83
Kompyuter tarmoqlari texnologiyasini ishlab chiquvchilar
Ishlab chiquvchilar doimiy ravishda
kompyuter tarmoqlarining
rivojlanishiga yangi narsalarni olib kelishni, ya’ni foydalanish sohasini
va foydalanuvchilar ro‘yxatini kengaytirishni xohlashadi.
Bundan tashqari, kabel tizimining rivojlanishi tufayli har kuni
ma’lumotlarni uzatish tezligi oshib bormoqda.
O‘nlab yillar davomida ishlab chiquvchilar tarmoq uskunalarini
ishlab chiqarish uchun yagona standartlarni yaratdilar. Keyinchalik bu
standartlar
butun
dunyo
bo‘ylab
kompyuter
tarmoqlarini
ommalashtirishning boshlanishi bo‘ldi.
Kompyuter foydalanuvchilari bilgan
birinchi narsa bu Internet
edi, lekin bu keng tarmoq innovatsiyalar qilishda davom etdi va
foydalanuvchilar doirasidan tashqariga chiqishni va biznes bozoriga
kirishni xohladi, shuning uchun Intranet
deb ataladigan narsa paydo
bo‘ldi. Extranet birinchi ikkitasining aralashmasi sifatida paydo bo‘ldi
va atamalar texnologiyada o‘xshash bo‘lib tuyulsa ham, unday emas,
chunki ularning har biri shaxsiylashtirilgan veb-ishlab chiqishga imkon
berishi mumkin, shuning uchun har biri o‘z farqlari va funktsiyalarini
belgilaydi.
Intranet
Intranet
bu bir nechta foydalanuvchilar ulanishi mumkin
bo‘lgan muhit, lekin ular shaxsiy tarmoqdan foydalanadigan
Internetdan farqli o‘laroq, u bir-biri bilan
hamkorlik qiladigan turli
ishchi guruhlari o‘rtasida ma’lumot tarqatish mumkin bo‘lgan
kompaniyalarda juda foydali vositadir va ular ham xarajatlarni
qisqartirishmoqda. Bu sohada xavfsizlik tizimi mavjud bo‘lishi kerakki,
u bilan bo‘lishish kerak bo‘lgan ma’lumotlar cheklangan bo‘lishi va
faqat tashkilotni tashkil etuvchi odamlar unga kirishlari mumkin.
Intranet yordamida ichki aloqani ta’minlash uchun boshqaruvning
strategik turi sifatida o‘ziga xos ichki marketing o‘rnatilishi mumkin va
u kompaniya rahbariyatining xatti-harakatlari va qarorlarini qabul
qilishni rag‘batlantirish uchun ishlatilishi mumkin. Uning eng muhim
xususiyatlari quyidagilardir:
Maxfiy, chunki u ma’lumotlar kompaniyadan bo‘lmagan boshqa
odamlarga noto‘g‘ri uzatilmasligini kafolatlaydi.
84
Bu ruxsatsiz shaxslar ma’lumotlarga
kirish imkoniga ega
bo‘lmasligi uchun ma’lumotlarni himoya qiladigan integratsiyalashgan
tizimdir.
Bu
autentifikatsiya
ob’ekti
bo‘lishi
mumkin,
chunki
foydalanuvchilarning har biri undan foydalanish uchun to‘g‘ri tarzda
identifikatsiya qilingan.
Bu xavfsizlik mexanizmlari orqali tekshirilishi mumkin.
Bu barcha resurslar ularga muhtoj odamlar uchun mavjud
bo‘lishini ta’minlash uchun mavjud.