3. axbOrOt-KutubxOnaLarda




Download 17,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet123/163
Sana02.02.2024
Hajmi17,68 Mb.
#150187
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   163
Bog'liq
Axborot-kutubxona texnologiyasi

11. 3. axbOrOt-KutubxOnaLarda
aLOqa vOsitaLari
telefon aloqasi eng keng tarqalgan tezkor ma’muriy-boshqaruv 
aloqa turidir. Telefon aloqa tarmog‘ining abonentlari ham jismoniy 
shaxs, ham tashkilotlar va boshqalar. Telefon aloqa axborot-ku-
tubxonalarda, tashkilotlarda va shunga o‘xshash joylarda muhim 
rol o‘ynaydi. Demak, ko‘pchilik axborot-kutubxonalar uchun tele-
fon o‘ziga xos tashrif qog‘ozi hisoblanadi, chunki axborot alma-
shishda birinchi muloqot telefon orqali amalga oshiriladi. 
Telefon aloqasining quyidagi turlarini ko‘rishimiz mumkin: 
– umumiy foydalaniladigan telefon aloqa (shahar, viloyat, xal-
qaro va boshqalar.);
– muassasa ichidagi telefon aloqa. 


226
227
Radiotelefon aloqa, videotelefon aloqa telefon aloqaning alo-
hida turlaridan hisoblanadi. 
Telefon aloqa tizimi telefon tarmog‘idan va abonent terminalla-
ridan tashkil topgan. 
Umumiy holda telefon tarmog‘i – bu kommutatsiya uzellari 
maj muyidir, ularning rolini avtomatik telefon stansiyalar (ATS) va 
ularni birlashtiruvchi aloqa kanallari bajaradi. 
Telefon aloqada telefonlardan foydalanilib, o‘zaro aloqa amalga 
oshiriladi. Telefonlarning ikki turi mavjud: 
1. Statsionar telefonlar.
2. Uyali aloqa telefonlari. 
85- rasm. statsionar
telefon apparati.
86- rasm. uyali
telefon apparati.
abonent terminallari (ularga abonentning telefon apparatlari, 
ATS yoki kompyuterlar misol bo‘la oladi), odatda, tarmoqqa ikki 
juft mis sim – abonent liniyasi bilan ulanadi. Abonent liniyasi tar-
moqda o‘zining yagona raqamiga (abonent raqamiga) ega, u orqali 
ma’lumotlarni uzatish ko‘pincha analog shaklda olib boriladi. 
atslar bir-biri bilan ulovchi liniya deb ataladigan liniya orqali 
ulanadi – hozir deyarli barcha umumiy foydalanish tarmoqlarida 
4 ta simli raqamli liniyalar qo‘llaniladi (bir juft sim signallarni har 
bir yo‘nalishda – bir ATSdan boshqasiga va teskarisiga – uzatish 
uchun qo‘llaniladi). 


226
227
Muassasa ATS bu axborot-kutubxonaning hamma bo‘limlari 
ichki aloqasini tashqi shahar telefon tarmog‘iga murojaat qilmas-
dan ta’minlaydi. 
Direktorlik telefon aloqasi, bu rahbarlarni o‘zining ishchi va 
xodimlari bilan xizmat bo‘yicha aloqasini ta’minlaydi. 
Muassasa ichidagi ATS yoki boshqachasiga ofis ATS axborot-ku-
tubxonalarida biror miqdordagi qo‘shimcha ichki telefonlarni tash-
kil etish uchun ishlatiladi: hamma tashqi chaqiruvlar ATS tomoni-
dan qabul qilinadi va ichki telefonlarga bevosita yoki qo‘shimcha 
raqamlar bilan o‘tkaziladi. Abonentning tashqi liniyaga chiqishi, 
odatda, to‘g‘ridan to‘g‘ri terish yo‘li bilan ta’minlanadi. 

Download 17,68 Mb.
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   163




Download 17,68 Mb.
Pdf ko'rish