9.1-jadval.
Jixoz qismlarining ayrim ifloslantiruvchi moddalarining xususiyatlari.
Ifloslanish
|
Jixoz qismlarining tavsiflari
|
Ifloslanishning maksimal qalinligi, mm
|
Yuzalarning ifloslanish maksimal maydoni, %*
|
Jixozda**
|
Dvigatelda
|
Kukun-chang cho‘kindilari(yo‘l tuproqlari)
Moy-loy cho‘kindilari
Lak bo‘yoq qatlamlarini yiyilishi
Korroziya maxsulotlari
Qurim
Neft-smolali cho‘kindilar
Qurum
|
Yurituvchi-Shassiqismlari, ramalar, tana, kabina qismlari
Dvigatel va uzatishlar qutisi tashqi sirt yuzalari
Tana, kabina, ramalar, qanotlar
Rama, shassi qismlari, kabina, tana
Blok va silindr boshlari sovutish ko‘ylagi
Tirsakli val bo‘yinlari, shatun, silinndr bloklari karterlari
Silindr boshlari, o‘tkazuvchi potrubkalar, chiqaryvchi klapanlar
|
30
10
1.0
20
5
3
10
|
70
10
90
10
1
-
-
|
-
15
70
5
2
30
3
|
|
|
|
|
|
* Jixozlar va ularning agregatlariing sirt yuzalari maydoni 75-150 m2; dvigatellar va ularning qismlari maydoni 10-25 m.
** Dvigatelsiz.
Ta’mirlash jarayoni bilan bog‘liq texnologik ifloslanish. Bularga quyidagilar kiradi: sanoat changlari, strujkalar va abraziv moddalar, shlaklar va chiqindi parchalari, oquvchi pastalar va emulsiya qoldiqlari, ish paytida abkatkali yiyilish mahsulotlari.
Ishqalanish yuzalarida ishlash jarayonida qismlarni ushbu ifloslantiruvchi moddalardan qoniqarsiz tozalash bilan ularning intensiv yiyilishi sodir bo‘ladi. Ishlash davrida yuzaga keladigan to‘xtashlar, chiziqlar, xavflar qismlarning dastlabki eskirishiga sezilarli ta’sir qiladi.
Texnologik ifloslanish o‘ziga xos xususiyatlarga ega, ular tozalash texnologiyasini tanlashda e’tiborga olinishi kerak. Qattiq ifloslantiruvchi moddalar (sanoat changlari, mikrochanglar, shlaklar, temir siniqlari, strujkalar) sirt bilan kimyoviy bog‘lanmaydi, lekin odatda yog ‘plyonkasi bilan bog‘lanadi va ular bilan birga chiqariladi. Istisno tariqasida - bu kanallardagi strujkalar, oksidli plyonkalar, metall yuzasiga yopishib ko‘miladi(yoglangan) abraziv zarralar. Ularni olib tashlash uchun kuchli va yo‘naltirilgan gidrodinamik effekt yoki uzoq muddatli kavitatsiya (ultratovush) ta’siri ostida tozalash mumkin. Pritirkalovchi pastalarini olib tashlashda shuni yodda tutish kerakki, pastalarning suyuq va qattiq tarkibiy qismlarini bir vaqtning o‘zida olib tashlash kerak, aks holda faqat suyuq komponentlarni, masalan, eritish orqali olib tashlash, olib tashlashni qiyinlashtiradi. quritish va siqilish natijasida qattiq komponentlar, bu ularning emulsifikatsiyasini murakkablashtiradi.
Aylanma yog‘ni filtrlash orqali tizimdagi filtrlangan yiyilgan mahsulotlarni olib tashlash kerak.
Qoldiq ifloslantiruvchi moddalar miqdoriga qarab, tozalashning uch darajaga ajratiladi: makro tozalash; mikrotozalash; faollashtiruvchi tozalash darajalari.
|