- rasm.10 kV kuchlanishli havo liniyalari izolyatorlar, tayanchga ko‗tarilganda

165 
oshishi. 
Elektr tarmoq havo liniyalarini himoyalash koidalari quyidagi havo 
kengligidagi mintaqaviy er satxlari o‗rnatgan: 
Sim va troslar osma simlar va troslar osilishi loyihadagidan 5 % dan 
ko‗pga farq qilmasligi kerak. 
HL lari simlari osilishi yеrga nisbatan quyidagidan kam bo‗lmasligi 
kerak: 
- 
uzini tortib turuvchi izolyatsiyalangan simli 1000 V gacha bo‗lgan 
HL uchun - 5 m; 
- 
huddi shunday, izolyatsiyasiz simli - 6 m; 
- 
aholi xdudlarida 110 kV kuchlanishli HL uchun - 7 m; 
- 
huddi shunday, aholi hududi bo‗lmaganda - 6 m; 
- 
huddi shunday, borish,chiqish murakkab bo‗lgan yyerlarda - 
5m; 
- 
aholi hududlarida 220 kV Ikuchlanishli HL uchun - 8 m; 
- 
huddi shunday, aholi hududi bo‗lmaganda - 7m; 
- 
huddi shunday, borish,chikish murakkab bo‗lgan еrlarda - 6m. 
HL himoya mintaqasi, eng chetki simlaridan ikki tarafdan vertikal 
havo kengligida tushish er maydoni HL bo‗ylab: 
- 
1000 Vgacha kuchlanishli HL uchun - 2 m; 
- 
20 kV gacha liniya uchun - 10 m; 
- 
35 kV gacha liniya uchun -15 m; 
- 
110 kV liniya - 20 m; 
- 
220 kVliniya - 25 m; 
- 
500 kV liniya - 35 m. 
Elektr qurilmani ishlatishni bajaruvchi xodimlar quyidagicha 
ajratiladi: 
(adminstrativ) ma‗muriy texnik xodimlar-qurilmaga texnik xizmat 
ko‗rsatishni tashkil qiluvchi; 
tezkor ta‘mirlovchi xodimlar- qurilmani operativ boshqarish (nazorat 
qilishni olib borish, operativ qayta ulash, ish joyini tayyorlash, ishga 
kirishiga ruxsat berish, ish bajarilishni nazorat qilish); 
ta‘mirlovchi xordimlar - elektr qurilmani ta‘mirlash bo‗yicha barcha 
ishlarni bajaruvchi; 
Ishlatuvchi xodim ishlatishga mos ravishda yuqori malakali 
kvalifikasiyasiga ega bo‗lishi, tayyorlangan va etarli darajadagi elektr 
xavfsizligi guruhiga ega bo‗lishi kerak. 
Qurilmalarni ishlatishni asosiy bosqichlari 8.1 - rasmda ko‗rsatilgan. 
Talab qilingan texnik tavsiflariga mos kelishi uchun qurilmalarga texnik 
xizmat ko‗rsatish olib boriladi - kompleks ishlarni o‗z ichiga ko‗zatuvlar, 

166 
ta‘mirlashlar aro xizmat ko‗rsatish, oldini olish sinovlari va qurilmalar 
holatini diagnostikadan o‗tkazishlar olib boriladi.6-10 kV kuchlanishli HL 
larida qoziqqa o‗rnatiladigan izolyatorlar qo‗llaniladi. 
HL larda qo‗llaniladigan izolyatorlar turlarida keltirilgan. Hamma 
izolyatorlar bir xillik o‗xshagani bilan ularda kuchlanish o‗ziga xos egri 
chiziqlar bo‗yicha har xil taqsimlanadi, o‗ning sababi, chunki har bir 
izolyator еrga nisbatan qo‗shimcha davriy sig‗imga ega. Izolyatorlarning 
ifloslanishi o‗tkinchi tok paydo bo‗lishiga olib keladi, ular egri chiziq 
to‗g‗rilanishiga va izolyatorlarni to‗g‗rilanishiga bir xil sharoitda kuyadi va 
bu kuchlanish shoda elementlarida bir xil taqsimlanishiga olib keladi, 
13.1.1 - rasmda keltirilgan. 
HLlardan foydalanish samaradorligini oshirish uchun, havo liniyalar 
holatini bevosita nazorat qilishdan tashqari binokllar yordamida va 
yuqoridan turib (tekshirish) izolyatorlarni nazorat qilish nuqsonlarini 
aniqlashdan tashqari boshqa usillari ham mavujud, bo‗lar HLdagi 
nosozliklari rivojlanmasdan oldini olish uchun tashkil qilinadi. 
 

Download 5,59 Mb.