Internet yordamida amalga oshiriladigan elektron savdolardir.

    • Kriptografiya — ma’lumotlarni o’zgartirish usullarining tuplami bo’lib, ma’lumotlarni himoyalash bo’yicha quyidagi ikkita asosiy muammolarni hal qilishga yunaltirilgan: maxfiylik; yaxlitlilik.

    Maxfiylik orqali yovuz niyatli shaxslardan axborotni yashirish tushunilsa, yaxlitlilik esa yovuz niyatli shaxslar tomonidan axborotni o’zgartira olmaslik haqida dalolat beradi.


    • Maxfiylik orqali yovuz niyatli shaxslardan axborotni yashirish tushunilsa, yaxlitlilik esa yovuz niyatli shaxslar tomonidan axborotni o’zgartira olmaslik haqida dalolat beradi.

    • Kriptografiya tizimini sxematik ravishda tasvirlaganda, kalit kandaydir ximoyalangan kanal orkali junatiladi (chizmada punktir chiziklar bilan tasvirlangan). Umuman olganda, ushbu mexanizm simmetriyali bir kalitlik tizimiga taalluklidir.

    • Assimmetriyali ikki kalitlik kriptografiya tizimida himoyalangan kanal bo’yicha ochiq kalit jo’natilib, maxfiy kalit jo’natilmaydi.

    Yovuz niyatli shaxslar uz maqsadlariga erisha olmasa va kriptotaxlilchilar kalitni bilmasdan turib, shifrlangan axborotni tiklay olmasa, u holda kriptotizim kriptomustahkam tizim deb aytiladi. Kriptotizimning mustaxkamligi uning kaliti bilan aniklanadi va bu kriptotahlilning asosiy qoidalaridan biri bo’lib xisoblanadi.


    • Yovuz niyatli shaxslar uz maqsadlariga erisha olmasa va kriptotaxlilchilar kalitni bilmasdan turib, shifrlangan axborotni tiklay olmasa, u holda kriptotizim kriptomustahkam tizim deb aytiladi. Kriptotizimning mustaxkamligi uning kaliti bilan aniklanadi va bu kriptotahlilning asosiy qoidalaridan biri bo’lib xisoblanadi.

    • Ushbu ta’rifning asosiy ma’nosi shundan iboratki, kriptotizim barchalarga maьlum tizim hisoblanib, uning o’zgartirilishi ko’p vakt va mablag’ talab qiladi, shu bois ham faqatgina kalitni o’zgartirib turish bilan axborotni ximoyalash talab qilinadi.

    • Kriptografiya nuktai – nazaridan shifr — bu kalit demakdir va ochik ma’lumotlar tuplamini yopik (shifrlangan) ma’lumotlarga uzgartirish kriptografiya uzgartirishlar algoritmlari majmuasi xisoblanadi.

    • Kalit — kriptografiya uzgartirishlar algoritmining ba’zi-bir parametrlarining maxfiy xolati bulib, barcha algoritmlardan yagona variantini tanlaydi. Kalitlarga nisbatan ishlatiladigan asosiy kursatkich bulib kriptomustaxkamlik xisoblanadi.

    Kriptografiya ximoyasida shifrlarga nisbatan kuyidagi talablar kuyiladi

    etarli darajada kriptomustaxkamlik;


    shifrlash va kaytarish jarayonining oddiyligi;
    axborotlarni shifrlash okibatida ular xajmining ortib ketmasligi;
    shifrlashdagi kichik xatolarga taьsirchan bulmasligi.

    Ushbu talablarga kuyidagi tizimlar javob beradi:

    urinlarini almashtirish;


    almashtirish;

    gammalashtirish;



    analitik uzgartirish.
    http://fayllar.org
    Download 12,76 Kb.
    1   2   3   4   5




    Download 12,76 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Axborotni autentifikatsiyalashdan tashqari quyidagi masalalarni yechish mumkin

    Download 12,76 Kb.