2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchi




Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet118/145
Sana21.12.2023
Hajmi2,95 Mb.
#125770
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   145
Bog'liq
BETON TOLDIRUVCHILARI TEXNOLOGIYASI UM Хайдаролв НK

Jami: 
24 soat 
Hammasi: 
72 soat 


162 
GLOSSARIY 
O‘zbek 
tilida
Rus tilida
Ingliz tilida
Atamaning o‘zbek tilidagi izoxi
Keramzit
Keramzit
Lightweight 
expanded 
clay 
aggregate 
(LECA)
Ko‘p g‘ovakli, mustaxkam, yengil
g‘ovak to‘ldirgich. Nam yoki nim quruq 
usulda tayyorlangan loy 1200°S da 
xumdonda pishirib olinadi. 
Beton
Beton
Concrete
Ma'lum miqdorda o‘lchab olingan
bog‘lovchi modda, mayda va yirik
to‘ldirg‘ichlar va suv aralashmasidan 
tashkil topgan qorishmaning astasekin 
qotishi natijasida hosil bo‘lgan sun'iy 
tosh. 
Donador 
domna 
shlagi
Granulirova
nnыy shlak
Ground- 
granulated 
blastfurnace
Metallurgiya 
sanoatining 
chiqindisi 
bo‘lib, metall olishda domna qozoni 
sirtiga tukilgan eritmani tez sur'atda 
sovutib yirik qum singari g‘ovak 
donalardan tashkil topgan shlak olinadi
Donadorli
k tarkib
Granulometri
ches kiy 
sostav
Granulometr
y is the 
measurement
To‘ldirgich donalarining yirikligi va 
undagi alohidagi fraksiyalar miqdorini
hisobga oluvchi xususiyat
Tabiiy 
qurilish 
materiali
Prirodnыy 
stroitelnыy 
material
natural 
building 
materials
Tabiatda hosil bo‘lgan tog‘ jinslari 
asosida olinadi
Yiriklik 
moduli
Modul 
krupnosti
A single 
factor
Standart nazorat elaklar to‘plamida 
qolgan to‘la qoldiqni hisoblab uning 
summasini 100 ga bo‘lib aniqlanadi
Zich 
to‘ldiruvc
hi
Plotnыy 
zapolnitel
A dense filler Donalar zichligi 2g/sm
3
dan yuqori 
to‘ldiruvchi
Tabii

to‘ldiruvc
hi
Prirodn
ыy zapolnitel
Natural filler Tog‘ jinslarini maydalash va saralash 
orqali olinadi
Shag‘al
Graviy
Gravels
Yirik to‘ldiruvchi bo‘lib, shag‘al-qumli 
qorishmani 
saralash 
mahsulotidir, 
yirikligi -5-70 mm
Qum
Pesok
Of sand
Mayda to‘ldiruvchi bo‘lib, tabiiy va 
maydalangan turlari mavjud, irikligi 0,16 
dan 5 mm gacha
To‘ldiruv
chi 
mustahka
Prochnost 
zapolnitelya
Strength
filler
To‘ldiruvchi olingan tog‘ jinsidan 40-50 
mm o‘lchamdagi silindr yoki kub 
shaklidagi namunani gidravlik pressda 


163 
mligi
sinab aniqlanadi
Bazalt
Bazalt
Basalt felsite Erigan magmaning yer yuzasida 
qotishidan
yuzaga keladi (granit, diorit, sienit, 
andezit, traxit, gabro, bazalt)
Qumtosh
Peschanik
Sandstone
Mavjud tog‘ jinslarining
tabiatda buzilishidan yuzaga keladi
Oxak
tosh
Izvetsny
ak
Limesto
ne
yer qatlamining ustki qismida keng 
tarqalgan, tarkibi 92-98% kalsiy 
karbonatidan (SaSO
3
) tashkil topgan 
jinsdir
Kvar
sit
Kvarsit
Quartzit
e
yer qatlamining yuqori bosimi ostida 
mayda kvars donalarining
kremniy sementlari vositasida 
zichlanishidan hosil bo‘lgan zich, kristall 
jins 
Porfir
Porfir
Porphyry
Kvars va har xil rangdagi dala shpatining 
mayda donali minerallar bilan o‘zaro zich 
joylashishidan hosil bo‘lgan jins
Avtobeton
qor gich
Avtobeton 
mikser
A concrete 
mixer
(also 
commonly 
called a 
cement 
mixer)
Shassisiga betonqorgich
o‘rnatilgan beton tayyorlash va uni 
joylash joyiga tashish,shuningdek beton 
zavodidan iste'molchiga tayyor betonni 
yetkazib beruvchi avtomobil.
Aylanma 
pech
Vraщayuщay
a pech
Yotiq silindr shaklidagi (dumaloq) sanoat 
pechi. Aylanma pech bo‘ylama o‘qi 
atrofida 
aylanadi 
yoki 
tebranadi. 
Tщldiruvchi xom ashyosini qizdirish 
uchun mo‘ljallangan. Pechning aylanib 
turishi 
natijasida 
issiqlik 
bir 
tekis 
taqsimlanadi, shuning uchun pechning 
ichki 
qoplamasi 
uzoqqa 
chidaydi. 
Aylanma pechda material yoki buyumlar 
yonilg‘ining yonish mahsulotlari, elektr 
toki yoki elektr yoyi bilan qizdiriladi.
Kuritish va issiklik ishlovi berish (termik 
ishlash)da material pechning bir boshidan 
kiritilib, ikkinchi boshidan chiqariladi; 
bunday pechlar uzluksiz ishlashi mumkin. 
Yig‘ma 
temirbeto
n
Sbornыy 
jelezobeton
Precast 
concrete is a 
construction 
Zavodda 
tayyorlangan 
temir-beton 
konstruksiyalar


164 
product
Yirik 
to‘ldirgich
Krupnыy 
zapolnitel
Coarse 
aggregate
shag‘al tosh va chaqiq tosh
Konstruks
iya
Konstruksiya Construction Inshootning avvaldan tayyorlanadigan va
murakkabroq butun
(inshoot) tarkibida bo‘luvchi joyiga 
tashib olib boriladigan qismi
Mikrstruk
tura
Mikrstruktur
a
Microstructur
e
Mikroskop orqali kattalashtirilganda 
ko‘zga ko‘rinuvchi strukturaga aytiladi
Og‘ir 
beton
Tyajelыy 
beton
Heavyweight 
concrete
Zich to‘ldiruvchilardan (mayda va yirik) 
foydalanib tayyorlangan - yirik donali 
yoki 
faqat 
mayda 
to‘ldiruvchidan 
foydalanib tayyorlanagan - mayda zarrali, 
1800 dan to 2500 kg/m
3
zichlikka ega 
bo‘lgan zich strukturali beton
S/S
(suv/seme
nt nisbati)
V/S 
(vodotsement
noe 
otnosheniya)
The water–
cement ratio
Yangi tayyorlangan beton aralashmasida 
suv massasining sement massasiga nisbati 
tushuniladi
Sovuqqa 
chidamlili
k
Morozostoyk
ost
Frost 
Resistance
Tuldiruvchini suvga to‘yingan xolida 
ko‘p marta ketma-ket muzlatib va 
eritilganda buzilib ketmasdan va 
mustaxkamligini yo‘qotmaslik qobiliyati 
va mustahkamligi 25%, massasi 5% dan 
ortik kamaymasa, bu material sovuqqa 
chidamli deb hisolblanadi. 


165 
 


166 


167 

Download 2,95 Mb.
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   145




Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchi

Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish