M a’lum otlar b a’zasining relatsion, tarm oq va iyerarxik




Download 3,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/57
Sana16.12.2023
Hajmi3,32 Mb.
#120789
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   57
Bog'liq
Radioelektron apparatlarni loyihalash va modellashtirish asoslari

4.2. M a’lum otlar b a’zasining relatsion, tarm oq va iyerarxik
modellari
M a’lumotlami tasvirlashning uchta darajasi mavjuddir, ya’ni 
foydalanuvchi (predmetlar sohasi), mantiqiy va fizik daraja.
Real dunyoning obyektlari predmetlar sohasini tashkil etadi. 
Predmetlar sohasining har bir obyekti o p in in g atributlari bilan 
xarakterlanadi va har bir 
atribut nomga va qiymatga egadir. 
Masalan, ossillograf obyekti, uning atributlarining nomi 

takrorlanish chastotasi, sezgirligi, o ‘tkazuvchanlik polosasi va 
boshqalar, 
atributlar 
qiymatlari 
esa 
uning 
parametrlarining
qiymatlari hisoblanadi.
Mantiqiy (konseptual) daraja - bu m a’lumotlarni kompyuterda 
tasvirlanishiga bog‘liq bo'lmagan abstrakt tasvirlash hisoblanadi.
Fizik daraja - m a’lumotlar bazasini kompyuterning qandaydir 
axborot tashuvchisida tashkil qilish hisoblanadi. Unga 
axborot 
tashuvchini boshqaruvchi dastur vositasi ham kiradi.
Mantiqiy darajada m a’lumotlar uchta usulda tasvirlanishi 
mumkin. Hozirda m a’lumotlaming uchta modeli mavjuddir, ya’ni 
relatsion, tarmoqli va iyerarxik.
80


Relatsion modelning asosini foydalanuvchilar uchun qulay 
bo‘lgan jadval ko‘rinishidagi nazariy munosabatlar (relatsiya) 
tushunchasi tashkil qiladi (4.2-rasm). Jadvalning 
har bir ustuni 
obyektning atributiga mos keladi va unga mos nom beriladi. Jadval 
ustunlariga (munosabatlar) atributlaming qiymatlari kiritiladi. 
Relatsion algebraning tili yordamida munosabatlardan foydalanib, 
qatorlar, ustunlar va boshqa belgilar bo‘yicha istalgan axborotlami 
tanlash mumkin bo‘ladi. Undan tashqari qirqish va yopishtirish 
amallarini qo‘llab kerakli shakldagi fayllami hosil qilish mumkin.
M a’lumotlaming iyerarxik modellari deb, alohida daraxtlardan 
tuzilgan, barcha bog‘lanishlari dastlabki segmentdan bir qancha 
yangidan yaratilganlariga yo‘naltirilgan to‘plamga aytiladi. Bunday 
modelda bog‘lanishlar «bittadan ko‘pchilikka» tipida amalga oshiri­
ladi (4.3,a-rasm). Segment bu bitta yoki bir nechta maydon bo‘lib, 
amaliy dasturlar va m a’lumotlarni izohlash tillari orasida asosiy 
axborot almashuvchi birlik hisoblanadi. Iyerarxik MBda axborotlar 
fondi tuzilishi chegara va davrsiz graflar ko‘rinishida, ya’ni daraxt 
ko‘rinishida tasvirlanadi Har bir iyerarxik sistemani yaratishda har 
bir daraxt alohida m a’lumotlar fayli ko‘rinishida izohlanadi.
Tranzistor turi
P
Ikmax.A
Rb Vt
SbpF
KT903A
4,0
3
30
180
К 1904A
3,5
0,8
5
12
K1907B
3,5
1,0
13,5
20
K1911A
5,2
0,4
3
10

Download 3,32 Mb.
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   57




Download 3,32 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



M a’lum otlar b a’zasining relatsion, tarm oq va iyerarxik

Download 3,32 Mb.
Pdf ko'rish