A. A. Akayev, A. T. Kenjabayev, yo. S. Ilxamova, M. Yu. Jumaniyazova iqtisodiyotda axborot komplekslari

82 
samarali foydalanish mumkin, lekin ma’lumotlarni qidirish uchun boshqa usullarga 
qaraganda ko‘p vaqt sarf qiladi. 
Zanjirli ro‘yxat usulida hosil qilingan faylda har bir yozuv boshqa yozuv 
bilan bog‘langan bo‘ladi. Bunda aloqa vositasi sifatida ko‘rsatkichlar ro‘yxatidan 
foydalaniladi. Ko‘rsatkichlar ro‘yxati yozuvning qo‘shimcha maydonlarida 
ko‘rsatiladi va ular orqali kerakli ma’lumotlarni olish tartibi o‘rnatiladi. 
Ro‘yxatga kirish uchun ro‘yxatning boshlang‘ich manzilgohini (RBM) 
ko‘rsatish lozim. Bu manzilgoh ro‘yxat sarlavhasida (RS) saqlanadi. 5.5-rasmda 
zanjirli ro‘yxatning chiziqli (a) va jadvalli (b) tasviri keltirilgan.
Ular orqali kerakli yozuvlarni tez qidirib topish imkoniyati hosil bo‘ladi. 
2.1.2-jadvalda tartiblashmagan fayl keltirilgan. Keltirilgan faylning yozuvlari 
asosiy maydon - «ismi sharifi» - bo‘yicha tartiblashgan. Bu fayldan «1970 yilgacha 
tug‘ilgan xodimlar» to‘g‘risidagi ma’lumotlar talab qilinsa, u holda asosiy faylning 
hamma yozuvlarini qarab chiqish kerak bo‘ladi va ko‘p vaqt sarf qilinadi. Bu 
vazifani yana ham tezroq bajarish uchun asosiy faylni yordamchi maydoncha
«tug‘ilgan yil» bo‘yicha tartiblashtirish lozim. Bunday holda asosiy maydon 
bo‘yicha tartiblashgan faylning ikki yozuvi olinadi va yuqoridagi talabga javob 
beriladi. 

83 
(a) RBM
(b) RBM 
BM BM BM BM 

Download 8.25 Mb.