6-Amaliy ish
Keng imkoniyatli tikuv mashinasini igna va moki mexanizmlarini tuzilishini, ishlash prinsipini va sozlanishlarini o‘rganish
Јuyida kґrsatilgan sinf mashinalarining moki mexanizmlarini kinematik sxemalari keltirilgan.
Rasm 9. 1022 sinf mashinasini moki mexanizmi sxemasi.
Rasmda: 1. Bosh val. 2,3,5,6 - konik shesternyalar. 4. Vertikal val. 7. Moki vali. 8. Moki. 9. Јadaluvchi vintlar. 10. Moki burni.
1 bosh val soat strelkasi bґylab aylanganida, 3 shesternya xam soat strelkasi bґylab aylanadi, u 4 val bilan 5 shesternyani xam ґsha tarafga aylantiradi, natijada 6 shestyarnya soat strelkasiga іarshi tarafga aylanib, 8 mokini xam ґsha tarafga aylantiradi. Bosh val bir marotaba aylanganida, moki ikki marotaba aylanadi, birinchi marotaba u ishchi xarakat bajarsa (igna ipini ґz ipi bilan chalishtirsa), ikkinchi marotaba salt aylanadi.
Rasm 10. 97-A sinf mashinasini moki mexanizmi sxemasi.
Rasmda: 1. Yumalash podshipnigi. 2. Tishli barabanlar. 3. Tishli tosma. 4. Gorizontal val. 5. Ichki tishli shesternya. 6. Tashіi tishli Іilidark. 7. Moyli idish. 8. Moki vali.
Rasm 11. 1022-M sinf mashinasini moki mexanizmini sxemasi.
Rasmda: 1. Ikki іatorli yumalash podshipnigi. 2. Tashіi tishli ilashma.
Rasm 12. 220 sinf yarim avtomatini moki mexanizmi sxemasi.
Rasmda: 1. Tirsakli val. 2. Shatun. 3. Ayrisimon ikki yelkali richag. 4. Sirpangich. 5. Barmoі. 6. Koromislo. 7. Moki vali.
8. Moki yuritgich (karetka).
Bosh valni tirsagi shatun 2 ni yuіoriga kґtarganda 3 richag soat strelkasiga іarshi buraladi, natijada 4 sirpangich va 5 barmoі yordamida 6 koromisla 7 moki valini xam soat strelkasiga іarshi tomonga buradi, bunda 8 moki yuritgich mokini (sxemada kґrsatilmagan) soat strelkasiga іarshi tarafga buradi. Aksincha bosh val 1 ni tirsagi 2 shatunni pastga іarab surganda, 8 moki yuritgich mokini soat strelkasi bґylab buradi.
Moki yuritgichni burilish burchagi 206-210 atrofida ґzgartirilishi mumkin.
Buralma-іaytma xarakat іiluvchi moki mexanizmlari 220 sinf puxtalash yarim avtomatidan tashіari, 1 sinf, 2-M sinf, 100 sinf, Chayka-116, Chayka-134, Chayka-143 uy tikuv mashinalarida ishlatiladi.
Rasm 13. 862 sinf mashinasini moki mexanizmi sxemasi.
Rasmda: 1. Gorizontal val. 2. Yґnaltirgichlar. 3. Tashіi tishli ilashmalar. 4. Moki vali. 5,6. Yumalash podshipniklari.
7. Chetlatgich vali. 8. Krivoship. 9. Bormoі. 10. Chetlatgich richagi.
11. Moki. 12. Moki burni.
3. Moki mexanizmlaridagi sozlashlar:
Bu mexanizmlarda iki turli sozlashlar kґzda tutilgan.
1. Moki burnini ignani kalta ariіchasi tarafida xosil bґlgan solіini ilib olish vaіtini sozlash. Igna eng pastki xoldan 1,5-2,5 mm kґtarilganda mokining burni uni xarakat chiziІida bґlishi lozim. Agar kechikib kelsa, solіini ilib ololmaydi – mashina tikmaydi, voxli kelsa igna sinishi yoki mashina tashlab-tashlab tiіishi mumkin.
Bu xol (Rasm 9.) 9 vintlarni bґshatilib, 8 mokini soat strelkasi bґylab yoki soat strelkasiga іarshi tomonga 7 moki vali atrofida burish yґli bilan amalga oshiriladi.
2. Moki burni bilan igna orasidagi masofa 0,1-0,15 mm bґlishi kerak. Bu masofa katta bґlsa mashina tikmaydi, kichik bґlsa moki burni ignaga tegib uni sinishiga sabab bґladi.
Bu sozlash yana 9 vintlarni bґshatilib, moki 8 ni uni vali 7 bґylab chapga yoki ґngga surish yґli bilan amalga oshiriladi.
4. Mexanizmlarni bir-biridan farіlari va afzalliklari
1022 sinf mashinasidagi mexanizmda mokiga bosh valdan tishli ilashmalar orіali xarakat uzatish kґzda tutilgan, bu xol mexanizmni ancha shovіin sharoitida ishlashiga sabab bґladi.
1022-M, 97-A, 862 sinf mashinalarida mokiga xarakat bosh valdan tishli tasmalar orіali uzatiladi, bu shovіinni ancha kamayishiga sabab bґladi, ammo tasmalarning chґzilishga ishlashligi sababli, goµida ular solіi µolga kelsa, ularni tez almashtirish
kerak bґladi.
Bundan tashіari 97-A sinf mashinasida mashinadagi xamma ishіalanuvchi bґІinlarga, shuningdek mokiga xam avtomatik ravishda moy uzatuvchi nasos sistemasi ishlatilgan. Bu detallarni іizishini oldini oladi, ularni ishlash muddatini oshiradi, shovіinni kamayishiga sabab bґladi.
Adabiyotlaruyixati:
[1 (101-160 betlar),2 (109-113 betlar, 60-164 betlar, 174-185 betlar),
15 (23-64 betlar), 11 (22-62 betlar), 7 (27-102 betlar), 4 (28-114 betlar)].
Nazorat savollari:
1. 202 yoki 302 sinf mashinasini moki mexanizmi sxemasi chizilsin, sozlanishlari yozilsin.
2. Moki mexanizmlari іanday turlarga bґlinadi?
3. 862 sinf mashinasini moki mexanizmida chetlatgich uzeli bor, uni vazifasi nimada?
4. 1022 va 1022-M sinf mashinalaridagi moki mexanizmlarini konstruktiv farіlarini sharxlab bering?
5. Moki burni ignaga tegsa іanday sozlashni amalga oshirish kerak?
|
