YOrug’likda O
2
va qorong’ulikda H
2
ajratadigan
ikkifazali tizim yaratilgan, keyin esa bir
vaqtning o’zida H
2
va O
2
ajratuvchi bir qatlamli fazani yarimo’tkazuvchi membrana yordamida
ajratish mumkin bo’ladi.
Bundan tashqari, fotosintezlovchi bakteriyalarning (Rhodospirillum rubrum, Chromatium
thiocapsa) stabil gidrogenazadan muvaffaqiyatli foydalanish mumkin.
Vodorod ishlab chiqarishdagi
biokatalitik tizim, hozircha yorug’lik nurida ishlovchi yagona
bo’lgan bir bosqichli tizim hisoblanadi. Bu tizim qanchalik ko’p ishlagani bilan energiya manbai
(quyosh nuri) va xom-ashyosi (suv) buzilmaydi, shuning uchun ham yuqori
energetik qiymatga
ega gazsimon vodorodni ajratish va saqlab turish, atrof-muhitga hech qanday zarar etkazmaydi.
Boshqa birorta energetik tizim bunday ajoyib xususiyatga ega emas. Hozirgi kunda bunday
biologik va fotokimyoviy tizimlar yaratish bilan jahonning zamonaviy uskunalar bilan
jihozlangan bir necha o’nlab laboratoriyalari ishlamoqdalar.
Olimlarning diqqat e’tibori-da
turgan muammo, bu yarimo’tkazgich xususiyatiga ega
bo’lgan kukunlar va membranaga o’xshamagan xlorofillar yordamida amalga oshadigan sun’iy
fotosintez jarayonini yaratishdir.
Oxirgi yillarda kimyoviy energiyani elektr energiyasiga aylantirishni samarali yo’llarini
muammosiga qiziqish ortib bormoqda.
Ayni vaqtda, turli xil yoqilg’i turlarini yonishidan hosil bo’lgan energiyani qayta
ishlashning ko’p bosqichli jarayonidan foydalanib kelinmoqda:
