Maxsus son: “EKOLOGIYA VA EKOLOGIK TA'LIM MUAMMOLARI”
275
AMALIY VA TIBBIYOT FANLARI ILMIY JURNALI
Sport Bilan Shug’ullanuvchi O’smirlarning Asosiy
Ozuqalarga Bo’lgan
Extiyoji
1
Atamuxamedova
Ma’suda
Raximjanovna
2
Saidova Aziza
Yakubovna
1,2
Farg`ona politexnika instituti, Farg`ona, O`zbekiston
Annotatsiyа:
Sport nutritsevtikasini rivojlanishida mashq (trenirovka)jarayonining barcha
bosqichlarida sportchilarning ovqatlanish rejimiga yondashuvlarini ilmiy
asoslash dolzarbligicha
qolmoqda. Bu masalalarni xal qilishda.yuqori energetik qiymatga ega, hazm bo`lishi oson, zarur
vitaminlar va minerallar
majmuasi bilan boyitilgan, shu
jumladan, organizmning individual
xususiyatlariga qarab ovqatlanishning uslubiy
bazasini rivojlantirish, shuningdek funktsional
ovqatlanishni tashkil etish chora-tadbirlar kompleksini baholash uchun dalillarga asoslangan
tadqiqotlar o`tkazishni maqsad qildik.
Kalit so`zlar
:
uglevod, protein, nutritsevtika,
funktsional ovqatlanish, jir, makronutriyent,
prebiotik, vitamin.
Sportni rivojlantirishning hozirgi darajasi bolalar va yoshlarda yuqori natijalarni talab qiladi, bu katta
jismoniy va asab-ruxiy zurikishlar hisobiga amalga oshiriladi. Tugri ovqatlanish bolaning sog`lig`ida
eng muhim omil bo`lib, uning salomatlik xolati va jismoniy rivojlanish kursatkichlariga ta’sir qiladi.
Sarflangan energiyani urnini tuldirish,anabolik jarayonlarni faollashtirish
uchun organizmni oqsillar,
yog`lar, uglevodlar kabi makronutriyentlar va mikronutriyentlar-minerallar, vitaminlar va boshqa
muhim biologik faol moddalar bilan ta’minlash zarur..Bu esa sport bilan shugullanuvchi usmirlarning
ovkatlanishiga aloxida talablar kuyaadi.
Sport nutritsevtikasini rivojlanishida mashq (trenirovka)jarayonining
barcha bosqichlarida
sportchilarning ovqatlanish rejimiga yondashuvlarni ilmiy asoslash dolzarbligicha kolmokda. Bu
masalalarni xal kilishda.yuqori energetik qiymatga ega hazm bo`lishi oson,zarur vitaminlar va
minerallar majmuasi bilan boyitilgan maxsus xususiyatlari bilan mahsulotlar yaratish va foydalanish,
shu jumladan,organizmning individual xususiyatlariga karab ovkatlanishning uslubiy bazasini
rivojlantirish, shuningdek funktsional ovkatlanishni tashkil etish chora-tadbirlar kompleksini baholash
uchun dalillarga asoslangan tadqiqotlar o`tkazishni maksad kildik.
Sportchi bolalar uchun parhezlar tarkibi bo`yicha tavsiyalar ishlab chiqiladi va ko`rsatmalarda o`z
aksini topadi [3],
Sportchining ovqatlanishi barcha omillarga - umumiy (sport turi, mashg`ulot jarayonining bosqichi va
sharoiti) hamda sportchi organizmining barcha individual xususiyatlariga asoslanishi kerak.