|
Barqaror ishlab chiqarish sharoitida momentlar miqdori
|
bet | 12/15 | Sana | 14.05.2024 | Hajmi | 106,24 Kb. | | #231384 |
Bog'liq 9-mavzu ish vaqti sarfini kuzatish uslublari
R
|
K 01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
07
|
08
|
09
|
3
|
20000
|
8890
|
5180
|
3330
|
2200
|
1480
|
670
|
560
|
250
|
4
|
11250
|
5000
|
2920
|
1870
|
1250
|
830
|
540
|
310
|
140
|
5
|
7200
|
3200
|
1870
|
1200
|
800
|
530
|
340
|
200
|
90
|
6
|
5000
|
2220
|
1300
|
830
|
550
|
370
|
240
|
140
|
60
|
8
|
2700
|
1250
|
730
|
470
|
310
|
210
|
130
|
80
|
35
|
10
|
1800
|
800
|
490
|
300
|
200
|
135
|
85
|
50
|
20
|
12-jadval
Barqaror bo‘lmagan ishlab chiqarish sharoitida momentlar miqdori
R
|
K 01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
07
|
08
|
09
|
3
|
30000
|
13320
|
7780
|
5000
|
8300
|
2220
|
1000
|
840
|
380
|
4
|
16850
|
7500
|
4380
|
2810
|
1800
|
1150
|
810
|
470
|
210
|
5
|
10800
|
4800
|
2800
|
1800
|
1200
|
880
|
510
|
300
|
140
|
6
|
7500
|
3300
|
1940
|
1250
|
830
|
560
|
360
|
210
|
90
|
8
|
4280
|
1880
|
1100
|
700
|
470
|
310
|
180
|
120
|
50
|
10
|
2700
|
1200
|
700
|
450
|
300
|
200
|
130
|
75
|
35
|
Ish kuni davomida kuzatuv hajmi aniqlangandan keyin belgilangan momentlar miqdorini qayd qilish uchun zarur bo‘lgan ish joylarini aylanib chiqish miqdorini aniqlash kerak. Aylanib chiqish miqdori quyidagi formula orqali aniqlanadi:
Bu erda: Q - aylanib chiqish miqdori;
M - momentlar miqdori;
Is - kuzatuv uchastkasidagi xodimlar soni.
Masalan, kuzatilishi zarur bo‘lgan ob’ektlar (xodimlar) soni 50 nafar bo‘lib, kerakli kuzatuvlar miqdori 200 momentga teng. Unda ob’ektlarni aylanib chiqish miqdori (200:50) 4 ga teng. Bu ko‘rsatgichlar hisoblangandan keyin, ob’ektlarni aylanib chiqishlar orasidagi vaqtlar (intervallar) miqdori aniqlanadi. Kuzatiladigan ob’ektlarning soni 10 tadan ortiq bo‘lmasa, bu oraliqlarning vaqt miqdori bir xil, kuzatiladigan ob’ektlarning soni 10 tadan ortiq bo‘lsa, bu oraliqlarning vaqt miqdori har xil bo‘lishi mumkin.
Ish vaqti sarflarini kuzatuvchi tomonidan ob’ektlarni bir marta aylanib chiqishga ketadigan vaqt miqdori esa, odatda, tajriba orqali ham aniqlanishi mumkin.
Masalan, bu vaqt miqdori 15 minutdan iborat bo‘lsin. Unda kuzatuvchiga ob’ektlarni to‘rt marta aylanib chiqishi uchun 60 minut yoki bir soat kerak. Mabodo, ish vaqti sarfini bir ish kuni davomida momentli uslub orqali kuzatish tashkil etilishi ko‘zda tutilgan bo‘lsa, unda ixtiyorimizda 480-60=420 minut vaqt qoladi. Bu holda to‘rt marta aylanib chiqishning har biri orasidagi vaqt davomiyligi o‘rtacha 420:3=140 minutga teng bo‘lgan uchta oraliq (interval) mavjud bo‘ladi. Agarda har bir aylanib chiqish oralig‘idagi vaqt miqdori (intervali) bir-biriga teng bo‘lmasa, unda bu vaqt miqdorlarini quyidagicha, ya’ni 100, 180,140 minutli qilib taqsimlash mumkin. Endi ob’ektlarni har bir aylanib chiqishning boshlanish va tugallanish vaqtlarini aniqlashimiz mumkin. Birinchisining boshlanishi 700 (ish kuni boshlanish), tugallanishi 715; ikkinchisining boshlanishi 855, tugallanishi 910; uchinchisining boshlanishi 1210, tugallanishi 1225; to‘rtinchisining (tushlikka chiqish tanaffusi bilan hisoblaganda 1230 dan to 1330 gacha) boshlanishi 1545, tugallanashi 1600 (ish kunining tugashi).
Ish joylarini har bir muayyan vaqt orasida emas, balki tasodifan tanlangan vaqt orasida aylanib chiqish kerak. Buni ish kuni davomida yoki boshqa bir vaqt davomida bajarish mumkin, chunki aylanib chiqishlar kuzatuv natijasida olingan ma’lumotlarni ishning qanday paytida olish mujallanganligiga bog‘liq.
Ish kuni sarfini momentli uslubi orqali kuzatish natijasida olingan ma’lumotlar (natijalar) yuqorida qayd etilganidek, maxsus kuzatuv varaqasiga yozilib boriladi. Uning old tomoni (birinchi beti) umumiy ma’lumotlarni yozishga, ya’ni kuzatuv o‘tkaziladigan ishxona, sex yoki uchastkaning nomi, kuzatilayotgan xodimlar soni va mutaxassisligi, kuzatuv vaqtida yozib olish kerak bo‘lgan aylanib chiqish va kishi momentlar miqdorini, kuzatuv sanasi va kuzatuvchining ismi, sharifi va nasilnomasini yozib quyishga joy ajratilgan.
Kuzatuv varaqasining orqasida maxsus alomatlar tizimi yordamida kuzatuvni o‘tkazish natijasida olingan ma’lumotlar yoziladi. Kuzatuvning har bir momenti nuqtalar va chiziqlar hamda shtrixlar bilan belgilanadi. Dastlabki belgi 4 ta nuqta bilan qo‘yiladi. Bu nuqtalar kvadrat konturini hosil qilishi kerak. Ulardan keyingisi chiziqlar bilan belgilanadi. Bu chiziqlar o‘z navbatida chegarani va dioganalni hosil qiladi. Belgilar miqdori o‘ntaga etganda dioganalli kvadratlar hosil bo‘ladi hamda belgilar shu tahlitda davom ettiriladi. YOki bo‘lmasa, dastlabki belgilar 4 ta shtrix bilan quyiladi, bu 4 ta shtrix belgi bog‘lanib, 5 taga etgandan keyin, belgilar shu taxlitda davom ettiriladi (13-jadval).
Bunday usullar momentlar sonini tezlik bilan sanab chiqish imkonini beradi.
Ish kuni davomida yoki uning ayrim qismida (ish boshlanishida, tushlikka chiqish oldidan, tushlikdan qaytgandan keyin, ish tugashi oldidan va h.k.) ish vaqti sarflari momentli uslub orqali kuzatilganda har bir kuzatishning boshlanishi (yangilanishi) har xil uslublar (lotoreya o‘yini kabi qur’a tashlash yo‘li bilan, maxsus jadvallar va formulalardan foydalanish) orqali amalga oshiriladi.
13-jadval
|
| |