|
2022, №1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal
Pdf ko'rish
|
| bet | 173/347 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 6,23 Mb. | | #133952 |
Bog'liq pedagogik mahorat 2022 1Key words: gender, tolerance, play, individual, interest, desire, limited freedoms, stereotypes,
commitment stress, gamification, family, video games, mature, competent person.
Kirish. Barchamizga ma’lumki, faoliyat va faollik turlari ichida oʻyin faoliyati inson hayotining
barcha bosqichlarida qiziqish, motivatsiya hamda intilishni stimullovchi xususiyati bilan ajralib turadi. Oʻyin
faoliyati psixologik nuqtayi nazardan qaralganda, asosan kichik yoshdagi bolalar hayotida muhim oʻrin
tutadi. Buning sababi, maktabgacha yoshdagi bola uchun oʻyin, bolaning individdan shaxs sari
shakllanayotgan “Men”ining qiziqishlari, manfaatlari, istak va hayollarini roʻyobga chiqarish, har ikkala jins
vakillari bilan oʻzaro munosabatda boʻlishda tajriba orttirish, tanlov erkinligining mavjudligi,
tashabbuskorlik, mustaqillik, kreativlikda deyarli tasavvur yetgan hamma imkoniyatlarni taxminlash ehtimoli
mavjud boʻlgan maxsus dunyo hisoblanadi.
Asosiy qism. Oʻyin maktabgacha ta’lim muassasalarida tarbiyalanayotgan bolaga turli xil ijtimoiy-
madaniy, jinsiy rollar, munosabatlar (oʻyin jarayonida ham, real hayotda ham) sinab koʻrish, shuningdek,
koʻplab ijobiy his-tuygʻular, taassurotlar, unutilmas, quvonchli daqiqalarni boshdan keyichishga sharoit
yaratadi.
Maktabgacha ta’limda bolalikning quvnoq, cheklovlarsiz hayot tarzi, odatda, gender tengligi, gender
tolerantligi haqidagi bilimlarni berishga unchalik ham moslashtirilmagan. Shu sababli ham, bola uchun bir
jinsga mansub hamda qarshi jins vakillariga bir xil munosabatda boʻlish doimiy, tabiiy jarayon sifatida
namoyon boʻladi. Undan qarshi jins vakiliga nisbatan alohida, boshqacha munosabatda boʻlishning talab
qilinishi, dastlabki hollarda tushunmovchiliklar va inkor, isyonlarga olib kelishi mumkin. Yoki oilada
tarbiya, yanada batafsil aytganda, oilada gender intolerantligi kuzatilgan hollarda, bolaning oʻzga jins
vakiliga uyida koʻrgani kabi salbiy munosabat shakllanishi mumkinligi ham aksariat hollarda koʻp uchraydi.
Bola qolipga solingan, chegaralangan erkinliklar, stereotiplar, majburiyatlar stressni, urinishlari
muvaffaqiyatli chiqmagan taqdirda esa depressiyani keltirib chiqaradi. Natijada, maktabgacha ta’lim
muassasasi katta guruhi bolasida oʻqish, jamiyat, hayot va insonlarga nisbatan qiziqishning soʻnishi
kelajakda uning yaxshi kadr, yetuk, barkamol shaxs boʻlib yetishishiga jiddiy toʻsiq paydo boʻladi.
Shu sababli ham koʻpchilik bolalarda kichik yoshdan boshlab axborot kommunikatsiya vositalari,
gadjetlar, kompyuter, telefon, ijtimoiy tarmoqlar, video oʻyinlarga qaramlik va oʻzaro kommunikatsiyaga
kirisha olmaslik, munosabatlarda toʻsiqlar muammosi paydo boʻldi. Ammo bu qiziqishlar bolalarda
https://buxdu.uz
|
| |
