• Apparat-texnik vositalari
  • Fizikaviy texnik vositalar
  • -rasm. Telekommunikatsiya kanallarida axborot xavfsizligini ta’minlash vositalari




    Download 1,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet69/82
    Sana19.12.2023
    Hajmi1,8 Mb.
    #123593
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   82
    Bog'liq
    Axborot kommunikatsion texnologiyalar

    6.3-rasm. Telekommunikatsiya kanallarida axborot xavfsizligini ta’minlash vositalari 
     
    Rasmiy vositalar – shaxslarni ishtirokisiz axborotlarni himoyalash 
    funktsiyalarini bajaradigan vositalardir. 
    Norasmiy vositalar – bevosita shaxslarni faoliyati yoki uning faoliyatini 
    aniqlab beruvchi reglamentlardir. 
    Texnikaviy vositalar – sifatida elektr, elektromexanik va elektron qurilmalar 
    tushuniladi. Texnikaviy vositalar o‘z navbatida, fizikaviy va apparatli bo‘lishi 
    mumkin. 
    Apparat-texnik vositalari – deb telekommunikatsiya qurilmalariga kiritilgan 
    yoki u bilan interfeys orqali ulangan qurilmalarga aytiladi. Masalan, ma’lumotlarni 
    nazorat qilishning juftlik chizmasi, ya’ni jo‘natiladigan ma’lumot yo‘lda buzib 
    talqin etilishini aniqlashda qo‘llaniladigan nazorat bo‘lib, avtomatik ravishda ish 
    sonining juftligini (nazorat razryadi bilan birgalikda) tekshiradi. 
    Fizikaviy texnik vositalar – bu avtonom holda ishlaydigan qurilma va 
    tizimlardir. Masalan, oddiy eshik qulflari, derazada o‘rnatilgan temir panjaralar, 
    qo‘riqlash elektr uskunalari fizikaviy texnik vositalarga kiradi. 
    Dasturiy vositalar – bu axborotlarni himoyalash funktsiyalarini bajarish 
    uchun mo‘ljallangan maxsus dasturiy ta’minotdir. 
    Vositalar 
    Rasmiy 
    Norasmiy 
    texnikaviy 
    dasturiy 
    tashkiliy 
    qonuniy 
    axloqiy va 
    odobiy 
    fizikaviy 
    apparatli 


    118 
    Axborotlarni himoyalashda birinchi navbatda eng keng qo‘llanilgan dasturiy 
    vositalar xozirgi kunda ikkinchi darajali himoya vositasi hisoblanadi. Bunga misol 
    sifatida parol tizimini keltirish mumkin. 
    Tashkiliy himoyalash vositalari – bu talekommunikatsiya uskunalarining 
    yaratilishi va qo‘llanishi jarayonida qabul qilingan tashkiliy-texnikaviy va 
    tashkiliy-huquqiy tadbirlardir. Bunga bevosita misol sifatida quyidagi jarayonlarni 
    keltirish mumkin: binolarning qurilishi, tizimni loyihalash, qurilmalarni o‘rnatish, 
    tekshirish va ishga tushirish. 

    Download 1,8 Mb.
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   82




    Download 1,8 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -rasm. Telekommunikatsiya kanallarida axborot xavfsizligini ta’minlash vositalari

    Download 1,8 Mb.
    Pdf ko'rish