Shifrlangan matnni ochish: • Kalit so‘z harflarini alfavit tartibida almashtiring;
• Shifrlangan matnni 2-satrdan boshlab gorizontal tarzda har katakka 1 ta
harfdan yozib to‘ldirib chiqing;
• Kalit so‘z to‘g‘ri yozib olinadi;
• Kalit so‘z harflari turgan ustundagi harflarni ham mos ravishda
o‘zgartiring;
• Hosil bo‘lgan jadval kataklaridagi matnni gorizontal tarzda yozib chiqing.
Misol. Quyidagi matn berilgan bo‘lsin: SKANER AXBOROT KIRITISH QURILMASI. Kalit so‘z sifatida HARBIY so‘zini olamiz. h
a
r
b
i
y
s
k
a
n
e
r
a
x
b
o
r
o
t
k
i
r
i
t
i
s
h
q
u
r
i
l
m
a
s
i
a
b
h
i
r
y
k
n
s
e
a
r
x
o
a
r
b
o
k
r
t
i
i
t
s
q
i
u
h
r
l
a
i
s
m
i
Endi shifrlangan matn satr bo’yicha aniqlanadi, ya’ni o‘zimiz uchun 6 tadan
belgilarni ajratib yozamiz. Natijada quyidagicha shifr tekst hosil bo‘ladi.
KNSEAR XOARBO KRTI IT SQIUHR LAISMI Kalit so‘z ikkala tomonda ham bo‘lishi shart. Deshifrlashda teskari amal
bajariladi.
2-usul. Kalit sonli jadval almashtirishlar. Bu usulda jadval o‘lchami
chegaralangan bo‘ladi. Kalit sonlar ikkita bo‘ladi. 1-kalit son ustun bo‘yicha, 2-
98
kalit son satr bo‘yicha va mos ravishda almashtiriladi, kalitlardagi raqamlar
takrorlanmasligi kerak.
