АВТОМОБИЛ ВА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК МАШИНАЛАРИ
МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, МАХСУС СОН 2023, № 2 (5)
93
yoqilgʻi quyilishini, uning
darajasi va sarflanishini, shuningdek yoqilgʻi quyish
punktlarini nazorat qilish.
yuk boʻlinmasining ochilishi - yopilishini boshqarish.
yuklangan uskunani aniqlash
haydovchining shaxsini aniqlash va yuk mashinasi kabinasida yoʻlovchining borligini
tekshirish orqali.
avtotransport vositalarining ruxsat etilgan vaqtidan oshib ketishi toʻgʻrisida
bildirishnoma.
ITT bu transport tizimlarini modellashtirish va transport oqimlarini tartibga solishda
innovatsion ishlanmalardan foydalanadigan aqlli tizim boʻlib, soʻngi iste'molchilarga koʻproq
ma'lumot va xavfsizlikni ta'minlaydi va an'anaviy transport tizimlariga nisbatan yoʻl harakati
ishtirokchilarining oʻzaro ta'sirini sifat jihatidan oshiradi. ITTning rivojlanishining mohiyati, shu
jumladan, haydovchi va yoʻlovchining transport jarayonlarining hozirgi holati toʻgʻrisidagi
dolzarb va ishonchli transport maʼlumotlariga xizmat koʻrsatish va
boshqaruv tizimlari orqali
shahar bilan oʻzaro hamkorlik imkoniyatlarini kengaytirishga asoslangan infratuzilma obyektlari
boshqaradi. Qabul qilingan ma'lumotlarga asoslanib, yoʻl harakati qatnashchilari transport
jarayonlarini boshqarish boʻyicha tezkor qarorlar qabul qilishlari mumkin, bu esa transport va
ekologik xavfsizlikni yaxshilash imkonini beradi.
ITTning joriy etilishi yoʻl-transport hodisalari dinamikasiga ijobiy ta’sir koʻrsatadi.
Avtomobillar sonining koʻpayishi bilan yoʻl tarmogʻining transport
va ekspluatatsiya holati
oʻrtasidagi tafovut, transport oqimlarining zamonaviy tarkibi va intensivligi uchun
moʻljallanmagan transport vositasini boshqarishda koʻpincha haydovchilarning notoʻgʻri
harakatlari doimiy psixo-emotsional stressiga olib keladi. ITT ning joriy etilishi avtomobil
transportida tashish xavfsizligini ta’minlaydi, chunki dispetcherlar real vaqt rejimida har bir
haydovchini kuzatib borishi va uning tezlikni oshirayotgani yoki yoʻl harakati qoidalarini
buzayotganini kuzatishi mumkin boʻladi.
Bundan tashqari, transportda ITTdan foydalanish
tegishli signal berish orqali haydovchini xavf haqida ogohlantirish va avariyaning oldini olish
choralarini koʻrish zarurligini ta'minlaydi. Quruqlikdagi shahar yoʻlovchi transportida tashish
xavfsizligini oshirish maqsadida ITTga quyidagi funksional quyi tizimlarni joriy etish mumkin:
– yoʻnalishdagi transport vositalarini kuzatish tizimlari;
– yoʻnalishlar boʻylab yoʻlovchilar oqimining taqsimlanishini
tahlil qilishtizimlari; –
yoʻlovchilarni yoʻnalishda harakatlanuvchi tarkib mavjudligi va uning toʻxtash joyiga yetib
kelish vaqti toʻgʻrisida ogohlantirish tizimlari;
– transport vositalarining salonida joylashtirilgan video nazorat tizimlari;
– yoʻl tarmogʻining uchastkalari uchun transport oqimi tezligini avtomatik tahlil qilish.
Ilmiy-texnologik taraqqiyot natijasida moddiy va axborot oqimlari bilan ishlash uchun
turli xil mehnat vositalari yaratilgan va keng tarqalgan. Logistika jarayonining oʻziga xos
shartlariga mos uskunalardan foydalanish mumkin.
Shu bilan birga, logistika jarayonlarini
boshqarishni kompyuterlashtirish logistikani rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega.
Ishlab chiqarish, transport va vositachilik aloqalari zanjiri orqali xom ashyoning asosiy
manbalaridan yakuniy iste'molchiga oʻtadigan moddiy oqimlar doimiy ravishda qimmatga
АВТОМОБИЛ ВА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК МАШИНАЛАРИ
МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, МАХСУС СОН 2023, № 2 (5)
94
tushadi. Buyuk Britaniyada olib borilgan tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, yakuniy iste'molchiga
tushgan mahsulot narxi 70% dan koʻproq moddiy oqimni ilgari surishni ta'minlaydigan saqlash,
tashish, qadoqlash va boshqa operatsiyalar bilan bogʻliq xarajatlardir.
Logistika yondashuvi oʻtkazuvchi tizimning materiallarining ishlashining koʻplab boshqa
koʻrsatkichlarini yaxshilash
uchun sharoit yaratadi, chunki umumiy tashkilot yaxshilanadi,
individual aloqalarning oʻzaro aloqasi kuchayadi, boshqarish yaxshilanadi.
