Bulutli texnologiyalarda axborotlarga tahditlar

24
infratuzilmasiga (kamroq pul sarflash maqsadida) nisbatan jiddiy provayderning

bulut xizmatlaridan foydalanib, qoida tariqasida,
о‘z tizimlarini yuqori himoya
darajasini va barqarorligini oladi
.
Buning asosiy sabablari quyidagilardir:
− mijoz virtual muhitining xavfsizligi - bulutli provayder biznesining asosiy
elementlaridan biri;
− provayderning mijoz-kompaniyaga b
о‘lgan mas’uliyati xizmat
darajasining kelishuvi (SLA) tomonidan boshqariladi;
− Bulutli provayder ma’lumotlarni muhofaza qilish va xavfsizlik tizimlarini
rivojlantirishga katta mablag‘ sarflaydi. Bu dastur mahsulotlarini va apparatini,
shuningdek, IT-mutaxassislarning operatsion nazoratini bulutning ishlashi bilan
qamrab olishi mumkin.
Bulutda mijozlar ma’lumotlarini himoya qilishni ta’minlash uchun
provayderlar mutaxassislari quyidagi funksiyalarni bajaradilar:
− uskunalar uzluksiz ishlashini ta’minlash;
− jismoniy infratuzilmaning xavfsizligini ta’minlash;
− xost boshqaruvi.
Foydalanuvchiga xizmat
kо‘rsatuvchi bulutning asosiy komponentlaridan biri
uning xavfsizli mas’ulligidir: tarmoqlar, drayvlar, serverlar va virtualizatsiya uning
asosiy elementlari hisoblanadi. Mijozning bulutli infratuzilmasi ichidagi ichki va
tashqi tahditlarning oldini olish –
tо‘g‘ridan-tо‘g‘ri kompaniyaning IT-
mutaxassislarining vazifasidir. Ularning vazifalari quyidagilardir:
− boshqarish va nazorat tizimiga xizmat k
о‘rsatish;
− foydalanuvchi siyosati va foydalanish huquqlarini boshqarish, jumladan
parolni himoyalash;
− standart OT va dasturlarni yangilashni boshqarish;
− r
о‘yxatga olish jurnallarini saqlash va tahlil qilish;
− foydalanuvchi faoliyatini monitoring qilish.
Boshqa
mashxо‘r notо‘g‘ri tushunchalardan biri, gо‘yoki bulut

25
ma’lumotlarining kompaniya ichidan

kо‘ra о‘g‘irlash osonligi. Biroq global tajriba
shuni
kо‘rsatadiki, ichki xavfsizlik xavflari tashqi xavflardan ustunlik qilmoqda.
Kompaniyaning AT-tizimlari uchun xavflarning yuqori manbai endi hakerlar yoki
zararli dastur emas, balki kompaniyaning
о‘z xodimlaridir.
1.4- rasm. Tashkilotda ehtimolli xavflarning manbaalari
Ma’lumotlarni yo’qolishi, behosdan,
notо‘g‘ri harakatlar va xodimlar
tomonidan maqsadli sabotajdan kelib chiqishi mumkin. Misol uchun,
raqobatchilarga ma’lumot sotish, maxfiy axborotni olib tashlash yoki ma’muriy
xavfsizlik siyosatini sabotaj qilish. Ushbu tendensiya butun dunyo
bо‘ylab kо‘plab
tadqiqotlar bilan tasdiqlangan. Har yili AQShda
о‘tkaziladigan CSI Compyuter
Crime and Security Survey 2010/2011 tadqiqotlari natijalariga
kо‘ra,
respondentlarning faqat 17 foizi DoS hujumlariga duch keldi va 25 foizida xodimlar
tomonidan qilingan zararli harakatlarga duch keldi. RSA konferensiyasida 2013 yil
fevral oyida
о‘tkazilgan sо‘rov natijalariga kо‘ra, xavfsizlik mutaxassislarining 63%
bugungi kunda xodimlarni kompaniyalar uchun eng xavfli xavf deb hisoblashadi.
Axborot xavfsizligi yechimlarini ishlab chiquvchi Promisec 2013-yilda yuqori
texnologiyali bozorning asosiy tendensiyalaridan biri sifatida ichki axborot
xavfsizligi xatarlarini aniqladi
.
Ushbu ma’lumotlar ikkita fikrga asoslangan holda juda mantiqiy va tushunarli
kо‘rinishga ega. Birinchidan, kо‘plab kompaniyalar uzoq vaqtdan beri tashqi
tahdidlarni minimallashtirishga yordam beradigan dasturiy ta’minot va apparat
25%
23%
10%
42%
Buyurtma asosidagi xujumlar
Buzg'unchilik harakatlari
Xakkerlarning hujumlari
Hodimlarning yondoshuvi

26
yechimlaridan faol foydalanmoqda. Ikkinchidan, BYOD harakati ortib borayotgan

omili tashkilotning yangi zaifliklarning paydo
bо‘lishiga olib keldi. Eng sodda
misol: har qanday ishlaydigan qurilma u ishlayotgan ba’zi tijorat ma’lumotlarini
saqlab qolishi mumkin, ammo hech kim uning hayotiy davomiyligini va uning
nusxalari sonini kuzatib bormaydi. Hech kim bu ma’lumotlarni uchinchi shaxslar
tomonidan
yо‘qotishi yoki yо‘q qilinishiga kafolat berolmaydi, masalan, agar
qurilma
о‘g‘irlangan holatda. RSA konferensiyasida о‘tkazilgan sо‘rov natijalariga
kо‘ra, respondentlarning 67,5 foizi xodimlarning о‘z qurilmalarini xavfsizlik
tizimlariga xavf tug‘dirayotganligi bilan izohladi.
1.5- rasm. Tarmoqda ishlovchi dasturlar, qurilmalar va foydalanuvchilarning ortishi bilan yuzaga
keladigan muammolar darajalari
Fokusni tashqaridan ichki tahdidlarga almashtirish tendensiyasi klassik model
va IaaS modeliga hosdir. Ta’kidlash joizki, bulutli provayder turli apparat va
dasturiy vositalardan foydalanish orqali yetarli darajadagi himoyani ta’minlaydi.
Bulut, BYOD bilan bog‘liq xatarlarni kamaytirishga yordam berishi mumkin, ammo
mijoz-kompaniyalarning
hodimlari
yetarli
darajada
xavfsiz
parollardan
foydalanishlari yoki uchinchi shaxslarga kirishni ta’minlasalar, ularning barchasi
oqibatlarini bartaraf etishdir
.
Bulut klassik mijoz-server arxitekturasidan va odatiy hostingdan ajralib
turadigan noyob xususiyatlarga ega. IT infratuzilmalarini bulut infratuzilmasiga
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Zaifliklarning
soni
Tarmoq
xavfsizligiga
talablarning
murakkabligi
Sifatning
pasayishi
Tarmoq
ishlashida
xatoliklarning
yuzaga kelishi
Dasturiy ta'minot
ishlashida
xatoliklarning
yuzaga kelishi

27
joylashtirishda, mijoz IAAS provayderidan foydalanadigan jismoniy asbob-

uskunalardan voz kechmasligi sababli infratuzilmaning bir qismini nazorat qiladi.
Tarmoqlar boshqaruvi, serverlar va ma’lumotlarni saqlash tizimlari, shu jumladan
infratuzilma tarkibiy qismlarini boshqarish uchun muntazam javobgarlik
provayderga
о‘tkaziladi. Endilikda u qurilmaning barqarorligi va xavfsizligi uchun
t
о‘liq javobgar. Mijoz, shuningdek, uskunani kuzatish va sozlash, uni yangilash va
ta’mirlash zarurligini bartaraf etadi. Uning ishlashi kerak b
о‘lgan resurslar endi
mavjud uskunalarning jismoniy imkoniyatlari bilan chegaralanib qolmaydi, bu
foydalanuvchilar va kompaniyaning butun faoliyati samaradorligini sezilarli
darajada yaxshilaydi.Bulut klassik mijoz-server arxitekturasidan va oddiy
hostingdan ajralib turadigan noyob xususiyatlarga ega. IT infratuzilmalarini bulut
infratuzilmasiga joylashtirishda, mijoz IAAS provayderidan foydala- nadigan
jismoniy asbob-uskunalardan voz kechmasligi sababli infratuzilmaning bir qismini
nazorat qiladi. Tarmoqlar boshqaruvi, serverlar va ma’lumotlarni saqlash tizimlari,
shu jumladan infratuzilma tarkibiy qismlarini boshqarish uchun muntazam
javobgarlik provayderga
о‘tkaziladi. Endilikda u qurilmaning barqarorligi va
xavfsizligi uchun t
о‘liq javobgar. Mijoz, shuningdek, uskunani kuzatish va sozlash,
uni yangilash va ta’mirlash zarurligini bartaraf etadi. Uning ishlashi kerak b
о‘lgan
resurslar endi mavjud asboblarning jismoniy imkoniyatlari bilan chegaralanmaydi,
bu esa foydalanuvchilar va kompaniyaning umuman samaradorligini sezilarli
darajada yaxshilaydi.
Antivirus va
Tarmoqlararo
ekranlarni qo’llashni
rad etish
Yetarli bo’lmagan
dasturiy himoya
Inson omili
Shaxsni o’rganishdan
va foydalanishga
ruhsat berishni rad
etish
Komponentlarni
zaxiralashni rad etish
Yetarli bo’lmagan
apparat himoya
Aloqa kanallarida
yetarli bo’lmagan
himoya
Shifrlash va
ulanishlarni
tekshirishni rad etish
1.6- rasm. Xavfsizlikni buzilishining asosiy omillari

28
IaaS modelidagi bu vazifalar va mas’uliyatlarning bu ajratilishi, bir tomondan,

kompaniyalar uchun juda foydalidir va boshqa tomondan, bulutga
о‘tishda faqat
virtual infratuzilmaga xos
bо‘lgan nuanslarni hisobga olish kerak (
1.6
- rasm).

Download 104,18 Kb.