Biologiya (2) — копия cdr




Download 5,73 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/192
Sana07.06.2024
Hajmi5,73 Mb.
#261392
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   192
Bog'liq
AXBOROT XAVFSIZLIGI

 
 
 
 
sezgir dastur), IMAP(pochta dasturi), Back Orifice(troyan ot, Windows 
95/98ni olisdan boshqarish uchun), Netbus( Back Orifice ga o'xshash), 
WinNuke (Windows 95ni to'la to'xtatib qo'yaoladi )i Nmap(skanerlovchi 
dastur) bilan bo'lgan. 
WinNuke, Papa Smurf i Teardrop dasturlari vositasida niyati buzuq 
kimsalar sizning kompyuteringizga tajovuz qilib ziyon yetkazishlari 
mumkin. 
3. Axborot xavfsizligini ta'minlash yo'nalishlari 
NIST 7498-2 xalqaro standarti asosiy xavfsizlik xizmatlarini 
belgilaydi. Uning vazifasiga ochiq tizimlar aloqasi modelining xavfsizlik 
yo‘nalishlarini aniqlash kiradi. Bular: 
Autentifikatsiya. Kompyuter yo tarmoq foydalanuvchisining 
shaxsini tekshirish; 
Kirishni boshqarish(Access control). Kompyuter tarmog‘idan 
foydalanuvchining ruxsat etilgan kirishini tekshirish va ta’minlash; 
Ma’lumotlar butunligi. Ma’lumotlar massivi mazmunini tasodifiy yo 
qasddan beruxsat usullar bilan o‘zgartirishlarga nisbatan tekshirish; 
Axborot pinhonaligi. Axborot mazmunini iznsiz oshkor bo‘lishdan 
himoyalash, 
Inkor eta olinmaslik(Neoproverjimost). Ma’lumotlar massivini 
jo‘natuvchi tomonidan uni jo‘natganligini yoki oluvchi tomonidan uni 
olganligini tan olishdan bo‘yin tovlashining oldini olish. 
Ko‘plab qo‘shimcha xizmatlar (audit, kirishni ta’minlash) va qo‘llab-
quvvatlash xizmatlari (kalitlarni boshqarish, xavfsizlikni ta’minlash, 
tarmoqni boshqarish) mazkur asosiy xavfsizlik tizimini to‘ldirishga xizmat 
qiladi. Web tugunining to‘la xavfsizlik tizimi barcha yuqorida keltirilgan 
xavfsizlik yo‘nalishlarini qamrab olgan bo‘lishi shart. Bunda tegishli 
xavfsizlik vositalari (mexanizmlari) dasturiy mahsulotlar tarkibiga 
kiritilgan bo‘lishi lozim. 
Autentifikatsiyalashni takomillashtirish qayta ishlatiladigan parol-
larga xos kamchiliklarni bartaraf etishni, shu maqsadda bir martagina 
ishlatiladigan parol tizimidan tortib identifikatsiyalashning yuqori 
texnologik biometrik tizimlarigacha qo‘llashni nazarda tutadi. 
Foydalanuvchilar o‘zlari bilan olib yuradigan predmetlar, masalan, 
maxsus kartochkalar, maxsus jeton yoki disketa ancha arzon ham 



Download 5,73 Mb.
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   192




Download 5,73 Mb.
Pdf ko'rish