|
Suv to‘plаgichlаr vа ulаrning hаjmi
|
| bet | 7/7 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 0,62 Mb. | | #246970 |
Bog'liq asosiy qism suv chiqarish qurilmasining texnologik sxemasi nasos7.1Suv to‘plаgichlаr vа ulаrning hаjmi
Bоsh suv chiqаrish qurilmа suv to‘plаgichi o‘zаrо to‘siq оrqаli birlаshgаn ikki suv to‘plаnаdigаn bo‘lаk lаhimlаrdаn tаshkil tоpаdi. Ulаrdаn biri fаvqulоddаgi hоlаtlаrdа ikkinchisi esа suv chiqаrish qurilmаning nоrmаl ishlаsh dаvridа suv to‘plаnаdigаn bo‘lаklаridir.Xar bir qanoti kamida 4 soatli normal suv oqimini sig’diradigan hajmga egabo’lishi kerak.
1-qavat uchun: V≥4*Qn V≥4*300=1200 m3
R= =8 m
d=2R=2*8=16 m
2-qavat uchun: V≥4*Qn V≥4*100=400 m3
R= =4.6
d=2R=2*4.6=9.2 m
Mexanik aralashmalar cho’kib suv tinishi uchun suv to’plagichgadi suv oqimi tezligi C=2-5 mm oralig’ida bo’ladi. Suvning tinishiga ketadigan vaqt 6-12 sek. bo’lishini hisobga olinsa suv to’plagichning uzunligi quyidagi ifoda bilan topiladi.
1 va2-qavat uchun: L= = m
Suv yig’gichning ko’ndalang kesim yuzasi
1-qavat uchun: F1= =10.4 m2
2-qavat uchun: F2= =3.4 m2
8.SUV CHIQARISH QURILMA ASOSIY USKUNALARINI XAVFSIZLIK VA TEXNIK EKSPLUATATSIYA QILISH QOIDALARIGA ASOSAN JOYLASHTIRISH
Konchilik korxonalari suv chiqarish qurilmalari ko’p mqdorda elektr energiya iste’mol qiladigan qurilmalar qatoriga kiradi. Shuning uchun ularning ishini iqtisodiy samarador va shu bilan bir qatorda ishonchli tashkil qilish ularni zamon talablariga ko’ra to’g’ri loyihalash, o’rnatish va ishlatishga bog’liq.
Markazlashtirilgan, asosi yordamchi suv chiqarish qurilmalar ilm-fan texnka tehnologiyaning yutuqlari asosida ishlab chiqilgan loyiha asosida ishlab chiqiligan loyiha asosida o’rnatiladi. Ularni o’rnatish malakali mutaxasislar tomonidan bajariladi. Ular suv chiqarish qurilmaning barcha qismlari (nasos elektr yuritgich, suv so’rilish va haydalish quvurlari, o’lchov asboblari va boshqalar ) ni o’rnatish, ularni yig’ish va sozlash dastlabki ishga tushurish, korhona sharoitida sinov ishlarini bajaradilar.
Sinov natijalariga ko’ra o’rnatilgan qurilma xavfsizlik va texnik ekspluatatsiya qilish to’liq javob bera olsa u ishlatishga, ya’ni ekspluatatsiya qilishga topshiriladi.
Nasosni ishga tushurish uchunn quyidagi ishlar bajarilishi shart;
-podshimniklarda moylash moyining hajmi. Uning hajmi podshipniklarning qobig’ini 1\3 -1\2 qismga teng bolishi kerak;
-nasos rotori holatini tekshirish. bu ish rotorni qo’l kuchi bilan aylantirish usulida bajariladi. Nasos rotori elektr yuritgich bilan ulanmagan va salnik zichlamalar qo’yilmalar holatda u yengil aylanishi kerak;
-rotor suv so’rilish tomonga to’liq surilgan ya’ni rotor o’qidagi belgi podshipnik qobigini chetki qismiga mos kelgan bolishi shart;
-salniklar tarkibida antifriz bo’lgan suyuqlikda shimdirilgan zichlama bilan to’ldirilgan va ular ohirigacha zichlanmagan;
-nasos rotorining aylanish yo’nalishi to’g’ri ekanligini tekshirish. Normal sharoitda rotorning aylanish yo’nalishi, elektr yuritgich tomonidan qaralganda, soat strelkasi yo’nalishiga mos keladi.
- suv chiqarish qurilma qismlar ulangan joylarini tekshirib chizish va boshqalar. Qurilmaning barcha qismlarini sozligi tog’risida qanoat hosil qilingandan keyin u ishga tushuriladi. Nasosni ishga tushurishdan oldin quyidagi ishlar bajarilishi kerak:
-nasos va suv so’rilish quvurini suv bilan to’ldirish; ularni suv bilan to’lganligi haqida ishonch nasos qobig’idagi jo’mrakdan chiqayotgan suvga qarab aniqlanadi;
-suv haydaalish qAuvuridagi bekitgich yopiladi,
-manometr va vakummetr bekitgichlari ochiladi.
So’ng nasos ishga tushuriladi. Nasos ishga tushganligi vakummetr va manimetr orqali aniqlanadi. Agar nasos ishga tushgan bo’lsa o’lchov asboblarining strelkasi ma’lum bosimni ko’rsatadi. Elektr yuritkich rotori o’zining normal tezligiga yetgach suv haydalish quviridagi bekitgich asta sekin ochilib kerakli miqdordagi unumdorlik o’rnatiladi.
Nasosni qizib ketishdan himoyalash uchun uning bekitgichi yopiq holatdagi ishlash vaqti ikki minutdan oshmasligi kerak. Suv chiqarish qurilmani normal ishlayotganligi to’g’risidagi ishonch quyidagicha aniqlanadi:
Yuksizlash moslama ishini nazorat qilish agar u normal ishlayotgan bo’lsa undan oqib chiqayotgan suv hajmi nasos unumdorligini 3 – 6 % ini va uning harorati 20ni tashkil qiladi.
Salniklar ishini tekshirish. Salnik zichlamalari qattiq siqilmagan bo’lishi kerak. U elektr energiya sarfini ortishiga va zichlamaning qizib ketishiga olib keladi. Normal ish holatida salnikdan 0.5 litr/minut suv chiqib turadi.
Nasos va elektr yuritgich rotorlarining haroratini nazorat qilish.
Podshipniklarning harorati 800 dan oshmasligi kerak. Suv chiqarish qurilmani ekspluatatsiya qilish ko’rsatgichlari ya’ni unumdorlik, zo’riqma, quvvat va F.I.K ni o’lchash. Bu ko’rsatkichlar konning gidrogeologik va texnologik sharoitlarga hamda qurilmalarni ishlatish talablariga mos kelishi kerak.
Suv chiqarish qurilma ishi doimiy ravishda nazorat qilib turiladi. Unda qurilma ko’rsatkichlari, podchipniklarning harorati, moylash tizimidagi moyning hajmi, yuksizlash moslamasi, salniklarning ishlashi holat datchiklari yordamida doimiy ravishda o’lchab turiladi va ular nasos ishini qayd qilish jurnaliga yozib qo’yiladi. Ta’mirlash oralig’I va ta’mirlash ishining hajmi nasosning texnik passportida ko’rsatilgan tavsiya asosida o’tkaziladi.
XULOSA
Men kurs loyihasini bajarib suv chiqarish qurilmalarini konchilik korhonalari uchun qanchalik zarurligini bildim hamda uning tuzilishi, ishlash prinsipi, konstruksiyasi va turlari to’g’risida juda ko’p ma’lumotlarga ega bo’ldim.
Hisob-kitoblar natijalarini hisobga olib suv chiqarish qurilmasining tehnologik sxemasini chizdim.1-qavat uchun: ЦНС-500 160…800 markali nasos qabul qildim. ГОСТ 8732 bo’yicha suv quvurlarini tanlab oldim. A12-32-4 BAO 132-4 Украина 12-4/4 markali elektr yuritgich qabul qildim. 2-qavat uchun: ЦНС-180 85…425 markali nasos qabul qildim. ГОСТ 8732 bo’yicha suv quvurlarini tanlab oldim. A-102-4м Украина 12-1/2 markali elektr yuritgich qabul qildim.Nasoshona o’lchamlarini hisobladim, suv to’plagich o’lchamlarini va ko’ndalang kesim yuzasini hisobladim.hisob kitoblar natijasida tanlagan nasos qurilmasi, elektr yuritgich va suv quvurlari kondagi chiqariladigan suvni yuqoriga haydab berishga bemalol hizmat qila oladi. Suv quvurlari esa konning sharoitiga mos qabul qilindi.Ushbu natijalar asosida qabul qilingan nasos, elektr yuritgich va suv quvurlari o’z vaqtida texnik ko’rikdan o’tkazilib, nazorat ostida bo’lsa hisoblangan vaqt mobaynidan ham uzoq muddat xizmat qila oladi. . Bu kurs loyihasi kon turg’un moshinalari fanidan olgan bilimlarimni yanada mustahkamladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Sodiqov. A. Boymirzayev B “Kon mexanikasi” Toshkent , Turon iqbol 2007
2. Тихонов Н.В., Лимитовский А.М. “Горная механика” Москва, Недра, 1987.
3. . Попов В.М. “Рудничние водоотливные установки” Москва, Недра, 1983.
4. . Гейер В.Г., Тимошенко Г.М., “Шахтные вентиляторные и водоотливные установки”. Москва, Недра, 1987.
5. Хаджиков Р.Н., Бутаков С.А. “Горная механика” Москва, Недра, 1982.
www.Google.
www.ziyo.net
|
| |
