|
Abdurahim ortiqov, musaxon isakov industrial iqtisodiyot
|
| bet | 58/123 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,26 Mb. | | #229021 |
Bog'liq Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti abdurahim ortiqov, musa0001«Tovar-bozor» matritsasi1
Tovarl ar
|
Bozorlar
|
Joriy
|
YAngi
|
Joriy
|
Bozorga chuqurroq kirib borish strategiyasi
Sotishni jadallashtirish
YAngi xaridorlarni qidirish
Raqobatchilarni sindirish
Tovarni iste’mol sohasini
kengayishi
|
B ozorni rivoj lantiri sh strategiyasi
YAngi bozorlar
YAngi sotish hududlari
Xalqaro bozorlar
Tovarni ishlatilishini yangi sohalarini tuzish
|
YAngi
|
Tovarni rivojlantirish
Uz kuchi bilan yangi tovar ishlab chiqarish
Bitimlarni rivojlantirish
Litsenziya
Maxorat bilan ayirboshlash
|
Diversifikatsiya
Gorizontal
Vertikal
Konsentrik
|
Tovar diversifikatsiyasining maqsadi bo‘lib iste’molchilarni tovarni afzal qurish, alohida bozor yoki bozor segmenti xususiyatlarini hisobga olish orqali tovarni jalb etuvchanligini oshirish, uni raqobatbardoshligini o‘sishi hisoblanadi.
Tovar diversifikatsiyasi quyidagi omillar bo‘yicha amalga oshiriladi:
Tovarni qo‘shimcha imkoniyatlari.
Tovardan foydalanish samaradorligi.
Komfortlilik.
Ishonchlilik.
Tovar dizayni va stili.
YAngi tovarlarni ishlab chiqish va qo‘llash innovatsiya siyosatining tamoyil va uslublariga, xususan, tovar innovatsiyasi jarayoniga mos holda amalga oshiriladi.
Tovar innovatsiyasi jarayoni 6 bosqichni o‘z ichiga oladi:
yangi tovar haqida g’oyani qidirish;
g’oyani tanlash;
yangi tovar g‘oyasini tijoratlashuvini iqtisodiy tahlili;
tovarni ishlab chiqish;
bozor sharoitida uni tajribadan o‘tkazish;
tovarni bozorga qo‘llash.
1 Qosimova M.S., Yusupov M.A., Ergashxodjaeva SH.D. Marketing. Darslik. - T.: TDIU, 2011. 287 b.
7.3.Sanoat korxonalarida maxsulot tuzilmasi, nomenkulaturasi va
assortimentining tahlili
Korxona(firma)laming ixtisosligiga kiruvchi ishlab chiqarilayotgan
mahsulotlarning tarkibi bozordagi talab va taklifning o’zgarishiga qarab muntazam takomillashib, rivojlanib hamda mukammallashib boradi. Ayniqsa, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar, qiymat o’lchamidagi hajmi strukturaviy o’zgarishlar ta’sirida ortib yoki kamaytirilib aniqlanishi mumkin. Bunda ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmi sarflanayotgan moddiy va mehnat xarajatlarini e’tiborga olgan holda o’rganilishi tahlilda erishilgan natijalarni yanada aniqroq o’rganish imkoniyatini yaratadi. Korxona uchun ko’proq foyda keltiruvchi, kam xarajatlar talab etiladigan tovarlarni ishlab chiqarish o’ta manfaatlidir. shuning uchun ham tovarlarni ishlab chiqarish hajmini tahlil qilishda strukturaviy o’zgarishlarni e’tiborga olish maqsadga muvofiqdir.
Mahsulot hajmiga strukturaviy o’zgarishlarning ta’sirini zanjirli borlanish usuli orqali aniqlash mumkin. Korxona uchun naf keltiruvchi barcha strukturaviy o’zgarishlardan foydalanish mahsulotlarning hajmini ko’paytirish imkoniyatini yaratadi.
|
| |
