Bundan tashqari rahbar iste’molchi turistlar ehtiyojini to’g’ri aniqlash,
raqobatchilar mahsulotining afzallik
va kamchiliklarini aniqlash, bozordagi o’z
o’rnini topish, yuqori malakali xodimlarni tanlash, mahsulot ishlab chiqarishni va
sotish tizimini yo’lga qo’yish, mahsulotni bozorga chiqarish uchun reklama
jarayonlarini samarali tashkil etish qobiliyatlariga ega bo’lishi kerak. Yuqorida
qayd qilingan tadbirlar uzuq-yuluq xarakterga ega bo’lmasdan,
tizimli xarakterga
ega bo’lishi uchun zamonaviy bozor sharoitlarida yangi korxonani yoki mahsulotni
bozorga chiqarish uchun “biznes-rejalashtirish” tushunchasiga amal qilinadi.
“Biznes-reja” nima uchun kerak?
Bu savolga javob berish uchun biz biznes-reja kim uchun ishlab chiqilishini
aniqlashimiz, ya’ni kim o’z faoliyatida undan foydalanadi degan savolga javob
berishimiz zarur. Agar faoliyat ko’rsatib turgan korxona yangi yo’nalish
ochayotgan bo’lsa, masalan, turfirma yangi turistik yo’nalish,
unda biznes-reja
yangi turni bozorga siljitish bo’yicha harakatlar ketma-ketligini aniq ifodalash va
uni amalga oshirishdan keladigan daromadlar imkoniyatini baholash uchun zarur
bo’ladi. Agar yangi biznes-loyiha tashabbuskorlari uni amalga oshirish uchun pul
mablag’larini jalb qilish istagi bo’lsa, unda biznes-reja mazkur loyihaga
mulkdorlarni mablag’ qo’yishga ishontirish uchun xizmat qiladi.
Agar korxona
yangi loyihani amalga oshirish uchun bank kreditlarini jalb qilishni hohlasa, unda
biznes-reja kreditorlarga berilgan kredit belgilangan muddatda qaytarilishiga,
korxona esa foiz to’lovlarni qaytarish qobiliyatiga ega ekanligini isbotlab berish
zarur.
Agar kreditni tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qo’llab-quvvatlovchi
davlat
organlaridan olish rejalashtirilgan bo’lsa, unda biznes-rejada loyihani ijtimoiy
ahamiyatini ko’rsatish zarur.
Shu tarzda, biznes-rejani kim uchun mo’ljallanganligiga bog’liq ravishda
unga urg’u berish maqsadga muvofiqdir: kreditorlar uchun, moliyaviy manbalariga
va tavvakalchilikni
kamaytirish omillariga, shaxsiy ehtiyojlar uchun ishlab
chiqarishni texnologik jarayonlariga, davlat organlari
uchun loyihani ijtimoiy
bo’lmagan parametrlariga e’tibor qilinadi.