|
Baģıt boyınsha tuwındı hám gradient
|
| bet | 1/5 | | Sana | 10.06.2023 | | Hajmi | 0.51 Mb. | | #71735 |
Bog'liq Baģıt boyınsha tuwındı hám gradient Шамаева О.Ю. Архитектура компьютера. Конспект лекции. removed, jadidchilik namoyondalari asarlarida eski maktab faoliyatining yoritilishi, MEg6JPDlMrmPVDyfWYOyhuUezxzWouCOrK3mzZc1, Ma\'lumotlar bazasi (Sh.Nazirov, A.Ne\'matov, R.Qobulov, N.Mardonova), Zoologiya 7- inf mavzulashtirilgan, 15-мавзу амалий, Boshqaruvning tashkiliy tuzilishi, 6666666, 2.GEODEZIK O‘LCHASH ISHLARI O\'.A Dasturi, 2.Qishloq xo‘jalik texnikalarini elektr jixozlari va elektronikasi (o‘quv amaliyoti) dasturi, 9-ma\'ruza, 13.01.2024, Презентация Microsoft PowerPoint, 5-lek.
Baģıt boyınsha tuwındı hám gradient
Fizikada, mexanikadaǵı kóplegen máselelerde skalyar hám vektor shamalar menen jumıs kóriwge tuwrı keledi.
Skalyar shama óziniń san ma`nisi menen tolıq ańlatıladı (mısalı, kólem, massa, tıǵızlıq, temperatura hám taǵı basqalar ).
Tariyp. Keńisliktiń qandayda bir bólegi (yamasa pútkil keńisliktiń) hár bir M noqatında qandayda bir u skalyar muǵdardıń san mánisi aniqlanǵan bolsa, bul muǵdardıń skalyar maydanı berilgen dep ataladı. Mısalı, temperatura maydanı, birjinslimes ortalıqta tıǵızlıq maydanı, kúsh maydan potensialı.
Eger u shama t waqıtqa baylanıslı bolmasa, bul shama statsionar (yamasa turaqlı bolmaǵan ) maydan dep ataladı. Biz tek statsionar maydanlardı qarap shıǵamız. Solay etip, ol skalyar shama t waqıtqa baylanıslı bolmastan, bálki tek M noqattıń keńisliktegi ornına baylanıslı boladı, yaǵnıy u shama M noqattıń keńisliktegi funksiyası retinde qaraladı hám u=u (M) kóriniste belgilenedi. Bul funksiyanı maydan funksiyası dep ataymız.
Eger keńislik koordinatalar sistemasın kiritsak, ol halda hár bir M noqat málim x, y, z koordinatalarǵa iye boladı hám skalyar funksiya sol koordinatalardıń funksiyası boladı :
)
Sonday etip, biz úsh ózgeriwshili funksiyanıń fizikalıq formasina keldik.
Tegisliktiń bóleginde (yamasa pútkil tegislikte) anıqlanatuǵın skalyar maydandı da qaray shıǵıw múmkin, onıń hár bir M noqatına skalyar shamanıń san ma`nisi sáykes keledi, yaǵnıy .
Eger tegisliktiń koordinatalar sisteması kiritilse, ol halda hár bir M noqat málim x, y koordinatalarǵa iye boladı hám skalyar funksiya sol koordinatalardıń funksiyası boladı :
.
Skalyar maydanlardıń ózgesheliklerin úst betleri yamasa úst sızıqları járdeminde úyreniw múmkin, olar sol maydanlardıń geometriyalıq suwreti esaplanadı.
Úst betleri.
Tariyp. Skalyar maydandıń úst sırtı dep keńisliktiń sonday noqatları kompleksine aytıladıki, ol jaǵdayda maydan funksiyası ózgermeytuǵın mániske iye boladı.
Bul sirtlar
Teńleme menen anıqlanıwı ayqın, bunda C-ózgermeytuǵın san.
C ǵa túrli bahalar berip, úst betleri shańaraǵın payda etemiz. Bul betlerde skalyar funksiya ózgermeytuǵın bolıp qaladı.
Eger, mısalı, maydan
funksiya menen kórsetilgen bolsa, ol halda orayı koordinatalar basında bolǵan
Sfera úst sırtı wazıypasın atqaradı.
|
| |
