4.16-rаsm. Elektron rele.
120
Elektron vaqt relesi.
4.17-rаsm. Elektron vaqt relesi (EVR) ishlash prinsipi.
Elektron vaqt relesi (EVR) ishlash prinsipi Kondensatorni zaryadni uzoq
vaqt davomida saqlashiga asoslangan.
EVR ni asosiy qismlari:
- Kondensator C1
- Razryadlanish zanjiri (RZ) R2,R1
- Elektron kalit (EK) R3,R4,T1,T2,Q1
EVR ni S
1
(pusk knopkasi) bosiladi, bunda S
1
kontaktlari orqali C
1
ni
zaryadlaydi va qisqa vaqt ichida C
1
dagi kuchlanish E
1
kuchlanishiga teng
bo’ladi (grafigdagi A nuqta). S
1
qo’yib yuboriladi va C
1
dagi tok EK R
3
qarshiligi orqali T
1
, T
2
tranzistorlariga beriladi va tranzistorlar ochiladi, natijada
Q
1
rele ishga tushadi va kontaktlari bilan D
1
svetodiodni manbaaga ulaydi (D
1
ni
yonishi EVR ishga tushganligini bildiradi). Shu bilan birga C
1
dagi tok RZ ni R
1
,
R
2
qarshiliklari orqali razryadlana boshlaydi va C
1
dagi kuchlanish o’zgaruvchan
qarshilik R
1
ni qiymatiga (vaqt bo’yicha) proporsional ravishga pasaya
boshlaydi, (ya’ni R
1
qiymati qancha kichik bo’lsa C
1
razryadlanish vaqti
shuncha tez bo’ladi va aksincha). C1 dagi kuchlanish ma’lum bir qiymatida
(grafigdagi P nuqta) Q
1
rele o’z kontaktlarini qo’yib yuboradi va D
1
ni
manbadan uzadi (D
1
ni o’chishi EVR ishdan to’xtaganini bildiradi).
|
