|
Keywords: educational ergonomics, teacher ergonomic culture, ergonomic learning environment.
KirishBog'liq Pedagogik mahorat 3-son 2021 yilKeywords: educational ergonomics, teacher ergonomic culture, ergonomic learning environment.
Kirish. Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishlar bilan bir qatorda, taʼlimni modernizatsiya
qilish yoʻnalishida keng qamrovli ishlar amalga oshirilmoqda. Kadrlar tayyorlash sohasidagi davlat siyosati
insonni intellektual va maʼnaviy-axloqiy jihatdan tarbiyalash bilan uzviy bogʼliq boʻlgan uzluksiz taʼlim
tizimi orqali har tomonlama barkamol shaxsni shakllantirishni nazarda tutgan holda malaka oshirish taʼlim
muassasalarida tinglovchilarning oʻquv modullari va bloklari boʻyicha muntazam bilim olishlarini, ularda
bilim oʻzlashtirish ehtiyojini, asosiy oʻquv-ilmiy va umummadaniy bilimlarni, milliy va umumbashariy
qadriyatlarga asoslangan maʼnaviy-axloqiy fazilatlarni, kasbiy rivojlanishlarini, ijodiy fikrlash va atrof-
muhitga ongli munosabatda boʻlishni belgilab berdi. Taʼlim sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari,
davlat taʼlim standartlari, davlat taʼlim talablari va oʻquv dasturlari asosida taʼlim-tarbiya berish, aniq
maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida yosh avlodni har tomonlama kamol toptirishdir.
Tarbiyalanuvchilarning ongi, xulq-atvori va dunyoqarashini rivojlantirishga yoʻnaltirilgan tizimli jarayonda
muayyan loyiha asosida tashkil etiladigan, aniq maqsadga erishishga yoʻnaltirilgan, taʼlim natijasini
kafolatlaydigan pedagogik jarayon tashkil etish maktab oʻqituvchilaridan pedagogik ergonomika boʻyicha
bilim, koʻnikma va malakalarga asoslangan ergonomik madaniyatni talab etadi.
Аsosiy qism. Dars mashgʼulotlarining internet va axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan
foydalanilgan holda masofadan turib amalga oshirilishi, muayyan loyiha asosida tashkil etish, aniq maqsadga
erishishga yoʻnaltirilgan, taʼlim natijasini kafolatlaydigan pedagogik jarayonlarda eng samarali metodlardan
foydalanish, taʼlim va tarbiya texnologiyalarini tanlash hamda dars jarayonlarini tashkil etish samaradorligini
taʼminlashga ergonomik madaniyat xizmat qiladi. Taʼlim mazmunini belgilash tamoyillari hamda
mezonlariga rioya etgan holda oʻquv materiallarini tanlash va tizimlashtirish, taʼlim muassasasi oʻquv
moddiy bazasi va taʼlim vositalariga qoʻyiladigan ergonomik talablarni hisobga olish oʻquv materiallarini
samarali modellashtirish imkoniyatini beradi [1, 54]. Natijada, yaxlit pedagogik jarayonning umumiy qonun,
qonuniyat va tamoyillariga amal qilgan holda taʼlim-tarbiya jarayonida gnoseologik, tashkiliy, psixologik,
didaktik, sotsiologik va kibernetik qonuniyatlarinining uyg’unligiga erishiladi.
Taʼlim-tarbiya jarayoni tarkibiy qismlarining oʻzaro aloqadorligi va umumiyligini hisobga olib taʼlim-
tarbiya jarayonini tashkil etishning asosiy va yordamchi shakllaridan unumli foydalanish oʻquvchilarning
boʻsh vaqtini samarali tashkil etish va oʻtkazish oʻqtuvchilarning kreaktiv salohiyatini hamda ergonomik
madaniyatlarini rivojlantirishni taqozo etadi. Taʼlim muassasida faoliyat yurituvchi oʻqituvchilarning kasbiy
malakasi, tegishli funksional vazifalari boʻyicha ish tajribalari, kasb sohasiga muvofiqligi, egallab turgan
lavozimi boʻyicha funksional vazifalarni bilishi, tashabbuskorligi, ishga ijodiy yondashuvi zamonaviy
https://buxdu.uz
|
| |