Bilim sohasi: 100000 – Gumanitar soha Ta’lim sohasi: 110000 – Pedagogika Ta’lim yo`nalishi




Download 10,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet71/134
Sana23.11.2023
Hajmi10,51 Mb.
#103795
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   134
Bog'liq
portal.guldu.uz-kompyuter Grafikasi

Obyektlarni ajratish usullari
Стрелка (Pick) asbobi yordamida obyektlar bir-nechta usullar bilab ajratiladi.
• Alohida obyektni sichqonchani chertish bilan ajratsa bo‘ladi.
• штриховой рамга (marquee) yordamida obyektlarni ajratganda belgilangan 
maydondagi obyektlar ajratiladi va ular shtrixlangan ramka ko‘rinishida 
bo‘ladi.
• Obyektlarni ajratishda klaviaturadan ham foydalanilsa bo‘ladi.  
tugmasini bosish orhali obyektlarni ketma-ket,  +  — tugmalari 
bilan birgalikda ishlatilsa teskari holattada ajratiladi.
• Hamma obyektlarni ajratish uchun Объекты (Objects) buyrugi va menuning 
Редактировать/Выделить все (Edit/Select All) 
tanlanadi. Bu amalni Стрелка (Pick) asbobining 
tugmasin ekki marta bosish bilan amalga oshirsa 
bo‘ladi.
Ajratishni bekor qilish uchun ish joyining boas 
eriga sichqoncha bilan chertiladi yoki  
tugmasi bosiladi.
Стрелка (Pick)asbobining boshqa funktsialari
Стрелка (Pick) asbobi ishlatganda obyektlarni 
ajratilganligi markeri fahat ajratilganlik belgisini belbirib qolmay boshqa da 
maqsadlarda ham qullaniladi.


146 
Marker yordamida obyektlarni masshtablash mumkin. tugmasi bilan ishlatilsa 
markazdan masshtablaydi. bilab birga ishlatilsa bir butunga kattalashadi. En 
tomondagi markerlar esa noproportsonal masshtablaydi. Ekkinchi marta obyektlarni 
ajratganda markerlar yonalish shaklini oladi. Burchkdagi yonalishlar yordamida 
obyektni oq otrofida oylantiradi En tomondagi yonalishlar esa obyektni gorizontal yoki 
vertikal tomonga qiyshaytirishni bildiradi.
Shuning bilan birga Стрелка (Pick) asbobi obyektlarni yoki obyektlar yigindisini 
ko‘chrish mumkin unuing uchun obyektni olib kerakli tomonga surish mumkin.
Форма (Shape) asbobi
Форма (Shape) asbobi vektor 
konturlarini 
muharrirlashga 
muljallangan. Bu asbob obyektning 
shklini o‘zgartiradi yani tayanich 
nuqtalari kushiradi,yangi tayanich 
nuqtalar qo‘shadi va h. amallar 
bajarish orhali amalga oshiriladi. 
Форма (Shape) asbobi yordamida 
ajratilgan 
obyektning 
hamma 
tayanch nuqtalari ko‘rsatiladi, kursor 
olib borilgan nuqtalari esa joriy 
bo‘ladi.
Форма (Shape) asbobi yordamida standart va hoqlagan obyektlar bilan ishlash
Прямоугольник (Rectangle) asbobi yordamida yoratilgan obyektlarnining tayanich 
nuqtalarini o‘zgartirish natijasida aylana shaklini olishi mumkin.
Эллипс (Ellipse) asbobi bilab yasalgan obyektlar esa sektor yaki duga shakliga 
keltirilishi mumkin.
Многоугольник (Polygon) asboblari bilan yasalgan obyektlar esa simmitrik tarizda 
obyektning boshqa turiga uzgaradi.
Matnli obyektlar bilan ishlashda esa harflar orasidagi va suzlar orasidagi intervallarni 
o‘zgartirish inkoniati tugiladi.
Редактор узлов (Node Edit) paneli
Hamma tayanch nuqtalar, segmentlar bilan ishlaydigan Редактор узлов (Node Edit) 
panelida joylasgan. Bu panel menuning Docker (Window/Dockers) tipidadi 
Oкно/Панелиdan Редактор узлов (Node Edit) ishga tushiriladi yoki +  
tugmalari yordamida ishga tushiradi.
Форма (Shape) asbobini ishga tushirganda Редактор Узлов (Node Edit)ning malumot 
berish satrida (Свойства (Property Bar)) bu panelning barcha buyruqlari nomayon 
bo‘ladi.


147 
1 2 3 4 5 6 7 Ö 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 1 7
1 6
Tayanch nuqtalarini qoshish va olib toshlash.
Egri ko‘rinishidagi obyektlarga hoqlaganch tayanch nuqtalarini qoshishga bo‘ladi. 
Buning uchun segmentning nuqta qo‘yish joyiga sichqoncha bilan chertiladi va 
paydo bo‘lgan nuqta qora doyra shakli ko‘rinishidagi potentsial nuqtaga ega 
bulamiz. Bu potentsial haqiqiy nuxtaga aylanish uchun yana panelning xossasidagi 
“+” tugmasi bosiladi (rasmda 1 rhami bilan berilgan)
Keraksiz tayanch nuqtani uchirich uchun avval uchiriladigan nuqtalar ajratiladi va “-” 
belgisi bosiladi (2 raham).
To ’grichziqli segmentlarni egrichiziqli segmentlarga 
utgazish
Har qanday segment ekki xilda bo‘lishi mum kin to‘gri yoki egri chiziqli. Форма 
(Shape) asbnobi yordamida tayanich nuqta ajratilganda holat satrida segment tipi — 
To‘gri (Прямой) (Line) yoki Egri( Кривой )(Curve) ko‘rsatiladi.
Segmentning bir turidan ekkinchi turiga utich uchun segment tanlanadi 
Свойства (Property Bar)dagi ekkita halatdan biri tanlanadi: To‘griga utich (To 
Line) ( 5 raham ) yoki Egriga (То Curve) utich( 6 raham).
Egrichiziqli segmentda to‘grisiga utich tez amalga ochiriladi, teskarisi bir 
muncha vaqtni talab qiladi — segment egriligi qol yordamida bajariladi.
Konturni birlashtirish va uzish
Ochiq konturni yopiq konturga aylantirish uchun boshdagi va oxirgi nuqtalar 
biriktiriladi,bu
amal ekkita usul bilan bajariladi:
1. Ekkita nuqtani birlashtirish uchun avval nuqtalar ajratiladi va Свойства 
(Property Bar)ning asboblar satridagi Соединить два узла (Join Two 
Nodes) ( 3 rahamli) tanlaniladi. Agarda ekkita nuqta ustma-ust joylashgan 
bo‘lsa ekkita nuqta bitta nuqtaga aylanadi. Agarda qandaydir masofada 
joylashgan bo‘lsa usha masofani markazida birlashtiriladi.
2. Chetdagi nuqtalarni birlashtirish to‘grichiziqli segment bilan amalga 
oshiriladi.Bunig uchun Свойства (Property Bar) asboblar satridagi 
Автоматическое замыкание контура (Autoclose) ( 13 rahamli) tugmasi 
bosiladi
Agarda konturni uzmoqchi bo‘lsangiz avval usha nuqtalar ajratiladi Свойства 
(Property Bar) asboblar satridagi Разорвать кривую (Break Curve) ( 4 rahamli) 
tugmasi bosiladi va natijada bitta nuqta urnida ekkita nuqta paydo bo‘ladi .
Konturni bir nechta konturlarga ham ajratishga bo‘ladi, buning uchun obyektning 
kamida bitta tayanch nuqtasi tanlanilib Извлечь подконтур (Extract Subpath) tugmasi 
bosiladi.
Shriftlarni yoki maxsus belgilar bilan ishlaganda nuqtalami gorizontal yoki vertikal 
joylashtirishga to‘gri keladi. Свойства (Property Bar) satridagi Выравнивание узлов 
(Align Nodes) tugmasi (16 raham) mulohot oynasini ekranga chaqiradi. Bu oynada 


148 
hoqlagan sondagi tayanch nuqtalarni gorizontal va vertikal holatda joylashtirishlar 
mavjud. Boshqarish nuqtalari bilan birgalikda tayanch nuqtalarini tekislash (флажок 
Выравнивание управляющих точек (Align Control Points)) amali bilan bajariladi. 
Segmentlarni masshtablash va aylantirish
Tayanch nuqtalarni tekislashCorelDRAW dasturida obyektlami transformatsialash 
bilan cheklanib bir segment bulimlari bilan da ishlash imkoniyati bor. Bu amal 
Свойства (Property Bar) asboblar satridagi ekkita tugama bilan bajariladi.
• Растяжение и масштабирование узлов (Stretch And Scale Nodes) ( 14 raham) 
tugmasi bosilganda ajratilgan segment atrofida markerlar paydo bo‘ladi. 
Masshtablash amalida Стрелка (Pick) asbobidagi amallar bajariladi.
• Вращение и наклон узлов (Rotate And Skew Nodes) (15 raham) tugmasi 
bosilganda tugmasi bosilganda ajratilgan segment atrofida markerlar paydo bo‘ladi. 
Atrofida aylanish amalida Стрелка (Pick) asbobidagi amallar bajariladi.
• Эластичный режим (Elastic Mode) (17 raham) ajratilgan obyektlarga ayriqcha 
transformatsia beradi.
Нож (Knife) va Ластик (Eraser) asboblari  
Форма (Shape) asbobi oynida - Нож (Knife) va Ластик (Eraser) asboblari joylashgan 
bulib , berilgan vektorli obyektni bir nechta bulaklarga bo‘ladi .


149 



Download 10,51 Mb.
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   134




Download 10,51 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Bilim sohasi: 100000 – Gumanitar soha Ta’lim sohasi: 110000 – Pedagogika Ta’lim yo`nalishi

Download 10,51 Mb.
Pdf ko'rish