2-mavzu:Zamonaviy avtomatiashtirilgan loyihalash tizimlari va ularni texnik
sohalarda qo‘llanilishi.
Reja:
1.Loyihalash jarayonlari va bosqichlari ?
2.Avtomatlashtirilgan loyihalashda ishlatiladigan model va parametrlarini sinflash.
3.Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimlari strukturasi va turlari.
Sintez va analiz
masalalari.Konseptual loyiha asosida analitik va sonli modellar yaratish.
Geometrik modellar tizimlarini qo‘llash ?
4.Loyihalashda fizik jarayonlarini taxlil qilish.Dinamik modellashtirish usullarini
o‘rganishda CAD, CAM, CAE tizimlarini qo‘llash,
texnologik jarayonlarni loyihalash
tizimini avtomatlashtirishda amaliy dasturlardan foydalanish ?
5.Texnologik avtomatlashtirishda avtomatlashtirilgan loyihalash tizimlari va ularning
vazifa hamda funksiyalari ?
6.Loyihalashning avtomatlashtirilgan tizimi va uning vazifalari ?
7.Loyihalashni avtomatlashtirish jarayonining asosiy bosqichlari ?
8.Loyihalashning avtomatlashtirilgan tizimi.Ularning turlari va modellari.
Tayanch
iboralar.Loyihalash,CAD,
CAM,
CAE
tizimlar,Dinamik
modellashtirish,Avtomatlashtirish
.
Loyihalash - odam faoliyati yoki loyihani bunyod qilish bo’yicha tashkilot,
shunga o’xshashni bo’lishi, mumkin bo’lgan ob’ekt holatlar jamlanmasi,ma’lum
ob’ektni
bunyod
qilishni
tavsiya
qilish
uni
ekspluatsiyasi,hisobdan
chiqishdir.Loyihalash bir qancha bosqichlarni texnik topshiriqdan tortib to
namunaviyni sinashgacha jarayonni o’z ichiga oladi.Loyihalash ob’ekti
material
predmet hisoblanadi.«Loyihalash» tushunchasi loyihani amalga oshirish jarayoni
uni ichiga kirmaydi.
“
Loyihalash jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari” fanining maqsadi
shundan
iboratki:loyihalashdagi
ilmiy
faoliyatda
muhandislik
mehnati
unumdorligini ko’tarish va
ishlov muddatini qisqartirish;ishlanmalarni sifatini
oshirish,yangi zamonaviy takomillashgan buyumlarni yaratish bilan o’sib
borayotgan bozor raqobatida yashovchanlikni ta’minlashdan iboratdir.
Bu bilan mahsulotni yashash davrini qisqartirish va yangi bozorgir
buyumlarni qisqa davrda yaratishni taqazo etadi.Mahsulotning yashash davri:
• yangi mahsulotga talabni poydo bo’lishi;
• yangi g’oyani poydo bo’lishi;
• loyihalash ( ishlab chiqarish)
ommaviy mahsulot chiqarish;
• ekspluatatsiya qilish, foydalanish;
• keraksiz holatga kelish.
Loyihalash o’zining uslubiyatiga ko’ra, tarkibiga omillar va meyorlar faoliyati,
subekt, ob’ekt va uning modeli va boshqalarni oladi.
2-1-rasm.Eshik chizmasi konstruksiyasi .
2.2-rasm. CAD-dastur yordamida loyihalash (konstruksiyalash)
Loyihalashni avtomatlashtirish deganda loyihani
ishlab chiqish jarayonini
bajarishning shunday usuli tushuniladiki,bunda loyihalash protseduralari va
operatsiyalari loyihalovchining kompyuter texnologiyasi
bilan chambarchas
muloqotida amalga oshadi.Loyihalashni avtomatlashtirish hisoblash texnikasi
vositalaridan muntazam ravishda foydalanishni nazarda tutadi;bunda
loyihalovchi
va kompyuter texnologiyasi orasidagi funksiyalarni ratsional taqsimlash va
masalalarni mashinada yechish metodlarini asosli tanlash lozim.
Fan quyidagi mutahasislik bilimlarini egallash imkonini berishi kerak:
-zamonaviy uslublarni rivojlanish mashina qurilish ishlab-chiqarishini
loyihalash-texnologik tizim va vositalarini ta’minlash;
-mashinasozlik buyumlari ishlovi va ekspluatatsiyasidagi CAPR TL
pogressiv uslublari;
- kompyuter texnikasidan foydalangan holda TL dagi matematik modellarni
uslublarini bunyod qilish va tadqiq qilish.
