JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/
Volume–27_Issue-2_April_2023
3
KIBERXAVFSIZLIK, MA'LUMOTLARNI HIMOYA QILISH
Ibragimova Mohigul Komiljon qizi
Termiz davlat universiteti Axborot texnologiyalari kafedrasi o’qituvchisi
Annotatsiya:
Mazkur maqolada kiberxavsizlikning elementlari va uning
kompyuterlar, serverlar, mobil qurilmalar, elektron tizimlar, tarmoqlar va
ma’lumotlarni zararli hujumlardan himoya qilish usullari to’g’risida ma’lumotlar
berilgan. Ushbu maqola xavfsizlik prinsiplari, muhim xavfsizlik nazorati va
kiberxavfsizlikning eng yaxshi amaliyotlarini o’z ichiga olgan xavfsizlik asoslarini
tushuntiradi. Xavfsizlik dasturlari potensial zararli dasturlarni foydalanuvchining xatti-
harakatlarini tahlil qilish va yangi infeksiyalarni qanday yaxshiroq aniqlashni o’rganish
uchun yo’l yo’riqlar ko’rsatilgan.
Kalit so’zlar:
Elektron, xavfsizlik, protokollar, virus, mobil, axborot,
kiberxavfsizlik, pochta, texnologiya, biznes, kiberjinoyat
.
Zamonaviy dunyoda yangi texnologiyalar, elektron xizmatlar bizning kundalik
hayotimizning ajralmas qismiga aylandi. Jamiyat kundan kun axborotkommunikatsiya
texnologiyalariga tobora ko'proq qaram bo'lib borayotganligini hisobga olib, ushbu
texnologiyalarni himoya qilish va ulardan foydalanish milliy manfaatlar uchun hal
qiluvchi ahamiyatga ega va juda dolzarb mavzuga aylanmoqda. Har bir tashkilot uchun
kiberxavfsizlikni ta’minlash maqsadida mazkur soha bilan shug’ullanuvchi xodimlar
jalb qilinmoqda hamda xodimlarni kiberxavfsizlikka oid bilimlar bilan doimiy
tanishtirib borish uchun qator seminar treyning mashg’ulotlari tashkil etilmoqda. Oliy
ta’lim muassasalarida ham kiberxavfsizlikni fan sifatida o’tilishi buning yaqqol
misolidir.
Kiberxavfsizlik hozirda yangi kirib kelgan tushunchalardan biri bo’lib, unga
berilgan turlicha ta’riflar mavjud. Xususan, CSEC2017 Joint Task Force manbasida
kiberxavfsizlikka quyidagicha ta’rif berilgan:
|
