9.5.3. Em ulsiya va pastalar
Bitum va qatron emulsiyalari bitum va qatron bog‘lovchilami oMcham-
lari 1 mkm boMgan zarrachalarining suv muhitidagi dispersiyasidir. Emul-
siyaningturg‘unliginita’minlashuchundispersiyatarkibigasirt-tarangligini
kamaytirish maqsadida sirt-aktiv moddalar kiritiladi. Emulgatorlar sifatida
naften, sulfonaften, smolali organik kislotalar sovunlari va shu kabilar
ishlatiladi. Qattiq emulgator sifatida oMa mayda giltuproq ohak, sement,
toshko‘mir, qurum va boshqa dispers sistemalar ishlatiladi.
Emulsiya dispergatorlar, gomogenizatorlar, ultratovush uskunalarda
tayyorlanadi. Bitum (qatron) emulsiyasi tayyorlash quyidagi jarayonlardan
iborat: bitum (qatron) 50-120°S eritiladi, emulgator tayyorlanadi,
emulgatorningsuvdagi eritmasiqo‘shilgan suv muhitida organik bogMovchi
dispersiyalanadi. Emulsiya tarkibidagi bitum (qatron) 50-60 foizni tashkil
etadi. Suvda eriydigan emulgatorlar 3 foizgacha, qattiq emulgatorlar 5-15
foizgacha qo‘shiladi.
P astalar -
bitum (qatron) emulsiyasi yoki organik erituvchilardagi
eritmalarga o ‘ta mayda (changsimon) mineral kukunlar sinchiklab
aralashtirilib tayyorlanadi. Pastalar yuqori konsentratsiyadagi emulsiya
va qattiq emulgatorli emulsiyalarni kerakli quyuqlikkacha suv bilan
aralashtirib olinadi.
E m u lsiyalar
- bitumli (qatronli) o‘rama materiallarni yelimlashda,
gidroizolyatsiya va paroizolyatsiya qoplamalari olishda, asfalt (qatron)
qorishmalari va betonlari tayyorlashda ishlatiladi.
