8-ma’ruza. Tenglik va tengsizliklarni o’rgatish metodikasi. Tenglamalarni o’rgatish metodikasi

So’ngra ayirma yoki karrali munosabat berilgan murakkab masalalar kiritiladi. Tenglik bu erda tegishli sodda masalalarda tuzilganiga o’xshash tuziladi. Masalan, quyidagi masalani yechish kerak bo’lsin: «Maktab shaxmat to’garagida 24 bola va bir nechta qiz shug’ullanardi. To’garakka 5 qiz qabul qilinganidan so’ng qizlar bolalardan 8 ta kam bo’lib qoldi. To’garakda dastlab nechta qiz shug’ullanar edi?» To’garakda dastlab shug’ullangan qizlar sonini x harfi bilan belgilaymiz. U holda to’garakda keyin nechta qiz bo’lganini ifodalash mumkin (x + 5). Qizlar bolalardan 8 ta kam bo’lganligini bila turib, tenglamani tuzish mumkin:

Tenglamalar tuzishning eng rastional usullarini tanlashga o’quvchilarni tayyorlash maqsadida ularga vaqti-vaqti bilan masala sharti bo’yicha turli tenglamalar tuzishni taklif qilish foydali. Biroq har bir o’quvchi masala yechishda barcha mumkin bo’lgan tenglamalarni tuzishni va yechish usullarini eslab qolishini talab qilish kerak emas. O’quvchilar bu usullarning o’zini o’zlashtirishlari, ya’ni ulardan foydalanishni bilishlari lozim. Bunda tenglamani tuzayotib, o’quvchilar har bir amalni tushuntirishlari, ya’ni tenglama tuzishda o’quvchilar yangi tenglamani avval hosil qilingan tenglamani almashtirish yo’li bilan hosil qilmasdan masalaning konkret mazmuniga tayanishlari muhimdir.

20
? 15