Andijon mashinasozlik instituti transport va logistika fakulteti mm va tx yo`nalishi 2- bosqich k-45-22 guruh talabasi abdumutalibov davlatbekning elektrotexnika va elektronika fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTI TRANSPORT VA LOGISTIKA FAKULTETI MM va TX YO`NALISHI 2- BOSQICH K-45-22 GURUH TALABASI MO`YDINXONOV SHERZODBEKNING ELEKTROTEXNIKA VA ELEKTRONIKA FANIDAN TAYYORLAGAN MUSTAQIL ISHI

MAVZU:

• Elektr yuritmalar

REJA:

• Kirish. Elektr yuritmalarning turlari
• Elektr yuritmalarning turlari
• Xulosa
• Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish. Elektr yuritmalar

• Elektr yuritma - bu elektr energiyasini mexanik energiyaga aylantiradigan qurilma. Elektr yuritmalar ishlab chiqarish jarayonlarida, transport vositalarida, uy-ro'zg'or texnikasida va boshqa sohalar uchun muhim ahamiyatga ega.
• Elektr yuritmalar asosan ikki qismdan stator va rotordan iborat bo`ladi

Stator - bu yuritma dvigateli korpusining ichki qismidagi harakatsiz qism bo'lib, unda tokka ulanuvchi o'tkazgichlar joylashgan.

• Stator - bu yuritma dvigateli korpusining ichki qismidagi harakatsiz qism bo'lib, unda tokka ulanuvchi o'tkazgichlar joylashgan.
• Rotor - bu harakatlanuvchi qism bo'lib, stator ichida aylanadi va unga uzatilgan aylanish momenti bilan birga ishlaydi.

Elektr yuritma - bu elektronlarning elektr maydon ta'sirida tartiblangan harakati bilan bog'liq hodisalar majmuasidir. Boshqacha qilib aytganda, elektr yuritma - bu elektron zanjirlar orqali elektr energiyasining uzatilishi va uni foydali ishga aylantirilishidir.

• Elektr yuritma - bu elektronlarning elektr maydon ta'sirida tartiblangan harakati bilan bog'liq hodisalar majmuasidir. Boshqacha qilib aytganda, elektr yuritma - bu elektron zanjirlar orqali elektr energiyasining uzatilishi va uni foydali ishga aylantirilishidir.
• Elektr yuritmalar elektr maydon, elektr toki, elektr zanjirlar, elektr energiyasi manbaalari va boshqa jarayonlarni o'z ichiga oladi. Ushbu jarayonlarni o'rganish elektr qurilmalar, elektronika, energetika va boshqa sohalarning asosini tashkil etadi.

Motor, harakat uzatish mexanizmi va ish mashinasidan tarkib topgan mashinalar bir-lashmasi ishlab chiqarish agregati deyiladi. Shunga ko`ra mator, uni boshqaruvchi tizim shuningdek, harakat uzatish mexanizmi birgalikda yuritma deb ataladi. Elektr energiyasini mexanik energiyaga o`zgartirib beradigan va mexanik energiyani elektr apparatlari bilan boshqarishni ta`minlaydigan mashina qurilmasi elektr yuritma deyiladi. Elektr yuritma asosan elektr matori uzatma va boshqarish tizimsidan iborat. Zamonaviy elektr yuritmalarni yakka va ko`p dvigatelli elektr yuritmalarga ajratish mumkin. Bitta dvigatel yordamida harakatga keladigan elektr yuritma yakka dvigaelli elektr yuritma deyiladi: Bunga misol qilib quyidagilarni aytishimiz mumkin. Masalan, bir shpindelli parmalash dastgoxi, metallga oddiy ishlov beruvchi parmalash, teshish dastgoxlari, suv nasoslari, ventilyatorlar, maishiy xizmatda qo`llaniladigan qo`l elektr jixozlari (separator, plesos va sh.o`.) ni keltirishimiz mumkin.

• Motor, harakat uzatish mexanizmi va ish mashinasidan tarkib topgan mashinalar bir-lashmasi ishlab chiqarish agregati deyiladi. Shunga ko`ra mator, uni boshqaruvchi tizim shuningdek, harakat uzatish mexanizmi birgalikda yuritma deb ataladi. Elektr energiyasini mexanik energiyaga o`zgartirib beradigan va mexanik energiyani elektr apparatlari bilan boshqarishni ta`minlaydigan mashina qurilmasi elektr yuritma deyiladi. Elektr yuritma asosan elektr matori uzatma va boshqarish tizimsidan iborat. Zamonaviy elektr yuritmalarni yakka va ko`p dvigatelli elektr yuritmalarga ajratish mumkin. Bitta dvigatel yordamida harakatga keladigan elektr yuritma yakka dvigaelli elektr yuritma deyiladi: Bunga misol qilib quyidagilarni aytishimiz mumkin. Masalan, bir shpindelli parmalash dastgoxi, metallga oddiy ishlov beruvchi parmalash, teshish dastgoxlari, suv nasoslari, ventilyatorlar, maishiy xizmatda qo`llaniladigan qo`l elektr jixozlari (separator, plesos va sh.o`.) ni keltirishimiz mumkin.

• Sinxron yuritmalar
• Asinxron yuritmalar
• Toki uzluksiz yuritmalar
• Qayta tiklanuvchi energiya manbalariga asoslangan yuritmalar