Mashg’ulot yakuni
1.Faol ishtirok etgan o’quvchilarning javoblarini
izohlab baholaydi va rag’batlantiradi
Uyga vazifaning berilishi
2.Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan
yo’riqnoma beradi
Baholari bilan
tanishadilar
Vazifani yozib
oladilar
4-Mavzu: Bolalar gavda tuzilishi
Reja:
1. Bolalar kiyimiga qo’yiladigan talablar
2. Bolalar yosh guruhlari
3. Asosiy o’lchovlar
4. Bolalar kiyimi siluetlari
Tayanch iboralar
: qaddi-qomat, gavda, merka, yettinchi umurtqa, lif, old bo’lak, ort
bo’lak
Bolalar kiyimini loyihalash - murakkab ijodiy jarayondir, chunki u bolalar
rivojlanishiga oid bilimlar kompleksini, ularni modaga nisbatan psixologik va ahloqiy
xolatini talab kiladi.
Bundan tashqari, kiyim bolalar uchun katta tarbiyaviy vositadir. Chiroyli, qulay va
yengil kiyim yaxshi did rivojlantiradi, kayfiyatni ko’taradi, batartib bo’lishga o’rgatadi va
h.k. Bunda gazlama tanlashga katta ahamiyat beriladi. Gazlamaning tuzilishi qator gigienik
talablarga javob berishi kerak: issiq va gigroskopik bo’lishi, yaxshi tozalanishni, yuvilishi,
dazmollanishi kerak.
Qizlar uchun ust kiyimlar konstruktsiyasi murakkab bo’lmasligi kerak. Bu kiyimlar
tayyorlash jarayonida ishlov berishga qulaylik talablariga mosligi ishlab chiqarishda
iktisodiy samaradorlikni oshirishga ta'sir etadi.
Yengil sanoat xodimlarining barchasi oldiga, xususan, chiroyli, qulay va amaliy
jihatdan ma’qul bo’lgan bolalar kiyimini keng assortimentda loyihalaydigan tashkilotlar
oldiga qo’yilgan masala muhim va mas'uliyatlidir.
Bola voyaga yetgan sari kiyimining kompozidion yechimlari, bezatish usullari va
komplektlaiishi o’zgarib turadi.
Bolalar kiyimining shakli kattalar kiyimining nusxasi bo’lmasligini va barcha
yoshdagi guruhlarga bir xil bo’lolmasligini hisobga olgan holda sanoat sharoitida bolalar
kiyimi yosh xususiyatlariga mos besh guruh uchun loyihalanadi.
Quyida yoshga oid guruhlar bo’yicha qizlar tipaviy figuralarining tasnifi keltirilgan.
Yosh guruhlari.Guruhlarining taxminiy chegarasi
Yasli yoshidagi . 3 yoshgacha
Maktabgacha yoshdagi 3 yoshdan 7 yoshgacha
Kichik maktab yoshidagi 7 dan 11 glcha
Yuqori maktab yoshidagi
11 dan 14,5 gacha
O’smirlar 14,5 dan 18 gacha
Yosh guruzhlarining hammasida bolalar kiyimi uchun sport stili xosdir. Shuni ham
hisobga olish kerakki, bolalar voyaga yetgan sari, kiyimda sport uslubi oshaveradi.
Birinchi va ikkinchi yosh guruhlarga mansub kiyimning ansamblga oid yechimlari
obrazli yoki uslubiy birligiga asoslanibgina emas, balki maqsadga moslik, amaliy jihatdan
ma'qullik va qulaylik talablari asosida quriladi.
Yasli va maktabgacha yoshdagi bolalar kiyimi ayniqsa bu yoshda serg’ayrat
bolalarning harakatini cheklamaydigai darajada to’la-to’kis shaklga ega bo’lishi kerak. Bu
yosh guruhlardagi qizlarga koketkalar orqali xar- xil shaklda bo’lingan trapetsiyasimon si-
luet ma'qulroqdir. Bolalar kiyimi to’la-to’kis,yengil, ixcham, gavdaning o’sishi zhisobga
olinmagan
bulishi
kerak.
Maktabgacha
yoshdagi
qizlar
paltosi
ko’pincha
an'anaviy kichik
o’tqazma yoqali shaklga ega buladi. Bezaklari mag’iz va applikatsiyalar
ko’rinishida.Kuzgi-bahorgi paltolarga qishki paltolarga qaraganda pishiqroq gazlamalar
ishlatiladi.
Chaqqon harakatlar uchun kombinzon, yarimkombinzon, kurtkalar tavsiya etiladi.
O’quvchining garderobiga maxsus buyumlar ham kiradi, bular maktab formasi,
mehnat mashgulotlariga, sportga va h.k. mo’ljallangan kiyimlardir. Bu yosh guruhidagi
bolalar kiyimining assortimenti maktabgacha yoshdagi assortimenti nisbatan ancha keng.
Kichik maktab yoshidagi qizlar paltosi asosan to’g’ri yoki etagi sal kengaygan
bo’ladi. Baland bo’yli qizlar paltosi bel chizig’i qirqmali, etagi kengaygan, odatda,
cho’ntakli bo’lishi mumkin. Kuzgi-bahorgi paltolar bezagi har xil qaviq qatorlar, o’ziga xos
furnitura va taqilmalar shaklida bo’lishi mumkin. Qishki paltolar bezagi sifatida tabiiy va
sun'iy mo’ynalar ishlatiladi.
Yoqalari ko’pincha kichik razmerli o’tqazma va kapyushon-yoqalardir.
Katta yoshdagi o’quvchilarga figurasining jadal shakllanishi va bo’ylarining tez
o’sishi xosdir. Bu yoshdagi bolalar figurasi mutanosibligi bo’yicha dolixomorf tipiga
yaqinroq. Ular yetarli darajada qomatli. Qizlarda bu yoshda nazokat paydo bo’ladi-
ko’kragi, bo’ksasi shakllanadi. Bolalariing yoshiga xos xususiyatlar hisobga olingan holda
kiyim loyihalanadi.
Katta yoshdagi qizlar yelkali buyumlari (palto, kalta palto) ikkita siluet shaklida
loyihalanadi: sal yopishib turadigan va to’g’ri.
Sal yopishib turadigan kiyim aniqroq figuraning asosiy konturlarini belgilab turadi.
Bel chizig’i belband, baxyaqator, qirqim, taqilmaning joylanishi orqali ta'kidlanadi. Buyum
detallari (yoqa, qopqoqlar, bort qaytarmasi) modaga muvofiq shakllantiriladi, lekin
ko’pincha ravon chiziqli bo’ladi. Yoqalar: tik, xomut, qaytarma.
To’gri siluetli kiyimlar, odatda, sport uslubiga ega. Bunday palto, kalta paltolarda
ko’pincha oddiy shakldagi qaytarma yoqalar, kapyushon-yoqalar, koketkalar, qopqoqlar,
belbandlar yoki belbog’lar, pogonlar ishlatiladi. Yenglari o’tqazma yoki reglan.
O’smir qizlarga figura va bo’ylarining qat'iy shakllanishi xosdir. Bu yoshdagi qizlar
sport bilan aktiv shug’ullanadi va juda g’ayratli. Ularnnng modaga munosabati tez-tez
o’zgarib turadi. Ular qandaydir darajada kattalarga taqlid qiladilar va shu bilan birga o’z
shaxsini namoyon qilish maqsadida ajralib turishni istaydilar.
O’smirlar kiyimi yoshlar kiyimining birinchi guruhiga kiradi va ular uchun yoshlar
modasining asosiy qonun-qoidalari to’gri keladi.
O’smir qizlar yelkali buyumlari uch asosiy siluet shaklida loyihalanadi: yopishib
turadigan (hajmi katta bo’lmagan buyumlar), to’g’ri. (hajmi har xil) va yenglari har xil
bichimdagi (o’tqazma, reglan, yaxlit bichilgan kombinatsayalangan va erkaklar
ko’ylagining yengiga o’xshash) trapetsiyasimon.
Yopishib turadigan siluet shakl, qizlar qomatini ta'kidlashga imkon beradi va taqilma
joylanishi, belbog’lar, qirqimlar, yubkaning shakli va h.k. orqali xipcha bellarini
ko’rsatishga imkon beradi. Ushbu siluet shakl klassik modellar va folklor modellar
yechimida qo’llanadi.
Har xil hajmli to’g’ri siluet shakl ifodali sport uslubiga ega.
Trapetsiyasimon siluet shakl bashang turdagi o’tkirroq modellar loyihalashda
ishlatiladi.
Ushbu yosh guruhidagi kiyimlar uchun ansamblli yechim xosdir. Yoshlar
kostyumining komplektliligi va ko’p qavatlilik printsipi har xil kiyimlardan ansambl
tuzishga imkon yaratadi. Bu prindipga rioya qilmasdan moda o’zgarishlarini har doim
hisobga olgan holda kiyimning eng muhim sifatlari bo’lgan qulayliklarni, universallikni,
maqsadga muvofihlikni, komfortlikni ta'minlash mumkin emas.
Umuman olganda bolalar kiyimining asosiy stili - bu sport stilidir.
Kundalik va bashang kiyimlarda folklor va klassik stillar elementlari ishlatiladi.
| 