|
3-mavzu. Ishlab chiqarish omillari va ishlab chiqarish jarayoni RejaBog'liq resources-20 Инновацион педагогик технологияларнинг мустақил таълимдаги аҳамияти, шпоры на госник сбор и подготовка, 632235-results-karakalpakstan-grade-6-1, Slayd Abdurahimova.N, 0202, -5307951, Abdunazarov Abdurashid 2F1 Optika, Moliya HUQUQIDAN USLUBIY MAJMUA, Xosmas integral, audit kurs ishi norbek, Rustamova Z, 12 tajriba ishi, 1 ПАТОК 2 СЕМЕСТР BOLALAR PSIXOLOGIYASI ЯКУНИЙ НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ, vazifa 1 , Uskunaviy dasturlarMahsulotning sermehnatliligi – bu muayyan turdagi mahsulotni (masalan, bitta traktorni,
kostyumni yoki ko’ylakni) ishlab chiqarishga sarf bo’lgan ish vaqti miqdorini ifodalovchi
ko’rsatkich hisoblanadi.
Mehnat sig’imining uch turi bo’ladi: texnologik, to’la va xalq xo’jaligi mehnat sig’imi.
Mehnat sarfini hisobga olish jihatiga qarab esa, u yana uch turga: rejali mehnat, normativ mehnat
va haqiqiy (amaldagi) mehnat sig’imlariga bo’linadi.
Iqtisodiy samaradorlikni rejalashtirish va tahlil etish nafaqat xarajat va resurslar asosiy
turlaridan foydalanish darajasini tahlil etishni o’z ichiga olishi kerak, balki uning butunlay
o’zgarishini, yig’indi (integral) samaradorlikni baholashni ham o’z ichiga oladi.
Mana shu maqsadda iqtisodiy samaradorlikning umumlashtiruvchi, kompleks
ko’rsatgichlari hisoblab chiqiladi va ishlab chiqarishning pirovard natijalari shu ko’rsatkichlar
yordamida tahlil etiladi. Bunday ko’rsatkichlar turli xarajatlar va resurslarning darajasini yig’ilgan
turda, har xil omillarning ta’sirini hisobga oladi.
Ishlab chiqarish-texnik vazifani hal etishning biror variantining ijtimoiy - iqtisodiy
afzalligini asoslab berish, taqdim etilgan variantlardan eng samaraligini tanlab olish maqsadida
aniqlanadigan samaradorlik qiyosiy samaradorlik deb ataladi. Qiyosiy samaradorlik ikki va
undan ortiq variantlarni taqqoslash va shu asosda bir variantning boshqa variantlardan ustunligi va
uning optimalligini aniqlab beradi.
Optimal variantni tanlab olish hamda uni asoslab berish uchun qo’shimcha kapital
mablag’larning qoplanish muddati yoki qiyosiy samaradorlik koeffitsientini hisoblab chiqish va
ular miqdorini normativ qiymati bilan taqqoslash kerak bo’ladi.
Qo’shimcha kapital mablag’larning o’zini qoplash muddati (V) qo’shimcha kapital
mablag’larning (K
2
-K
1
) mahsulot tannarxini pasaytirishdan olingan tejam (T
1
-T
2
)ga nisbati bilan
aniqlanadi:
|
| |
