9.4-rasm. Har xil yuvish vositalari bilan ifloslangan dvigatel qismlarini tozalash dinamikasi.
1 - Labomid-311 va Uplide - fenollar va sirt faol moddalar bilan xlorlangan uglevodorodlar; 2 - DVP-1, MK-3, AM-15, ML-51 - sirt faol moddalar bilan organik erituvchilar; 3 - ML-52, ML-51, Labomid-203, Labomid-101, MS-8 - sintetik yuvish vositalari.
Tarkibi va xususiyatlariga ko‘ra, mashina qismlarini tozalash uchun mo‘ljallangan erituvchi-emulsifikatsiya qiluvchi vositalarni ikki guruhga bo‘lish mumkin: RES-1 - neft uglevodorodlarining sirt faol moddalar bilan yonuvchan aralashmalari (ho‘llashtiruvchi moddalar, emulsifikatorlar va birgalikda erituvchilar): MK-3, Termos, AM-15, DVP-1 va boshqalar; RES-11 - namlovchi moddalar, emulsifikatorlar, ba’zan fenollik birikmalar bilan galoid hosilalari (ko‘pincha xlorlangan) uglevodorodlarning yonmaydigan aralashmalari: Labomid-315, Ardrox-667, Uplide 8-77, Labomid-311, Ardrox-610, Uplide 8-66 va boshqalar.
9.5-rasm. Yuvish va tozalash vositalarining tozalash kuchi
Asfaltsmolali va uglerodli ifloslantiruvchi moddalarga nisbatan suvga bo‘ktirish yo‘li bilan RES uchun yuvish vositalari va tozalash vositalarini tozalash qobiliyatining qiyosiy tavsiflari 13.5-rasmda ko‘rsatilgan. Tahlil shuni ko‘rsatadiki, RES-1 og‘ir asfalt-qatronli va uglerodli konlarga nisbatan yonuvchanlik va past faollikka ega. RES-11 yonmaydi, neft va asfalt-qatron konlarini tez tozalaydi, ammo uning ko‘pgina kompozitsiyalari og‘ir asfalt-qatron va uglerod konlariga nisbatan etarlicha faol emas va bu jihatdan samarali RES juda zaharli hisoblanadi.
9.3. Yuvish va tozalash jixozlari.
Ta’mirlanayotgan ob’ektlarning etarli darajada tozalanmaganligi ularni ta’mirlash sifatining pasayishining jiddiy sabablaridan biridir. Ifloslangan ta’mirtalab jixozlarning demontaj qilish va yig‘ish paytida mehnat unumdorligi keskin kamayadi. Tadqiqotlarga ko‘ra, faqat tozalash sifatini oshirish natijasida ta’mirlangan agregatlarning resursini 20-30% ga oshirish va demontaj va yig‘ish ishlarida mehnat unumdorligini 15 - 20% ga oshirish mumkin.
OM-4267 reaktiv yuvish moslamasi (9.6-rasm) SYuV yordamida yig‘ma birliklari va qismlarini yuvish uchun mo‘ljallangan. Biroq, mos kir yuvish mashinalarida, shu jumladan sintetik yuvish vositalaridan foydalangan holda yuvish, smolali qatlamlardan, ayniqsa, to‘g‘ridan-to‘g‘ri oqimlarga ta’sir qilmaydigan yuzalarni tozalash darajasini ta’minlamaydi. Shu munosabat bilan, smolali cho‘kindi bo‘lgan qismlar vannalarda tozalanadi (cho‘ktirsh bilan tozalash - "qaynatish"). Shu tarzda, hatto avtomobil shassisini ham tozalash mumkin.
|
