|
“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1Bog'liq pedagogik mahorat 2022 1“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1
38
Tizimli va izchillik tamoyili. Ushbu tamoyil mantiqiy tartibda bilim va koʻnikmalarni shakllantirishni
ta’minlaydi. Oʻquv materiallari mavjud boʻlganlarni hisobga olgan holda aniq tizimli, tuzilgan, puxta
oʻylangan holda virtual shaklda taqdim etishni ta’minlaydi.
Oʻquv materialining oʻzaro ta’siri tamoyili. Ushbu tamoyil talabalarni oʻquv jarayonining faol
ishtirokchisiga aylantirishni, fanga nisbatan qiziqishini oshirishga hamda uni yuqori saviyada oʻrganishni
ta’minlaydi. Ushbu jarayonlarni amalga oshirishda virtual ta’lim texnologiyalari muhim pedagogik dasturiy
vosita boʻlib xizmat qiladi.
Muvofiqlik tamoyili. Ushbu tamoyil chaqiruvga qadar boshlangʻich tayyorgarlik faniga oid
yaratiladigan virtual ta’lim texnologiyalarini Davlat ta’lim standartlariga hamda zamon talablariga mos holda
boʻlishini ta’minlaydi.
Vizual oʻqitish tamoyili. Ushbu tamoyilning asosiy vazifalaridan biri oʻquv materialini koʻrgazmali
namoyish etishdan iborat. Bularga 3-D formatli grafik vositalar (jadvallar, klasterlar, chizmalar, xaritalar va
boshqalar) va multimedia manbalari (animatsiya, audio, video) kiradi. Bu borada, K.D.Ushinskiyning fikriga
koʻra, vizual oʻqitish oʻquvchilarni fanga nisbatan qiziqtirishga hamda kreativ fikrlashini oshirishda muhim
vosita boʻlib xizmat qiladi.
Ta’lim muammolarini ta’minlash tamoyili. Ushbu tamoyil muammoli vaziyatni hal qilishda talabaning
aqliy faolligi oʻsishini anglatadigan intuitiv faoliyatning mohiyati bilan belgilanadi. Virtual ta’lim
texnologiyalari an’anaviy oʻquv qoʻllanmalariga nisbatan muammoli vaziyatlarni yuqori darajada keltirib
chiqarishni modellashtirish imkoniyatlarini yaratadi.
Mustaqil ta’lim olish tamoyili. Ushbu tamoyil oʻquvchining mustaqil ishlashi uchun ta’limga oid
zaruriy oʻquv materiallarini (video nazariy mashgʻulotlar, vizual taqdimotlar, animatsiya vositalari, virtual
amaliy mashgʻulotlar, trenajyorlar, lugʻatlar, elektron krassvordlar) taqdim etishni hamda mustaqil bilimini
baholashni ( onlayn test va nostandart testlar) oʻz ichiga oladi.
Oʻquv materialini tarqatish tamoyili. Ushbu tamoyil virtual ta’lim texnologiyalarining oʻquv
materiallarini nafaqat talabaning kompyuteriga, balki mahalliy tarmoq va Internetga joylashtirishning
maqsadga muvofiqligini ta’minlaydi.
Qiziqtirish tamoyili. Ushbu tamoyil talabani chaqiruvga qadar boshlangʻich tayyorgarlik faniga
qiziqtirish uchun fanning asosiy mohiyatini, maqsad va vazifalarini tushunib yetishga bogʻliq. Buni esa
virtual ta’lim texnologiyalari asosida samarali tashkil etish mumkin.
Nazariyaning amaliyot bilan bogʻlanish tamoyili. Ushbu tamoyil chaqiruvga qadar boshlangʻich
tayyorgarlik fanining nazariy va amaliy oʻquv-ma’lumotlari kompyuter texnologiyalari yordamida nazariy
darslarini tashkil etish, ular asosida virtual amaliy mashgʻulotlarni oʻtkazish imkoniyatini yaratadi.
Ergonomik tamoyili. Ushbu tamoyil oʻquvchiga nisbatan insoniy munosabatni va ta’lim uchun qulay
muhitni ta’minlash zarurati bilan bogʻliq. Virtual ta’lim texnologiyalari intuitiv tarzda ta’minlanishi lozim.
Bunda talaba, ofitser-oʻqituvchisiz foydalanishi mumkin boʻlgan interfeys, puxta oʻylangan takliflar va
koʻrsatmalar tizimi, oʻqish sur’atini erkin tanlash imkoniyatiga ega boʻladi.
|
| |
