|
6– laboratoriya ishi Mavzu: mtda yasalgan barqaror tok generatorini tadqiq etish. Ishning maqsadi
|
| bet | 4/8 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 0,5 Mb. | | #229960 |
Bog'liq 11 – laboratoriya ishi Mavzu mtda yasalgan barqaror tok generat| Bajarilgan ish bo‘yicha hisobot
Hisobotda quyidagilar keltiriladi.
1. Ishni bajarishdan maqsad.
2. Tajribalarni o‘tkazishda foydalanilgan sxemalar.
3. Olingan natijalar jadval va grafiklar ko‘rinishida.
4. Olingan natijalarning tahlili.
4. Bajarilgan ish bo‘yicha xulosalar.
8-Labaratoriya
Differensial kuchaytirgich asosiy parametrlari.
Reja:
Differensial kuchaytirgich (DK) haqida tushuncha.
Simmetrik va Nosimmetrik DK sxemasi.
DK asosiy parametrlari.
Differensial kuchaytirgich (DK) haqida tushuncha.
Integral kuchaytirgichlar bevosita bog‘langan bosqich sxemalari ko‘rinishida quriladilar. Bu vaqtda bosqichdan bosqichga o‘tganda signal doimiy tashkil etuvchisining o‘zgarishi kuzatiladi. Bu holat esa keyingi bosqichlarni ishlab chiqarishda qiyinchiliklar tug‘diradi. Bu kamchilikni bartaraf etish maqsadida o‘zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmalari qo‘llaniladi. Ular sath transformatorlari deb ham ataladilar. Bu vaqtda sath siljitish qurilmasi signal o‘zgarmas tashkil etuvchisini keyingi bosqichga o‘zgarishlarsiz uzatishi kerak, ya’ni kuchlanish bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti 1 bo‘lishi kerak.
Oldingi ma’ruzada ko‘rib chiqilgan manfiy TAli kuchaytirgich kaskadlar kuchlanish bo‘yicha kichik kuchaytirish koeffitsiyentiga ega bo‘lgan holda yuqori barqarorlikka, nolining dreyfi kichik bo‘lishiga qaramasdan, turli halaqitlar ta’siridan himoyalanmagan. Natijada, kirishga signal berilma-ganda chiqishda yolg‘on signallar paydo bo‘lishi mumkin. Halaqitlar manbai bo‘lib:
1. Yuqori chastotali tebranishlarni generatsiyalovchi turli qurilmalar, masalan, radiouzatgich, yuqori chastotali apparaturalar;
2. Ishlaganida elektr zaryad hosil qiluvchi qurilmalar, masalan, elektr dvigatellar va generatorlar, avtomobillar dvigatellarini o‘t olidirish tizimlari va shunga o‘xshashlar xizmat qiladi.
Halaqitlar signal sifatida elektron asbobga ta’minot manbalari liniyalaridan yoki signal kiritish va chiqarish zanjirlaridan kirishi mumkin. Hozirgi kunda halaqitlar bilan kurashish uchun ko‘p samarali choralar ko‘rilgan. Ularning hammasi xalaqit signalini so‘ndirishga yo‘naltirilgan bo‘lib, chuqur manfiy TA kiritish shular jumlasidandir. TA foydali signal kuchaytirish koeffitsiyentini keskin kamayishiga olib keladi, chunki halaqit signali ham, foydali signal ham, bitta kirishga beriladi. Shuning uchun ham signal kuchaytirish koeffitsiyentini, ham hala-qitlarni so‘ndirish koeffitsiyentini oshirish uchun kuchaytirgich:
- halaqit uchun chuqur manfiy TAni ta’minlashi;
- bir vaqtda foydali signal uchun manfiy TAni yo‘qotishi kerak.
Bu talablarga differensial kuchaytirgich (DK) javob beradi. DKda chiqish kuchlanishi har bir kaskad chiqish kuchlanishlarining ayirmasi sifatida shakllanib, ko‘prik sxema ko‘rinishida bo‘ladi. Ko‘prik sxemalar o‘lchashlarning turli xatoliklarini kompensatsiyalash uchun qo‘llaniladi. Bu xatoliklar barqarorlikni buzuvchi omillar hisobiga hosil bo‘ladi.
Hozirgacha biz kuchaytirgichga ulanish uchun bitta kirish signalini kuchaytirish uchun boshqa kirish erga ulangan holda "inverting" yoki "inverting bo'lmagan" kirish terminalidan foydalangan holda operatsion kuchaytirgichning faqat bitta kirishidan foydalanganmiz.
Ammo standart operatsion kuchaytirgich ikkita kirishga ega bo'lgani uchun, inverting va inverting, biz signallarni bir vaqtning o'zida ikkala kirishga ham ulashimiz mumkin va Differensial kuchaytirgich deb ataladigan boshqa keng tarqalgan operatsion kuchaytirgich sxemasini ishlab chiqarishimiz mumkin .
Asosan, operatsion kuchaytirgichlar haqidagi birinchi qo'llanmada ko'rganimizdek, barcha op-amplar kirish konfiguratsiyasi tufayli "Differensial kuchaytirgichlar". Ammo bitta kuchlanish signalini bitta kirish terminaliga va boshqa kuchlanish signalini boshqa kirish terminaliga ulash orqali natijada chiqadigan kuchlanish V 1 va V 2 ning ikkita kirish kuchlanish signallari o'rtasidagi "farq" ga proportsional bo'ladi .
Keyin differensial kuchaytirgichlar ikkita kuchlanish o'rtasidagi farqni kuchaytiradi , kirish kuchlanishlarini qo'shadigan yoki jamlaydigan yig'uvchi kuchaytirgichdan farqli o'laroq, ushbu turdagi operatsion kuchaytirgich pallasini Subtractorga aylantiradi. Ushbu turdagi operatsion kuchaytirgich sxemasi odatda Differensial kuchaytirgich konfiguratsiyasi sifatida tanilgan va quyida ko'rsatilgan:
Differensial kuchaytirgich
Har bir kirishni navbatma-navbat 0v erga ulash orqali biz Vout chiqish kuchlanishini hal qilish uchun superpozitsiyadan foydalanishimiz mumkin . Keyin differensial kuchaytirgich sxemasi uchun uzatish funktsiyasi quyidagicha beriladi:
Rezistorlar R1 = R2 va R3 = R4 bo'lganda, differentsial kuchaytirgich uchun yuqoridagi uzatish funktsiyasini quyidagi ifodaga soddalashtirish mumkin:
Differensial kuchaytirgich tenglamasi
Agar barcha rezistorlar bir xil ohmik qiymatga ega bo'lsa, ya'ni: R1 = R2 = R3 = R4 bo'lsa, kontaktlarning zanglashiga olib keladigan differensial kuchaytirgichga aylanadi va kuchaytirgichning kuchlanish kuchayishi aynan bitta yoki birlik bo'ladi. Keyin chiqish ifodasi oddiygina Vout = V 2 – V 1 bo'ladi.
Shuni ham yodda tutingki, agar V1 kirish V2 kirishidan yuqori bo'lsa , chiqish voltaji yig'indisi manfiy bo'ladi va V2 V1 dan yuqori bo'lsa , chiqish kuchlanish yig'indisi ijobiy bo'ladi.
|
| |
