|
Бердақ атындағы Қарақалпақ мәмлекетлик университети «Электрэнергетикасы» кафедрасы ассистенти Р
|
| bet | 6/8 | | Sana | 16.02.2023 | | Hajmi | 5.49 Mb. | | #42453 |
Bog'liq сейтмуратов байрамбай 2021 10 22 tayını Raxmanova U, Сув тозалаш УМК (1), ELEKTROTENIKA HAM ELEKTRONIKA, kimyo, 1666731973, slaid jumis, Ayjamal kurs jumisi {}, Rengen[1], 1-Lekciya, A\'jinyaz Qosibay uli, O\'zbek tilining sohada qo\'llanishi.ppt, Gidroturbinalar, SARVINOZ ТАДБИРКОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ МУЛКИЙ АСОСЛАРИ, Berdiyeva Durdona. Fitopreparat test2. Elektr mashinali
Sinxron mashinalarning qo'zg'atish va rostlash sistemasi – bu qo'zg'atish tokini hosil qiluvchi va ularni boshqaruvchi mashina va apparatlardir. Sinxron mashinalarning qo'zg'atish sistemasi generator yoki motor rotorining chulg'ami, rotor chulg'amiga beriluvchi o'zgarmas tok kuchlanish manbasi va kommutatsion apparaturalardan iboratdir. Qo'zg'atish sistemasini o'rnatishdan asosiy maqsad – mashinada magnit maydoni tashkil qilishdir.
Qo'zg'atish sistemasining o'tkinchi jarayon xarakteriga ta'siri juda katta. Shu sababli generatorlarning qo'zg'atkichlari quyidagilarni ta'minlashi shart:
- normal va avariya holatlarida lozim bo'lgan qo'zg'atish quvvatini ta'minlash;
- qo'zg'atishni avtomatik yoki qo'lda rostlashda rotor tokini berilgan qonun bo'yicha o'zgartirish;
- imkoni boricha yuqori qo'zg'atishning darajasini ta'minlash;
- ulkan generatorlar uchun muhim hisoblangan rotor tokini ortib borish tezligining imkoni boricha maksimal bo'lishi.
Biroq holat parametrlari tez o'zgarganda (masalan, qisqa tutashuv paytida U ning tushib ketishi) qo'zg'atish sistemasining ishlashi kechikadi, chunki qo'zg'atkich va generatorning qo'zg'atish chulg'amlari o'zinduktsiyaga – elektromagnit inertsiyaga ega bo'lib, buning ta'sirida ulardagi tok eksponentsial qonun bo'yicha o'zgaradi (1.13-rasm).
Qo'zg'atish sistemalari konstruktiv yasalishi bo'yicha turlarga bo'linadi:
1.elektr mashinali (N=5-100 MVt nominal quvvatli agregatlar uchun);
2.statik tiristorli sistemalar (N=200-500 MVt va undan yuqori nominal quvvatli agregatlar uchun) va qo'zg'atkichning turi bo'yicha:
3.o'z-o'zini qo'zg'atishli;
4.mustaqil qo'zg'atishli.
Sinxron generatorining qo'zg'atish toki eksponentsial tarzda o'zgaradi (1.13-rasm).
Bu yerda T=L/R bo'lib, chulg'amning induktivligi va aktiv qarshiligi uni inertsionligini xarakterlaydi va vaqt doimiysi deb ataladi. Hozirgi paytda ushbu kamchiliklardan holi bo'lgan to'g'rilovchi sxemali qo'zg'atish sistemalari qo'llaniladi.
1.13- rasm. Sinxron generator qo'zg'atish tokining o'zgarishi
|
| |
