Boshqarish sistemalarining ish rejimlari




Download 4,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/104
Sana10.12.2023
Hajmi4,61 Mb.
#115096
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   104
Bog'liq
Boshqarish sistemalarining elementlari va qurilmalari

Boshqarish sistemalarining ish rejimlari 
Hozirgi zamon ishlab chiqarish protsesslarida texnologik mashina va 
mexanizmlar, agregatlar va potok liniyalarining ikki xil rejimda ishlashi va 
boshqarilishi ko’zda tutiladi; avtomatik boshqariladigan rejimda boshqarish 
funksiyasini texnik vositalar — rele, komanda apparatlari; operator tomonidan 
boshqariladigan rejimda esa texnologik mashinalarni boshqarishni odam 
operator bajaradi. 
Ishlab chiqarish protsesslarini avtomatik boshqarish xozirgi zamon 
ishlab chiqarishidagi asosiy ish rejimi hisoblanadi. Texnologik mashinalarning 
optimal rejimda ishlashini ta’minlash, sozlash va remont qilish operator 
tomonidan bajariladi. Bu rejim ‘sozlash rejimi’ deb ataladi. 
Bunday ikki xil rejimda boshqariladigan elektr yuritmalarning prinsipial 
sxemasi 6.13—6.14 rasmlarda ko’rsatilgan. 
Agar asinxron yuritma avtomatik rejimda ishlashi kerak bo’lsa, 
boshqarish sxemasidagi universal uzib-ulagich UU ning kontaktlari 3, 4 


195 
ulangan, kontaktlar 1—2 uzilgan bo’ladi. SHunda boshqaruvchi rele o’zining 
kontakti RB ni ulasa, kontaktorning elektromagnit cho’lg’amidan tok o’tadi, 
unda xosil bo’lgan elektromagnit kuchi prujina PR kuchini engib, qo’zraluvchi 
po’lat o’zakni qo’zg’almas po’lat o’zakka tortadi va kontaktor kontaktlari K1, 
K2, KZ va K4 ni ulaydi. Elektr yuritma elektr tarmog’iga ulanadi va ishga 
tushadi. Boshqaruvchi relening kontakti RB uzilganda esa kontaktorning 
elektromagnit cho’lg’ami K da tok bo’lmaydi. Prujina kuchi qo’zg’aluvchi 
po’lat o’zak 1 ni-tortib, kontaktlar K1, K2, KZ va K4 ni uzadi, yuritma ishdan 
to’xtaydi. Bu erda boshqaruvchi rele RB kontakti deganda texnologik mashina 
va mexanizmlarni berilgan programmaga muvofiq boshqarish uchun xizmat 
qiladigan komanda apparat yoki releli signal tarqatkichlar kontaktlari ko’zda 
tutiladi. Elektr yuritma operator tomonidan boshqarilsa, universal uzib-ulagich
UU ning kontaktlari 1, 2 ulanib, kontaktlar 3—4 uzilgan bo’ladi. YUritmani 
ishga tushirish uchun boshqarish postidagi yuritish knopkasi ‘S1’ qo’l bilan 
bosiladi. SHunda kontaktorning elektromagnit cho’lg’ami K dan tok o’tadi. 
Elektromagnit kuchi prujina Pr kuchini engib ko’zgaluvchi po’lat o’zak va u 
bilan mexanik bog’langan kontaktlar K1, K2, KZ va K4 ni ulab yuritmani ishga 
tushiradi. YUritmani to’xtatish uchun operator endi to’xtatish knopkasi ‘S2’ ni 
bosadi. SHunda elektromagnit cho’lg’amidan tok o’tmaydi. Prujina PR kuchi 
ta’sirida kontaktlar K1, K2, KZ va K4 uzilib, yuritma ishdan to’xtaydi. 

Download 4,61 Mb.
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   104




Download 4,61 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Boshqarish sistemalarining ish rejimlari

Download 4,61 Mb.
Pdf ko'rish