|
7 kompyuterda axborotlarni qayta ishlashning arifmetik asoslari
|
| bet | 4/6 | | Sana | 09.09.2024 | | Hajmi | 62 Kb. | | #270755 |
11011(10) = 1*104 + 1*103 + 0*102 + 1*101 + 1*100 = 1*10000 + 1*1000 + 0*100 + 1*10 + 1*1
11011(2) = 1* 24 + 1* 23 + 0* 22 + 1* 21 + 1* 20 = 1*16 + 1*8 + 0*4 + 1*2 + 1*1 = 27(10)
Biror miqdoriy qiymatni ikkilik sanoq tizimida ifodalashda o‘nlik sanoq tizimiga qaraganda ko‘p miqdordagi razryadlar kerak bo‘ladi.Bizning misolimizda o‘nli sanoq tizimidagi «27» ikki honali sonini ikkilik sanoq tizimida ifodalash uchun 5ta razryaddan foydalandik.
Mashq qilish uchun masalalar:
1. Quyidagi ikkilik sanoq tizimidagi sonlarning miqdoriy qiymatlarini o‘nlik sanoq tizimida ifodalang:
1. 1111(2)
2. 100010(2)
3. 111000(2)
4. 10000000(2)
1111111111111(2)
2. O‘nlik sanoq tizimining raqamlarini («0» dan «9»gacha) ikkilik sanoq tizimida ifodalang.
4. Sakkizlik sanoq tizimi.
Sakkizlik sanoq tizimida (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) 8 ta raqamdan foydalaniladi. 8 ta raqamdan foydalanilganligi uchun sakkizlik sanoq tizimi deb yuritiladi.
5. O‘n oltilik sanoq tizimi.
Kompyuterning barcha elementlari bazasi, ikkilik sanoq tizimi asosida qurilgan.Yanada aniqroq aytadigan bo‘lsak, faqat ikkita - «rost» (1) va «yolg‘on» (0) - qiymat qabul qiluvchi, mantiqiy chizma va mantiqiy amallarga asoslangan. Ikkilik sanoq tizimining alifbosi, faqat ikkita 1 va 0 raqamlaridan iborat bo‘lganligi uchun, bu tizim qulaydir, kompyuter uchun «qadrdon»dir.
Ammo, inson idroki nuqtai-nazaridan, ikkilik sanoq tizimi katta sonlar bilan ishlashda unchalik qulay emas. Mingdan (o‘nli sanoq tizimida) katta bo‘lgan sonlarni ikkilik sanoq tizimida ifodalash uchun o‘ninchi razryadli sonlardan foydalaniladi.
|
| |
