Bilim sohasi: 100000 – Gumanitar soha Ta’lim sohasi: 110000 – Pedagogika Ta’lim yo`nalishi

130 
— havorang (cyan) = oq — qizil = yashil 
+ ko‘k; — to‘q qizil {magenta) = oq — 
yashil = qizil + ko‘k; — sariq (yellow) = 
oq — ko‘k = qizil + yashil.
Bu metod original tasvirni chop etishda ranglarning tabiiy qabul qilinishiga mos keladi. 
Havorang, to‘q qizil va sariq ranglar qo‘shimcha hisoblanadi, chunki ular asosiy 
ranglarni to‘ldiradi. Amalda qo‘shimcha ranglarni bir-biriga qo‘shgan bilan qora rangni 
bermaydi. Shuning uchun rangli modulga yana bir komponent — qora rang kiritilgan. 
Natijada rangli modul abbreviaturasida to‘rtinchi harf paydo bo‘ldi: CMYK (Cyan, 
Magenta, Yellow, Black). Kompyuter tasvirini poligrafik uskunada chop etish uchun
ranglarni CMYK moduli komponentlariga mos keluvchi tarkiblarga ajratish kerak.
Bu jarayon ranglarni ajratish deyiladi. Oqibatda har bir komponentning original 
to‘rtta tasviri hosil qilinadi.
Mavzu: № 3. CorelDraw dasturi asosiy oynasi bilan tanishish va turli chiziqlar 
chizish. CorelDraw dasturida yopiq konturlar yaratish va Pick uskunasi bilan 
ishlash.  
  
MAQSAD: Talabalarda dasturning ishchi muxiti: asosiy menyu, tuchunchalarni hosil 
qilish. va turli chiziqlar chizish, dasturda yopiq konturlar yaratish va Pick uskunasi 
bilan ishlash malaka va ko‘nikma hosil qilish.
  
  
  
NAZARIY QISM: CorelDraw dasturini ishga tushirish uchun avvalo bu dasturning 
drayvirini windows operatsion sistemasiga joylashtiramiz va quyidagi yo‘l bilan 
ochamiz:

131 
Belgilangan bandga murojaat qilib, dasturni ishga tushuramiz. ПУСКtugmasidan 
CorelDRAW Graphice Suite 12 papkasini tanlanlaymi va konteks menyusidan kerakli 
bo‘lgan ishchi fayllarni tanlab foydalanami. Quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi:
Ishga tushurilgan fayllardan biri bu quyidagi rasmda interfeysi 
tasv
irla
nga
n: 
Cor
elDr
aw 
graf
ik 
muh
arrir
inin
g 
tuzil
ishi:
Навигатор документа Панель свойств
Навигатор
CorelDRAW dasturida hujjatlarni xotiraga bir-nechta usul bilan saqlash mumkin. 
Menyuning Fayl (File) va Saqlash (Save) buyrug‘i yordamida joriy hujjatni joriy jildga 
saqlaydi. Bu amal asboblar panelidagi maxsus tugma yordamida ham amalga oshiriladi.
Soxranit kak … (Save As) buyrug‘i esa joriy hujjatni boshqa nom va boshqa 
jildga va boshqacha formatda saqlash imkoniyatini beradi. Bu amalni bajarilganda va 
yangi hujjatni xotiraga saqlaganda ekranga Tasvirni saqlash (Save Drawing) ni beradi.
Sarlovha
satri
Menyu
Bosh paneli
Панель свойств
U
skunalar 
paneli
Окно 
рисования
Лист 
рисования
Liyneyka
D
oker 
R
anglar 
palitrasi

132 
Versiya (Version) ro‘yxatidan CorelDRAW dasturining avvalgi variantlaridan 
birini yoki yangi variantini tanlab hujjatni mos formatda xotirasiga saqlaydi.
Faqat dasturning eski variantlarida hujjatlarni saqlanganda bir nechta parametrlar 
yo‘qolib ketishini esta tutish lozim.  
  
Thumbnail ro‘yxatida xotiraga saqlashning bir-nechta variantlarini beradi:
• 
hujjatlarni o‘lchamini bir qancha kichik qilib berish ham mumkin, faqat 
keyinchalik fayllarni qidirganda qiyinchilik tug‘diradi. 1K (mono), 2K (mono), 
4K(color), 8K (color) oq-qora yoki rangli tasvirlarni har xil sifatda xotiraga 
saqlasa bo‘ladi. Agarda hech biri tanlanmagan bo‘lsa, u holda maksimal sifatli 
tasvirli hujjat xotiraga saqlanadi.
• 
Selected only (Faqat tanlangan obyektlar) tanlanganda yangi faylga ajratilgan 
obyektlar saqlanadi, shu bilan birga boshqa faylga obyektning alohida qismini 
ham saqlash mumkin.
• 
ICC profile (ICC profilini joylashtirish) hujjatdagi ranglarni boshqarish. Dastur 
faqat SRT CDR, TIFF, JPEG, PICT va EPS formatli fayllar bilan ishlaganda 
ishlaydi.
• 
No white spaces, special characters (Bosh joy va maxsus belgilarsi) belgisi 
hujjatni xotiraga saqlaganda bo‘sh joy tagini chizish bilan, maxsus belgilarni 
Web standartidagi belgilar bilan almashtiradi.
• 
Embed Fonts using TrueDoc (Shriftlarni TrueDocdan foydalanib yozish) hujjatda 
TrueDoc texnologiyasini foydalangani haqida malumot beriladi.
• 
Keywords (kalit so‘lar) i Notes (Tuchunsha berish) hujjatlarni te topish uchun 
ularga tushuntirish so‘raladi.
• 
Advanced tugmasi... (Quchimcha) ekranga Save (saqlash) dialog oynasini 
vaOptions (parametrlar), parametrlari o‘rnatilgan bo‘ladi. Save presentation 
exchange (Boshqa redaktorlar formatlida saqlash) CMX formatda ishlaydigan 
boshqa redaktorlarda faylni o‘chirish. Buni ishga tushirganda faylning o‘lchami 
katta bo‘ladi.

133 
• 
Use current thumbnail (Ispolovat suhestvuyuhuyu miniatyuru) birinchi 
saqlaganda rastrlangan hujjatni miniature yordamida saqlashni ta’minlaydi. Bu 
faylni saqlashga mo‘ljanlangan vaqtni ma’lum miqdorida kamaytiradi, ammo 
xatolikka olib kelishi mumkin, agarda hujjat ko‘p qayta ishlangan bo‘lsa.
• 
File optimization maydonida (faylni optimallashtitish) ikki xil turdagi fayllarni 
saqlaydi, rastr tasvirli (Use bitmap compression) va vector tasvirli (flajok Use 
graphic object compression)faylning o‘lchamini kichik qiladi.
• 
Textures maydoni (Tekstur no‘ealivki) va Blend sandextrudes («Poshagovo‘y 
perexod» i «Ekstrudirovaniye») tarkibiga qaraganda bir xil:
 
Save ... with the file(fayl bilan saqlash) fayl o‘lchami kata bo‘ladi faqat hujjat 
o‘qilganda tez vaqtda ochiladi;
 
Rebuild ... when opening the file(Postroit ... priotkro‘tii faylga) — yuqoridagiga 
teskari faylni o‘qishda ko‘p vaqt talab etadi, o‘lchami kata bo‘ladi.
TOPSHIRIQ:
1. 
CorelDraw grafik muharririni dasturiy taminotini ShKlarga o‘rnating.
2. 
CorelDraw grafik muharririning amaliy ilovalari bilan tanishing.
3. 
Launch CorelDRAW dasturini ishga tushiring va yangi oyna hosil qiling.
4. 
CorelDraw grafik muharririni interfeysini tasniflang.
5. 
CorelDraw dasturining instrumentlar panelidan uch ulchovli (Shape tool) 
figuralar yarating.
6. 
Инструментформа yoki F10 uskunasidan foydalanib, yaratilgan figuralarni 
bo‘laklarga bo‘ling.

Download 10,51 Mb.