Hududiy ixtisoslashuv ma’lum bir hududlar yoki ma’muriy tumanlar, viloyatlarda qishloq xo’jaligi mahsulotlari turlarini ishlab chiqarishga ushbu hududlarda qulay shart-sharoitlar mavjudligida ifodalanadi. Ayni paytda ixtisoslashuvning bu shaklida o’sha hududga xos tabiiy va iqtisodiy omillar eng yuqori aniqlik bilan hisobga olinadi. Chunki bu hisob-kitoblar natijasida mehnat samaradorligining yuqori darajasi va xarajatlarning qisqartirilishiga erishiladi. O’zbekiston Respublikasida mustaqillik yillari, iqtisodiy islohotlar chuqurlashuvi davrida
tovar mahsulotlari ishlab chiqarishning turli ko’rinishlariga ixtisoslashgan yirik hududlar tashkil
topdi. Bu eng avvalo, paxta xomashyosi, g’alla, sholi, pilla, chorva, sabzavot va meva
mahsulotlari, jun, sut va h.z. larga moslashgan mavjud qishloq xo’jaligi korxonalarining qayta
tuzilishi va yangilarining paydo bo’lishi bilan xarakterlanadi.
Hududiy ixtisoslashuvni kengaytirish qishloq xo’jaligi korxonasi ishlab chiqarishining uzoq
muddatli rejalashtirishini nazarda tutadi. Bu rejaning maqsad va vazifalari hududning,
tumanning, viloyatning tabiiy va iqtisodiy shart-sharoitlari bilan belgilanadi. Shu narsani hisobga
olish kerakki, hududiy ixtisoslashuvda zaruriy shart-sharoitlar mavjud bo’lganda ham bu
hududlar uchun qishloq xo’jaligi mahsulotlari, chorva mahsulotlarini sanoat tarzida qayta ishlab
chiqarishning imkoniyati borligi eng yuqori samaradorlikni ta’minlaydi. Hozirgi sharoitda
mahsulotlarni qayta ishlov berib, ishlab chiqarishsiz kutilgan natijalarga erishib bo’lmaydi.
Hududiy ixtisoslashuvni chuqurlashtirish uzoq muddatli reja asosida olib boriladi. Uning
mazmuni joy yoki hududning tabiiy hamda iqtisodiy shart-sharoitlari bilan aniqlanadi. Mazkur
joy uchun qulay bo’lgan qishloq xo’jaligi mahsulotlari, chorva turlari, sanoat qayta ishlab
chiqarishi tabiiyki rivojlanadi.
